Víðir - 26.10.1934, Blaðsíða 1

VI. árg.
Vestmannaeyjura,
26. októbcr 1034
81. tbl.
Síðasti
snmardagnr.
Dagurinn í dag er síðasti sum-
avdagur. Að nokkrum klukku-
stundum liðnum byrjar veturiun.
Af eðlilegum ástæðum sakna
margir sumarsins, þess áistíma,
sem vanalega fly.tur yl og ljós
yfir land og lög, þó að stundum
virðist hlýju þess cg birtu mis-
skift um bygðir okkar litla lands.
Hvernig hefir nú sumarið reynst
okku)?
Hér á Suður- og Suðvesturlandi
má óefað telja það eitt hið bhð-
asta sem komið hefir hin siðari
árin. Hiti, að minsta kosti hér í
Vestmannaeyjum, meiii en verið
hefir að undanförnu. furkar voru
daufir fram eftir sumrinu, en úr-
komulitið hér Suðvesturlands mest-
an hluta sumursins. Grasvöxtur
og heynýting i besfa lagi um alt
Suðurland. Fiskþurkun gekk sæmi-
lega og mikið betur en áhorfðist
fyrrihluta sumarsins.
Veðrátta 1 hinum landsfjórðung-
unum var mikið erfiðari, einkum
á Norðaustur- og Norðurlandi.
Hefir naumast komið jafn öþurka-
samt sumar þar, hina siðustú tvo
til þijá áratugi. Grasvöxtur var
þar ágætur, eins og annaistaðar
á lanainn, en nýting heyja svo
slæm, að vaila hefir óskemdur
baggi í garð eða hlöðu komið.
Verða bændur því annaðhvort að
kaupa mikiá af fóðuvbæti handa
fénaði sínum, eða fækka honum
að miklum mun. Sennilega verð-
ur um hvoitveggja að rœða að
nokkru leyti.
Forskafli hefir ekki verið svo
teljandi sé hér sunnanlands, en
noltkuð hefir fiskast af kola og
ýsu i dragnót, og dálitið aflast af
lúðu.
Sildveiði hefir verið lítið stund-
uð úti fyrir Suðurlandi, þó munu
Akranesingar hafa veitt nægilega
beit.usíld handa sér til næstu
vertíðar.
Sjálfságt hefði mátt veiða nokk-
uð af sild hér í kringum Vest,-
mannaeyjar, en enginn reynir það,
mest sökum þsss, að ishúsin hér
þótt fjðgur séu, muriu öll svo jafn
ófullkomin, að þau geta fiyst. aðsins
fáar tunnui á sólarhring hverjum.
Norðanlands hefir þorskafli ver-
ið rír, en síldveiði i góðu meðal-
lagi. Mun þó afkoma síldarút-
vegsins rir, sökum hins lága veí ðs.
Austanland-i og vestan hefir
þorskafii orðið i meðallagi, eða
sern næst því, eu sildveiði litil.
Um sumarið má í fæstúm oið-
um seaja að það hafi verið gott
og hlýlt um Suðvestur- ogSuður-
land, votvlðrasamt og kalt um
Norðurland og í meðallagi um
Austur- og Vesturland.
Nýjar kkur.
Framhald.
Bækur Þjóðyinafólagsins. Al-
manak fyrir árið 1935 er með
líku sniði og áður, en erlendu
árbókínni, sem lengi var þar,
er slept, eins og síðastliðin ár,
eu það er engin umbót. Al-
manakið flytur uú myndir af
fjórum frægum stjórmálamönn-
um, og æöágrip þeirra eftir Vil-
bjálm Þ. Gíslason.
Þá er Árbók Islands 1933, j
sama \sniði og undanfarin ár,
eftir Ben. G. Benediktsson. —
„Bálfarir* heitir grein eftir
Gunnl. Claesen læknir, í sama
anda og bann hefir áður skrif-
að um það mál. Innlendur
íræðabálkur beitir ein grein,
tekin úr „Samtíniugi“ sr. Friðr.
Eggerz, að vísu miklu skárri
eu síðustu tvö ár, og þó ómerki-
legur. Segir þar mest frá sr.
Suorra Björnssyni, sem löngum
er kendur við Ilúsafell. Mest
segir þarna af göldrum hans,
aflraunum og flmleikum. Var
8r. Snorri atgerflsmaður mikill
og talinn ramgöldróttur, en
sagnir um hann' fara fram úr
flestum ýkjum frá hans döguni.
Góð ritgerð um Húsafellspresta
er i Prestaielagsrilinu fyrir fá-
um árurn, og er sr. Snorra get-
ið þar með verðugu lofi, sem
heiðurspresti sæmir.
Þessi innlendi fræðabálkur,
sem svo er kallaður í Almanak-
inu undanfarin ár, er með því
allra lítilfjörlegasta, sem út er
gefið til alþýðufræðslu.
A1 m an a k Þ j óð v i 11 a f élagsi n s
stenduraiú á sextugu.
Andvari er tveimur árum
yngri. Þar er nú mynd og æfl-
saga Björns Sigfússonar ulþm.
