Víðir - 12.10.1929, Page 1

*•
I. árg.
VéstmahntfSyjuitf, 12, okt. 1929:
47. tbT.
fl í t 3 i
G-reinargerð.
Á fundi sínum þ. 22. ágúst s.
1. akvað bæjarstjórn að setja sjer-
stitkan spítalalækni hjer við
sjukrahúsið og fól fjárhagsnefnd
að semja reglugerð á þeim grund-
velli. Með þessu greiddu alfir
bæjarfulltrúar atkvæði, nema
GÚðl. Hansson, sem ljet það
hlutlaust og Jóh. þ. Jósefsson,
sem ekki var mættur. Fjárhags-
néfnd, sem í eru bæjarstjórinn,
Tsieifur Högnason og undirritað-
ur, samdi síðan frumvarp að
reglugerð. Nú er það aðgætandi,
að við alla hina bæjarspítalana
hjer á lahdi hefur engin læknir
aðgang að þeim með sjúklingá,
nema sþíitalalæknir ®inn. Svo er
á ÍSáfirði, en þar eru 3 læknar,
Siglufirði, — þar eru 4 læknar
—• og Akureyri, en þar eru 5
læknar. Svo langt vildi fjárhags-
nefnd ekkí ganga, enda vakti
það 'fýrlr bæjarstjóra og mjer
að reyna að binda enda á þetta
leiða déilumál með samkomulagi
allra aðilja og fullrí sanngirni.
ísleifú’r lýsti því yfir í fundar-
byrjun, að hánn vildiTata spítala-
laékn'i 'og hjeraðslækni hafa sem
jafúasta aðstöðu. Fyrír því var
seíÍT frumvarpið, að útlenduni
sjúklingum skyldi skift milli
•pftalalæknis og hjéraöslæknis
og alfir inníéndir menn ráða sín-
um lækni. Með þessuhafði krafa
ísleifs fengist uppfylt, því útlend-
ir Handlæknis- og lyflæknissjúk-
lingar eru álíka margir, en af
ihnlendum sjúkl. hefur hjeraðsl.
flest álla vermenn G. J. Johnsen
og Xjúhnar Ölafsson & Co, en
spítaíal. mýndi aftur hafa svo að
segja alla uppskurðarsjúklinga,
tins og jeg hef nú. Samt sem
áðúr vildi hr. ísleifur Högnason
ekki Samþykkja þetta fyrír komu-
lag, þegar á átti að hérða, en
kvaðst verða hlutlaus. Aftur lagði
hahn mikið upp úr því, að öll
lyf1, serrt notuð yrðu á spítalan-
um, ýrðu keypt í heildsölu, og
vildi láta síptalaiækni annast sam-
sétningú þeirra og afgreiðslu,
með því að hjúkrunarkonurnar
hafa ekki lært til þeirra verka.
þegar nefndin hafði lökfð störf-
um síhum og skrifað undirfund-
•rgerðina snjeri hr. ísl. Högna-
*ön við blaðinu, og lýsti því yfir,
•8 hadn yrði á móti allri skift-
in‘gu á eriendu sjúklingunum, en
vildi láta hjeraðslækni stunda þá
á spítalanum. Yrði þá starf spít-
alálæknis aðallega fólgið í því, að
að kaupa inn nauðsynjar spttai-
ans og afgreiða meðöl handa
sjúklingum hjeraðslæknis, sem
vitanlega yrðu langsamlega í melri
hluta. Virðist einkennilegt að
heimta, að spítalalæknir sje hæf-
ur skurðlæknir, ef hann á aðal-
lega að gegna sömu störfum og
stúlkiúrnar í lyfjabúðinni, ogeiga
á hættu að koma uppskurðar-
sjúklingum ekki að á sjúkrahús-
ið, ef hjeraðsl. þóknast að láta
sjúklinga með fulla fótavist ganga
fyrir, en það varð jeg að gera
mjer að góðu síðast liðinn vetur.
