Víðir - 12.01.1929, Side 1
«r>'"
L árg.
Vestmannaey]um, 12. janúar 1929
9. tbl.
Þegar sósíalista-Ieiðtogarnir
hafa völdin.
Um nokkurra ára skeið, siðan
ól. Fr. flutti inn frá „móður-
landinu* Danmörk sósíalista-
frækornið, hafa forkólfar sósíal-
ista eða sem þeir kalla jafnaðar-'
menskunnar, reynt að fá alþýðu
til fylgis við stefnu þessa, og
orðið talsvert ágengt, aðallega
me° Jví« aö >eggja aðaláhersluna
a það, að stofna til ágrcinings
meðal vinnuveitenda og verka-
manna. Annar aðalþáttur í starfl
jafnaðarmanna hjer á landi er sá,
að útmála atvinnurekendur sem
letimaga, er lifi á sveita alþýð-
unnar, en sjálfa sig hina svo-
kölluðu „leiðtoga*, sem óeigin-
gjarna alþýðuvini, sem komist
vi®_. Því, hvað kúgunin sje
mikil, og sjeu boðnir og búnir
til að lyfta okinu af þjóðlnni,
annaðhvort með „hægfara jafnað-
armensku" - eða með „niðurrifi
Pjoðskipuiag8ins og byltingu* í
»nda Eyjablaðsins sæla og Vik-
unnar.
Leiðtogum jafnaðarmanna er
allur atvinnurekstur þyrnir í aug-
um, nema nurl þeirra sjálfra ef
eitthvert er, því margir eru þeir
svo gerðir, að þeir nenna ekk-
ert fyrir sig að leggja til að hafa
af fyrir sjer, nema að skrifa
skammir um „auðvaldið*, oft
fyrir það, sem þeir sjálflr mundu
gera, ef þá skorti ekki mann-
dáð til.
þeir af leiðtogunum, sem meira
þúvit hafa, eru oftast ófúsir á
að leggja fje sitt eða lánstraust í
áhættusöm fyrirtæki, t. d. út-
gerö, en ef þefcr snerta við slfk-
um atvinnurekstri, eru þeir
Venjulega harðbýlli í viðskiftum,
eu nokkur annar. Annars er
Þeim tamast að „slá sjer upp“
á því, að sá sundurlyndi milli
• þeirra í þjóðfjelaginu, sem mest
á ríður að hafi sarnlyndi sín f
milli, vinnuveitenda og vinnu-
piggjenda.
Einstaka hugsjónamenn eru
meðal sósíalista, sem trúa því
sjálfir, að með þeirri stefnu
megi bæta mannfjelagið, en hinir
eru yRrgnæfandi, sem skipa sjer
un<3ir stefnu jafnaðarstefnunnar
hl þess í skjóli hennar að kom-
ast í valda- ©g virðingarstöður,
°8 það eru þessir menn, sem
ávalt trana sjer fram til forustu
í öllum fjelögum jafnaðarmanna,
en hinir verða að víkja.
„Leiðlogarnir* eru því síst af
öllu hugsjónamenn, heldur kald-
rifja spekúlantar, sem trúa að
eins á blekkingarnar oglifa á þeim.
Meðan jafnaðarmennirnir voru
þannig settir, að þeir rjeðu Htlu
um það, er fram fór bæði hjá
stjórn og þingi, var þeim hægð-
arlelkur aö telja þjóðinni trú um
ókosti stjórnarfarsins og annara
stjórnmálaflokka, og það, að
jafnaðarmenskan myndi ráða bót
á göllunum, ef hún fengi að
ráða. þessu urðu margir til að
trúa, og er nú svo komið, að
jafnaðarmenn eru annar stuðn-
ingsflokkur núvarandi stjórnar,
og sá stuðningsflokkurinn, sem
ræður mcstu um framferði stjórn-
arinnar, og sá maður I stjórn-
inni, sem mestu er látinn ráða,
dómsmálaráðherrann, flokks-
bróðir sósíalista, bæði að fornu
og nýju.
það hefur heldur ekki staðið
á því, að koma í framkvæmd
„jafnaðarhugsjónum* þessara
manna, „leiðtoganna*, síðan þelr
náðu völdum í landinu. Hverjir
hafa svo ávextirnir orðið?
Flokkshlutdrægni í embætta-
veitingum öllum og sýslana, svo
mikil, að ekkcrt þvílíkt hefur
þekst áður hjer á landi, Jafnvel
útsölumenn Spánarvína hafa ver-
ið flokkaðir eftir því, hvar þeir
voru í pólitík, og reknir frá,
sem ekki voru að skapi stjórn-
arinnar, en gæðingar hennar
settir I staðinn.
Fjöldi nýrra embætta og opín-
berra nefnda verið settur á
stofn til að koma stjórnarliðum
á landsjóðslaun.
Síldareinkasala ríkisins notuð
til að vera atvinnustofnun fyrir
„leiðtogana*. í þá hefur verið
slengt tugum þúsunda fyrir alls
konar „stöður* við þá stofnun,
á kostnað framleiðendanna, sjó-
manna og útgerðarmanna.
