Víðir - 02.03.1934, Blaðsíða 1
VI. árg.
Vestuiiuniaoyjuiii, 2. mars 1934
2. tbí,
Kemst Sundlaugin upp í sumar?
Frá því var sagt nýlega hér í
blaðinu að treglega gengi með
krónuveltuna til Sundlaugarinnar,
og að tæplega einn af tíu þeirra er
skorað hefði verið á, hefði látið
neitt ai hendi rakna.
Þetta virðisl bera meiri vott
um tómlseti en svo að kyrt megi
liggja. Er mönnum þa ekki enn-
þá ijóst hve sundkunnáttu ungra
manna hér er afar ábótavant?
Flestir þeirra stunda sjó einhvern
tíma árs, og er raun til þess að
vita hve mörg slys hafa af því
hlotist að sundkunnáttan er lítil
eða engin. Átakanlegást er það
þegar menn farast af því að
hrökkva útbyiðis, jafuv.el í dágóðu
veðri af þeim ástæðum.
Sundkunnáttan er sjómanninum
litils virði nema hatni só vel synd-
ur, og það lærir hann trauftlegá
neoid hann læri sundið á unga
aldii til fullnustu. Læri að verða
syndur eins og selur þegar í æsku.
Þar sem ungt fólk á aðgang
að sundnámi í heítri laug, er
námið nautn og sundið lætist svo
að segja af sjálfu sér.
1 köldum sjónum er torveldara
að ná fullkomnun í sundkunnátt-
unni. Einungis þeir sem hraust-
astir eru og harðgerðastir komast
þar svo lant;t. Til þess er sjór-
inn að jafnaði of kaldur hér og
veðráttan yfirleitt kalsafengin og
óblíð.
Þetta gerir það að verkum að
menn yfhieitt trassa sundnámið á
unga aldri og ná svo ekki neínni
leikni í þessari ágætu íþrótt.
Deyfð manna við að styrkja
sundlaugarbygginguna er vottur
þess, að skilningur þeírra á nauð-
syn laugarinnar með aukið ör-
yggi sjómanna okkar fyiir augum
er enn ekki svo aem vera skyldi.
Betur má ef duga skal.
Ein hlið þessa máls og ekki sú
þýðingarminsta, snýr að þeim
mikla fjölda barna og unglinga,
sem hér or og sem slylt er íið
senda til sandnáms.
Vestmannaeyingar höfðu for-
göngu í því að lögleið.i skyldu-
nám í sundi, eins og kunnugt er,
og höfum við nú gert börnunum
skylt að nema sund.
Hinsvegar höfum við hingað til
lítið gert til að gera þeim námið
holt og þægilegt.
í þeirri rosasömu veðráttu sem
hér ei oft á sumrin — og raun
ar altaf — hafa börnin orðið að
fara í kaldan sjó. Annar aðbún-
aður þessu líkur, Sundskálinn
litli eina skjólio að leita í, og hann
ekki altaf í góðu standi.
Þennan sundskála bygði ung-
mennafelag, sem einu sinni starf-
aðí hér, það fyrsta með þvl nafni,
og gaf bænum skýlið. Þetta mun
hafa verið fyrii eitthvað 20 árum
síðan eða meira, og það hefir
verið notast við þetta afdrep siðan
fyrir sundnemana.
Fjöldi þeirra barna sem látinn
er fara í sjó hér, meðan sund-
námið stendur yfir, heflr ekki þá
hieysti til að bera að þola sjóinn
kaldan, og svo hráslaga kalsann
á eftir.
Þannig lagað sundnám getur
haft varanleg heilsuspillandi áhrif
á börnin, að minsta kosti þau
veikbygðari.
Veikbygðu börnin og hin ó-
hraustari hafa fult eins mikla
þörf á hollu sundnámi eins og hin
sem hraustiri eru, en ástandið
eins og það er nú er háski íyrir
þau.
Úr þessu á Sundlaugin að bæta.
í henni geta bornin lært í hiein-
um ylvoly;uni sjó og klæit Mg í
upphituoum þoKkriletíUm klnfum.
Þa er enn ðtalið margt gott við
Sundlaugina t. d. það að mönn-
um gefist kostur á að fá sér þar
hlýtt sólbað og hressandi kalt
steypubað á eftir. Myndi sjálfsagt
margur nota sér þau þægindi
þann timann sem laugin væri
statfrækt.
Sú hefir raunin orðið á annars-
staðar og hér myndi fara aJlt á
sama veg.
Bæjatstjórnin tók að sér í haust
er leið að gangast fyrir þessu
verki og bærinn hefir þegar var-
ið allmtklu fó til þess.
