Víðir - 19.10.1929, Síða 1

I. árg.
48. tbl.
Vestmannaeyjum, 19. okt. 1929.
Svar við ,Greinargerð‘
lolka í spítalamálinu.
í „Greinargerð* Kolka læknis
í síðasta tbl. Víðis, skýrir hann
frá því, að væntanlegur spítala-
læknir hjer muni hafa svo að
segja alla uppskurðarsjúklinga,
eins og hann hafi nú. Vill hann
með þessu gefa hjeraðsbúum í
skyn, að hann einn sje nú þeg-
ar skurðlæknir spítaians.
Til þess að sýna og útskýra
fyrir hjeraðsbúum, þann yfir-
gang og undirróður, sem hjerer
nú á ferð, en að vísu engin ný-
lunda, síðan jeg varð hjeraðslækn-
ir í hjeraðinu, leyfi jegmjerhjer
með, hjeraðsbúum til leiðbein-
ingar og fróðleiks, að birta
skýrslu úr dagbók bsejarspítalans,
sem nær yfir 1 ár, síðasta iniss-
eri fyrra árs og fyrra misseri
þessa árs.
Skýrslan sýnir, hvernig skurð-
lækninga- og-lyflækningasjúkling-
ar hafa skifst á okkur læknana
þennan tíma, hve marga sjúk-
linga hverrar tegundar fyrir sig,
hver um sig hefur haft.
Á tímabilinu frá 2. júlí 1928
tji 31. des. s. ár hefur hjeraðs
læknir haft til meðferðar:
Skurðlækningasjúklinga 35, þar
af innl. 20, útl. 15. Lyfiækninga-
ajúklinga 12 þar af innl. 9, útl. 3,
alls 47 sjúklingar.
í fjarvist hjeraðslæknis minnir
mig, að Kolka hafa haft eitthvað
af þessum útl. sjúklingum.
, Kolka læknir hefur á sama
tfmabili haft:
Skurðlækningasjúklinga 21.
lyfiækningasjúklinga 12, alls 33
cjúklinga.
Alls voru á spítalanum þenn-
«n tíma 80 sjúklingar, þar afjl8
útlendingar.
Kolka reynist ekki síður lyf-
læknir en skurðlæknir þetta
misseri.
Á t'mabilinu frá 1. jan. 1929—
30. júní s. ár, hefur hjeraðslækn-
ir haft til meðferðar:
Skurðlækningasjúklinga 58
jnnl. 18 útl. 40. Lyflækningasjúk-
linga 71 innl. 26 útl. 45.
Kolka læknir hefur haft:
Skurðlækningasjúkl. 33. Lyf-
l»kningasjúkl. 19.
Guðmundur augnl, Guðfinns-
son hafbi tvo upp skurðarsjúkl.
á sjúkrahúsinu. Að þeim með-
löldum voru alls til 1. júli 183
sjúklingar.
Engin kvörtun hefur komið til
mfn útaf ijelegri lækning útl.
skurðlækn.sjúkl. nje innlendra,
nje út af hinum.
Af þessum tölum geta allir,
sem augu hafa opin, og sjá vilja,
sjeð hversu rangt og villandi
læknirinn skýrir frá, eingöngu
til þess að hnekkja áliti mínu á
þessu sviði lækninga, þar, scm
hann vill komast að sjálfur.
Hann vill algerlega banna mjer
að taka útlenda skurðlækninga-
sjúklinga til meðferðar, og hann
vill láta bæjarstjórnina banna mjer
það. Hjer er sagan hálf. Sagan
öll er á þá leið, að þegar skurð-
iæknir er ráðinn við spftaiann,
hver fer þá að láta lyflækni þar
skera sig upp?
það er skylda mín, að verjast
í lengstu lög, svona yfirgangi,
ekki sjálfs míns vegna, hcld-
ur vegna þess, að hjeraðslækn-
ar koma á eftir mjer í Vestm,-
eyjahjerað,sem ekki munu gera
sjer að góðu svona hömlur á
sviði almennra lækninga.
Hjeraðsbúar sjá nú þá ,hvítu
og hreinu" samvinnuhönd,
sem læknirinn telur sjálfan sig og
bæjarstjórn rjetta mjcr í spítala-
málinu.
Hún sviftir hjeraðslækna, fyrst
útlendum sjúklingum, sem skurð-
lækningar þurfa, og því næst
þeiin innlendu, því hverning geta
menn í fullri alvöru búist við því
að hjeraðsbúar fari eftirleiðis að
leita tii lyflæknanna, til að láta
þá skera sig upp?
Eigi að ráða sjcrfrmðitig t
skurðlækningum að sjúkrahús-
inu, þá er vissa um þekking og
hæfni, og við því er ekkert að
segja, þvívið almennnu læknarn-
ir .finnum það skyldu okkar,
oft og tíðum, að ráðleggja sjúkl.
að leita þeirra ráða.Gengi Kolka
sjálfur inn á þessa fjarstæðu, ef
hann væri hjeraðsl. ? Nei, síður
en svo, ekki frekar en t. d. að
láta praktiserandi lækni hjer
hafa skipaskoðun, ef hann væri
hjer embættislælolir, með skyldu
til að vinna verkið.
Hjeraðslæknar eiga, samkv.
stöðu s'nni, að hlynna sð öllum
heilþrigðismálum hjeraðsins, eins
og Kolka læknir segir í grein-
inni. það veit jeg að hann mundi
gera, þegar hann erorðinn hjer-
aðslæknir. Á ísafirði hafa hjer-
aðslæknar eftirleiðis aðalráð
sjúkrahússins þar, sem læknar
þess opinbera, þó þeir sjeu ekki
sjúkrahúslæknar.