Jeg eftirlæt almenningi að
dæma um, hversu heppilegt þetta
fyrirkomulag væri fyrir sjúkí'nga,
eða hversu hæfur maður myndi
fást I spúaialæknisstöðu með
þessu móti.
Bæjarsjóður hefur lagt i spít-
alann upp uttdir 100 þús. kr.,
auk 20 þús. frá kvenfjelaginu og
samskota frá einstökum bæjar-
búum. Er til of mikils mælst,
þótt bæjarbúar vilji fá eitthvað í
aðra hönd og þetta mikla fje
notað þeirn til hagsbóta, en ekki
aðeins til þess að svala embætt-
ishroka eins mannsP
það er bæjarbúum tii hagsbóta,
ef spftalinn er hafður til að
tryggja þeim nægilega og viðun-
andi læknishjálp, einkum ef eina-
litlir sjúklingar geta notið henn-
ar, án mjög tilfinnanlegra úrgjalda.
Góð lausn málsins er sú, að
spítalálæknir sje látinn veita er-
lendum sjúklingum læknishjálp
gegn dálítilii hækkun ð legukostn-
aði þeirra, sem rynni til að launa
hann, og hann þar að auki ynni
fyrir láunum sínum með því að
láta efnaminstu bæjarbúunum
læknishjálp í tje án sjerstaks
endurgjalds í hvert sinn, en þeir,
sem yrðu að borga læknishjálp
sjálfit eða kysu það, gætu ráðið
hvaða fækni þeir hefðu. þessi
hagkvaema lausn málsms strand-
ar' etngöngu á því, að hjeraðsl.
hefúr barist gegn því, að spit-
alanum og erlendu sjúklingunum
vært ráðstafað með tilliti til hags-
muna bæjarbúa, því hann vill
látá bæjarstjórn metá hans eigin
persónulegu hagsmuni meira.
Ffárhágsnefnd gekk það laugt til
samkomulags að skerða rjett
væntadlégs spúalalæknis og hag
efnálítilla sjúklinga, með því að
stingá! upp á, að hjeraðslæknir
fái helming erlendu sjúklingadna
og áíveg jafnan aðgangmeð inn-
lenda sjúklinga og spítalalæknir-
inn. Annarsstaðar verða þeir
læknar, sem ekki eru spítala-
læknar, að sætta sig við að fá
engan aðgang að spítalanum. Er
þá hægt að ganga lengra hjer,
en að bjóða hjeraðslækni jafnan
rjett og spítalalækni ? Helming
sjúklinga móts við spítalalækni ?
Jeg held ekki.
það er embættisskylda hjer-
aðslæknis, sð skoða skölabörn
og aðkomuskip gegn sjerstöku
endurgjaldi. Við skólaskoðunina
finnur hann mörg börn,sem eru
•júklingar, en hefur engan rjett
til að heimta, að þau leiti sín
frekar en annara lækna. því
ráða húsráðendur barna. Við
skipaskoðun finnur hann líka
stundum, en ekki líkt því altaf
sjúklinga, sem eru komnir til
þess að leggjast á spítala. Hann
hefur heldur engan rjett til að
heimta þá í sína meðferð. því
ræður húsráðandi spítalans —
bæjarfjelagið. Skólaskoðunin og
skipaskoðunin eru að því leyti
hliðstæðar.
Sumir hafa giskað á, að hjer-
aðslæknir myndi taka erlendu
sjúkiingana heim til sínogstunda
þá þar, ef bæjarstjórn leyfir hon-
um ekki að einoka þá á spítal-
anum. þessir menn gera honum
afárþungar getsakir. Skip leita
hjer hafnar tii þess að koma
sjúkum manni á spítalann, sem
skipverjar vita að er hjer tii.
Hjeraðslæknir yrði þá að mls-
beita aðstöðu sinni, sem opin-
ber embætt'smaður, telja "skip-
verjum trú um að sjúklingurinn
fengi betri læknishjálp og hjúkr-
un heima hjá sjer, en á spítalanum,
m. ö. o. rægja spitalann og ginna
þannig sjúklingana heim til sím.