Landslögin að engu höfð,
þegar „leiðtogunum* hefur boð-
ið svo við að horfa (sbr. varð-
skipalögin o. fl.).
Utlendingum slept við ákæru,
fyrir sömu sakir og innlendir
hafa þolaö dóm fyrir (sbr. Ter-
vanimáliö).
Margt fleira mætti nefna af
afrekum stjórnarkinar og bit-
lingaliðsins í þágu jafnaðarmensk-
unnar, en bæði er það, að ekki
munu öll kutl enn til grafar
komin, og hitt, að ofangreind
dæmi nægja f bili sem sýnis-
horn af framkvæmd „stefn-
unnar“, þegar forkólfar jafnaðar-
manna komast í færi, og fá
sjálfir völdin í hendur eða ráða
yfir valdhöfunum.
Aíþýðu manna fer nú að
verða ljóst úr þessu hvað það
er, sem jafnaðarmannaforkólf-
arnir og byltingaseggirnir berj-
ast fyrir.
Hvað það er, sem fyrir þeim
vakir, er þeir vllja koma at-
vinnurekendum landsins í kút-
inn, —
Barátta „leiðtoganna*, hvort
sem þeir kalla sig „hægfara
jafnaðarmenn*. kommúnista eða
bolshevika er til valda, mark-
miðið stöður, laun og bitlingar
handa sjálfum þeim, á kostnað
almennings.
]■ Þ- J-
Kosningin
í dag.
þegar að kosningum dregur
og sú stund nálgast, að menn
ganga að kjörborðinu og kjósa
fulltrúa sinn á þing eða í bæjar-
stjórnir, mun flestum gætnum
og greinargóðum mönnum verða
það fyrst fyrir, að gera nákvæm-
an saraanburð á flokkum þeim,
sem libi fylkja við komandi
kosningar og einstökum fulltrúa-
efnum. Blint flokksfylgi á sjer
aðeins stað hjá þeim, sem enga
sjálfstæða hugsun hafa og geta
ekki greint á milli manna og
málefna. — Aðgerðir þesiara
manna eru komnar undir áhrif-
um þeirra, sem nota sjer veik-
leika þeirra og þeir ganga eins
og sofandi sauðir að kjörborð-
inu og kjósa eins og þeim var
sagt. —
Ef vjer nú athugum stefnu-
skrá þeirra þriggja flokka, sem
mest mega sín sem stendur, og
aðgerðir þeirra að undanförnu*
þá verðum vjer þess fljótlega
varir, að margt er það, sem á
miili skilur og misjatnar að-
ferðirnar, sem þeir hyggjast
nota, til þess að koma áhuga-
málum sínum f framkvæmd.
Framsóknarflokkurinn, sem
nú situr við völd með tilstyrk
jafnaðarmanna, hefur barist fyrir
áhugamálum bænda, en á þann
hátt, að hann hefur viljað bæta
hag sveitanna á kostnað kaup-
staðanna og efla landbúnaðinn á
kostnað sjávarútvegsins. Hlut-
drægni sú, sem einkennir flest
verk núverandi stjórnar, sem
skipuö er 2 forsprökkum þessa
flokks, er elnsdæmi f pólitfskri
sögu lands vors.
Jafnaðarmannaflokkurinn er
flokkur niðurrifsmanna, sem
‘bylta vilja og gerbreyta núver-
andi þjóðskipulagi, án þess að
þeim sje fuliljóst, á hvern hátt
bygt verði upp aftur. — þeir
virðast ekki vilja vita, að fyrir-
komulag það, er þeir vilja koma
í framkvæmd, gotur aldrei sam-
rýmst staðháttum hjer á landi,
sökum fámennis og strjálbýlis.
þeir kvarta um Ijeleg launakjör
og atvinnuleysi verkamanna í
kaupstöðum, en vilja þrátt fyrir
það draga fólkið úr sveitunum í
kaupstaðina. — þeir vita sem
er, að þar er jarðvegurinn best-
ur fyrir byltingakenningar þeirra,
þar er illgresi það, er þeir sá,
líklegast tll þess að blómgast
best, margfaldast og bera mest-
an ávöxt. Jafnaðarstefnuna, sem
í sjálfu sjer er fögur hugsjón,
krydda þeir með kommúnisma
og bolschevisma. þegar þeir
hafa stofnað til byitinga og
blóðsútheliinga og alt logar í
eldi æsinga og örbirgðar, og
þjóðfjelagslíkaminn er lamaður,
þá hyggjast þeir muni koma
áhugamálum aínum f framkvæmd
og vinna að hagsmunum heild-
arinnar.
þessum flokki fylgja fulltrúa-
efni A-listans við bæjarstjórnar-
kosninguna f dag. — Flokkur
þessi hefur að undanförnu haft
3 fuiitrúa í bæjarstjórninni, sena
hafa talið sig fara með umboð
verkamanna hjer i bæ. Likiegt
er, að mörgum verkamanninum
verði á að spyrja: Hvað hafa
þeir gert fyrir okkur, fulltrúarn*
ir okkar, sem svo miklu lof-
uðu, er þeir vildu fá atkvæði
okkar ?
Hvár eru afrek ísleifs? Hvað
hefur Guðlaugur gert? Oghvað