Með yfirgangi og undirróðri,
er hjer verið að spyrna á móti
áhrifum hjeraðslæknis á heilia-
vænleg úrslit þess, sem Kolka
telur fstæðsta heilbrigðismálið,
spítala bæjarbúa. það áaðleyfa
honum aðgang að spftalanum eft-
irieiðis með afarkostum, og taki
hann þvf ekki, þá er honum
hótað því, að hann fái ekki að-
göngu þar með sjúklinga. Jafnvel
þóhjeraðsbúar færu svona að ráði
sínu, eða bæjarstjórnin fyrir
þeirra hönd, þá kæmi mjeraldr-
ei bl hugar að rœgja spítal-
ann, og ginna sjúklinga heim til
mín á þann hátt, og getur Kolka
læknir þar rjett til. í öllum lönd-
um eru sjúkrahús rekin af ein-
stökum læknum í smáum stíl,
mjög eftirsóttar Prívatklinikur.
þar þykir yfirleitt best að vera
á almennum spítölum.
Jeg hvorki vil nje get, nje ætla
mjer að vera sjúkrahússlaus f
Vestm.eyjah. eftirleiðis, og vænti
þess, að ekki komi til þess, að
svo verði, hvernig sem alt fer.
Slikar æsingar, undirróður og
yfirgangur, sem haföar hafa verið
frammi í spítalamáli Vestmanna-
eyja, munu hvergi eiga sinn líka
annarsstaðar a þessu landl.
Á Seyðisfirði, ísafirði, Akur-
eyri og annarsstaðar í hjeruðum
landsins starfa hjeraðslæknarnir
óáreittir við sjúkrahúsin, studdir
af hjeraðsbúum í vandasömu
starfi. Sú öld rís hjer vonandi
upp, að samvinna og góð eining
ríki milli hjeraðsbúa og hjeraðs-
lækna f því, sem Kolka nefnir
stæðsta hjeilbrigðismáHÖ — spít-
alamálinu.
Ól. Ó. Látusson.
Reglugerð
sjúkrahússins.
Á síðasta bæjarstjórnarfundi
var frumvarp fjárhagsnefndar að
reglugerð fyrir sjúkrahúsið til
fyrstu umræðu í bæjarstjórninni,
og var um það fjallað af fulltrú-
unum, en auk þess tók hjeraðs-
læknir tv'svar til máls um niál-
ið á fundinum, að fengnu sam-
þykki fundarstjóra.
Er tekið var að ræða mál þetta
kom það fljótt i ljós, áð mjög
voru skoðanir manna skiftar og
litlar líkur til samkomulags í
þessum efnum. — Mál þetta er
og hefur verið vandræðamál —
og er meðferð þess orðin bæj-
arstjórn til skammar. Auk þess
hefur það orðið báðum læknun-
um hjer til leiðinda og álits-
hnekkis að miklum mun.
í stórum dráttum er saga
sjúkrahússmálsins þessi:
í fyrra haust var þáverandi
spítalanefnd falið að gera frum-
varp að reglugerð fyrir sjúkra-
húsið. Nefndina skipuðu fyrv.
bæjarstj. Kr. Ólefsson, hjeraðsl.
Ól.-Ó. Lárusson og Páll V. G.
Kolka, læknir. — þegar til kast-
anna kom, klofnaði nefndin urn
málið og kom hvor með sitt frv.,
meiri hlutinn (bæjarstjóri og
Kolka) og minni hlutinn (hjer-
aðslæknir).
Nokkru síðar kemur svo mál
þetta fyrir bæjarstjórn, en það
vill svo undarlega til, að í stað
þess að ræða málið og ganga
því næst til atkvæða um frumv.
eins og vera ber, þá er málinu
vfsað til sjerstakrar nefndar, sem
kosin var á sama fundi.— Mestu
mun hafa valdlð um þessa á-
kvörðun bæjarstjórnar sú leiða
meinloka, sem bæði fyr og síð-
ar hefur gert vart við sig inn-
an bæjarstjórnar, að á þetta var
litið sem hagsmunamál iæknanna
og nefndarklofningin afleiðing af
óviðfeldinni togstreitu þeirra á
milli, sem óspart hefur verið al-
ið á af bæjarbúum, í stað þess
að stuðla að samkomulagi, sem
öllum væri fyrir bestu.
Auk þess kom inn á fund
þennan áskorunarskjal frá mörg-
um bæjarbúum, um að sjúkra-
húsinu yrði skift í tvær deildir,
lyflækninga og handlækninga, og
skyldl hjeraðslæknir vera lyf-
læknir, en „praktiserandi°læknir
handlæknir. Skjal þetta var mjög
einkennilegt. þar eru ýmsir bæj-
arbúar, konur og karlar, leik-
menn með litla þekkingu á þessu
sviði, að gera ályktanir um það,
hvernig skifta eigi sjúklingum
milli læknanna.
En þetta var þó nóg, með
öðru, til þess að rugla bæjar-
stjórnina svo, að frestað var að
taka ákvörðun um málið. Og þá
var kosin nefnd sú, sem fyr um
getur, sk'puð bæjarstj.fulltrúun-
um Jóni Sverrissyni og þorbirnl
Guðjónssyni, en utan bæjarstjórn-
ar, Ól. AuðunssynL þorbjörn var