Hann, sem samkv. stöðu sinni á
að hlynna að öilum heilbrigðis-
málum bæjarins, ætti í eigin hags-
munaskyni, að vinna á móti'og
spJla Jyrir stærsta heilbrigðis-
máiinu — spítaia bæjarbúa.
þótt hjeraðslæknir vildi gera
sig sekan f slíkri óhæfu — sem
mjer dettur ekki í hug að ætla
honum — þá kæmist hann ekki
upp með það. það væri skylda
konsúlanna,sem eiga að gæta hags
hinna erlendu manna, að koma í
veg fyrir að þeir væru tældir
þannig, enda myndi hvorki G.
J. Johnsen nje Jóh. þ. Jósefsson,
sem hjer koma aðallega til greina,
kæra sig um að spiila fyrir spít-
anum og borga þann reksturs-
halla hans, sem af þvi leidd',
með hækkuðum útsvörum. En
jafnvel þó hjeraðsíæknir og um-
boðsmenn hinna erlendu sjúk-
linga gerðu slíkt samsæri gegn
bæjarfjelaginu, sem vitanlegá
kemur aldrei til mála, þá væri
ekki ánnað fyrir bæjarstjórn en
að snúa sjer beint til hinna er-
lendú skipafjelaga, sem vitanlega
myndu heldur kjósa spúalann,
sem hefði fram yfir hús hjeraðs-
laéknis fullkomin Röntgentækl,
skurðtæki og annað útbúnað og
auk þess betri hjúkrun og engu
lakari læknishjálp.
Til samanburðar við tillögu
fjárhagsnefndar má geta þess, að
sóttvarnarlæknirinn í Rvík, hr.
Magnús Pjetursson, afhendir
Mattíasi Einarssyni alla þáerlenda
handlæknissjúklinga, sem hánn
rekstá við skipaskoðun og—hjer-
aðsl. á Siglufírði, þar sem fjöldi
skipa kemur inn á sumrin, af-
hendir alla erlenda sjúklinga
spitalalækni bæjarins þar, hr.
Stetngrtmi Einarssyni. Hvorugur
het'ur gert neitt veður út af þeirri
tilhögun.
Jeg bar upp svohljóðandi til-
lögu á síðasta bæjarstjórnarfundi:
„Bæjarstjórn samþykkir að
bjóða hjeraðslækni, þrátt fyrir
það þó sjerstakur spítalalæknir
sjé ráðinn,<fullan aðgang til jafiis
við spítalalækni með innanbæj-
arsjúktinga og skiftingu á erlend-
utn sjúklingum þannig, að spft-
alalæknir stundar handlæknis-
siúkiingá, en hjeraðslæknir lyf-
læknissjúklinga, Bæjarstjórn vili
vinna þetta til f traustl þess, að
samvinna og eining komist á í
þessú velferðarmáli*.
Jafnaðarmenn í bæjarstjórn
feldú tillögu þessa. Vegna nokk-
urra Öyfirvegaðra orða, sem
læknirinn ljet falla f minn garð í
bræði á fúndinúm, vantreystu
þeir honum til að vilja samvinnu
og einingu og töldu því tillög-
una þýðingarlausa. Jeg ber því
þessa tiilögu hjer upp með stuðn-
ingi allra þeirra bæjarbúa, sém
óska eftir að friður geti komist
á. Jeg álft að vísu þetta fyrir-
komulag, sem fjárhagsnefnd hef-
ur stungið upp á, langt frá því
að vera hið æskilegasta, en vil
þó styðja það í trausti þess, að
hjeraðslæknir taki í þá hönd,
sem honum er þannig rjett til
samvinnu, en slái ekki á hana.
Allstaðar, þar sem sjerstakur
spítalalæknir er, hafa aðrir lækn-
ar engan aðgang. Hjer er aftur á
móti með till. fjárhagsn. hjeraðs-
lækni gert það kostaboð, að hafa
jafna aðstöðu með sjúklingafjölda
og sþítalalæknirinn. Meti hjeraðs
'æknir svo stórfelda ívilnun