á Kornsá, eftir sr. Þorst. B.
Gíslason. Ferðasaga eftir Hann-
es Finnsson biskup, um ferð er
hami fór frá Kaupmannahöfn til
Stokkhólms árið 1772, og kall-
ar hann ritgeiðina „Stokkhólms-
rellu“. Ekki er sagan skemti-
leg en þó merkileg að sumu
leyti. Mjög er hún ólik því sem
menn skrifa nú ferðasögur, bæði
að efni og orðfæri. Kynlegt er
það hve fáfióður hanu er um
biltinguna er varð i Stokkhólmi
dagana, sem hann dvaldi þar.
Blaðamaður nú á dögum, t. d.
Finsen afkomandi höfundar,
mundi hafa gert sér meiri mat
úr því efni.
Framtíð sveitanna heitir löng
ritgerð l ritinu, eftir Metúsalem
Stafánsson búnaðarmálastjóra,
og Viðbót er þar um sama efni
eftir sama höf. Ritstjórnin seg-
ir að ritgerð þessi komi í stað
ritgerða dr. Bjarna Sæmund3-
sonar um fiskirannsóknir. Mjög
óliku er þar saman jafnað, nið-
urstöðum af vlsindulegum rann-
sóknum og ritgerð þessari, þó
góð hugleiðing kuuni að vera í
sinni röð.
Hinu mikla riti ura Jón Sig-
urðsson, sem raunar er að tals-
verðu leyti saga þjóðarinuar
á síðustu öld, er nú loks lokið,
síðasta bindið kom i fyrra.
Nú hefst aftur Bók isafu Þjóð-
vinafólagsins, með hiuni frægu
bók, Býflugur eftir Maurice
Maeterlinck. Höf. er heimsfræg-
ur fyrir Bkáldrit sin og hefir
hlotið Nobelsverðlaunin. „Bý-
flugur" er mjög fræg bók og
hefur verið þýdd á margar tung-
ur, Segir þar mjög ýtarlega frá
lifi og háttura býflugna, og er
víða farið með efnið af mikilli
snild. Þó virðist bókin óþarf-
lega löng, og margt er þar tek-
ið með, sem ekki snertir sjálft
aðalefni bókarinuar. Sumirkafl-
arnir eru bráðskemtilegir og
fi óðlegir. Það er gal i, og enda
skömm að þvi, að bókin skuli
vera myudalaus. Bogi Ólafs-
son mentaskólakennari hefir
þýtt bókina. Það hefir verið
vandaverk, því að sumt er þar,
sem eifitt er að koma á góða
og óbjagaða islensku. En þýð-
andi heldur stiluum rólegUm og
tilgerðarlausum hvernig sem höf.
leikur sér að efninu bak við
tjöldin. Það er fáum geflð nð
reka svo erindi útlendra snill-
inga. — Bók þessi verður ef-
laust mikið lesin af alþýðu
manna, því fremur sem hún
segir frá háttum hinna furðu-
legustu dýra, þó að þau séu
ekki hér á landi. Býflugurnar
eru búfé hér í nágtannalöndun-
um, og gefa af sér vax og hun-
ans, svo sem kunnugt er.
Nýlega stakk einn framfara-
maður upp á að flytja býflug-
ur hingað til lands og reyna
að rækta þær. Sennilega verð-
ur ekki úr þvi að sinni, landið
mun vera of kalt og sólarlítið,
en hver veit nema bætt
verði úr þvi. Þeir finna upp
svo margt í útlöndum, og fram-
kvæma hér á landi, nú á dög-
um, að síst er að vita hvað
kemur næst.
Framhald.
Páll Bjarnason,
Yjirgangur
togara.
Á þessu hausti hefir mikið yer-
ið talað um yfirgang togara á
fiskimiðum hér við land, éinkum
úti fyrir austfjöiðum.
Það er svo sem ekki ný saga,
að togarar skafi fiskimið Aust-
fitðinga og spilli veiðarfærum
þeina, en frekastir til skemdanna
munu þeir hafa verið á þessu
sumri, eftir því sem fréttir að
austan segja.
Yeiðarfæratap hefir nú orðið al-
veg gifuilegt af völdum togara.
Ástæðan til þess mun einkum
vera sú, að á þessu sumri munu
enskir togarar hafa verið langt-
um fleiri en nokkru sinni áður.
Að svo hefir verið mun stafa af
því, að fjóra heitustu mánuði árs-
ins er bannað að leggja á land í
Englandi þann fisk, sem veiddur
er við Bjaruarey. Fyrra ár mun
innflutningur hafa verið bannaður
i tvo mánuði, en nn var bannið
fært upp i fjóra mánuði. Hefir
því meiri hluti enska flotans skaf-
ið íslandsmið á þessu sumri.
Orsök þess að Bjai nareyjarflsk-
ur er bannaður á fymefndu tíma-
bili mun vera sú, að vegurinn frá
Bjarnareyjarmiðum er svo langur
og fiskinum hætt við að skemm-
I