Björgunarfélagið hefir gefið 10
þús. ki'ónur og þar að auki boig-
að fljiri hundruð fyrir teikntngar
og áætlanir. Frá ríkinu heflr feng-
ist loforð í»rir nokkrum styrk, 6
þús. krónum þetta ár og svo um
viðbót næsta ár.
Krónuveltan hefir gefið af sér
um 1650 krónur.
Gart er ráð fyiir að bærinn
styrki byggingu laugarinnar með
tal^verðu framlagi í viðbót við
það, sem komið er, en bærinn hef-
ir í mörg önnur horn að líta, og
hann getur ekki latið fjárframlög
til laugarinnar ganga fyrir öðrum
og enn sjálfsagðari fjárútlátum.
Svo bregst það stundum að bær-
inn fái sínar tekjur að fullu
greiddrtr og því ekki ábyggilegt
að það fé verði handbært sem á
áætlun er sett.
Ef þess vegna trygg]a á fram-
gang málsins þurfa fleiri að leggja
hönd á plóginn.
íþróttamenn héðan hafa stund-
um getið sér góðan orðstýr einn-
ig utan Vestmannaeyja í ýmsum
íþróttum öðrum en sundinu.
Ættu þeir kost á að læra og
æfa sund við góð skilyrði efa eg
ekki að þeir yrðu efnilegir lika á
þvi sviði.
Vestmannaeyingar eiga að hafa
þann metnað að standa engum
íslendingum að baki í neinu þvi
er miðar til framfara og sanurar
menningar. — Þeir, sem ungir
eru œttu að festa sér þetta í
minni og leggja sitt lið til að svo
megi verða.
Sundlaugin kemst ekki upp -í
síst í sumar etns og áfoimað var
— nema allir verði samtaka þeir
sem nokkurt manntak er i, til að
styðja að byggingu hennar.
Iþióttamenn ! hefjið skipulfigð
samtö'k tl að nfl;) fjai ttl að tiytínja
það að við eigum Sundlaunina
tilbúna þnKai fiam á sumaiið kwiiur
Það má gera með ýmsu móti,
beinni fjársöfnun, hlutaveltu, skemt-
unum o. fl. o. fl. LeiÖhnar geta
verið margar, en markið á að
vera eitt:
Sundlaugin fullbúin til starf-
rækslu þegar í sumar I Áfram
með Krónuveltuna!
Jóhann J?, Jósefsson.
Keaslubækur.
Einn þáttur hins póli*
Hska trúbods í skólunum.
Það er næstum jafngamalt
Framsóknarflokknum, pólitiska trú-
boðið í skólunum. Tvær greinar
sósíalistastefnunnar hér á landi
Alþýðuflokkurinn og Kommún-
istaflokkurinn, hafa haft erlent fé
til þess að útbreiða stefnuna með-
al landsmanna. Heflr það að von-
um mælst illa fyiir. En þriftja
greinin Framsóknaiflokkurinn, hef-
ir haft á þessu það lag, að út-
bieiða kenningar þessar með fé,
sem beint og óbeint hefir veiið
tékið úr ríkissjóði. Ein aðferðin
heflr verið sú, að nota skólana til
útbreiðslunnar. Var Alþýðuflokk-
uiinn fljótur til samvinnu við
Fiamsókn í þessu efni, og heflr
mikil áhersla verið á það lögð af
þessum flokkum að ná valdi yfir
skólunum og koma að þeim kenn-
urum, sem fúsir voru til og lag
höfðu á að gefa nemöndunum inn
hinar pólitisku kenningar jafnframt
hinni almennufræoslu.
Það er ekki hœgt að neita því,
að þetta bragfi er gert aí talsverðri
framsýni. Engir eiu jafn móttæki-
legir fyrir áhrif sem unglingarnir.
Og séu kenningarnar nýjar, og
fluttar af leikni má miklu áorka.
Sérstaklega getur það haft djúp
áhrif á ungmenni, ef böl og lífs-
stríð fólksins, sem margir fátækir
námsmenn þekkja nokkuð af eigin
raun og frá foreldrahúsum, er
malað með sterkum litum og
upp^prefta þess takin til þióðmála*
stefna. Er eigi undarlegt þó slíkt
verði unglingum tilfinningamál,
hjá þeim þróist óvild til þeirra,
er sagðir eru npphaf og orsök
slíkva meinsemda, en samúð með
þeiiri stefuunni, sem lýsir van-
þóknun á sliku, og lofar umbót-
um og réttiugu mála allra þeiua,
er við vaniótti hafa búið.
En slikur er einmitt mála-
flutningur þeirra manna, sem
sendir eru sem flugumenn inn í
skólana. Geta þeir komið þessu
að, án þesa áberandi veiði, jafn-