Víðir - 02.11.1934, Qupperneq 1

VI. árg.
B2. tbl,
Vestmannaeyjum, 2. náyember 1034
Dýpkun haínarinnar og
dýpkunarskipið
Aðalgallinn á höfninni hér er
þaÖ, hve grunn hún er. Venju-
legum farmflutningsskipum verður
ekki komið inn á hana, nema
þegar hásjávað er, og fjölrtinn
aliur af véibátunum stendur um
fjörur. Þetta heflr sérstaklega
komið í Ijós eftir að vélbátarnir
stækkuðu, og veldur sjömönnum
miklum erfiðleikum á vertíðum.
Pað er því alllangt síðan að á-
hugi vaknaði fyrir því að dýpka
höfnina svo, að öll skip kœmust
út og inn, hvort sem væri um
fjöru eða flóð, og bátar hefðu
nægilegt dýpi til að iigeja á, hvern-
ig sem sjávarföllum væri hattað.
Hafnarnefnd tók mál þetta upp
1925, og gjörði þá tillögur í þa
átt, að haflnn yrði undubúningur
undirdýpkun hafnarinnar. Á næst.a
sumri voru látnar fara fram dýpt-
armælingar á höfninni. Þá vom
einnig gerðar ráðstafanir tii þess
að fá hingað dýpkunarskip í félagi
við Akureyri og ríkisstjórniná.
Kom sk'pið „Uffe“ hingað sum-
ánð 1827, og reyndist auðvtrtt að
framkvæma dýpkunina með þeim
tækjum, sem í þv{ voru. En í
því voru dælur. — Kostnaður við
verkið vaið tiltölulega mikill fyiir
jafn stuttan tíma og skipið var
hér. Fóru alls í þær dýpkunar-
tihaunir kr. 65196.08.
Vaknaði nú alln.ikill áhugi i
landinu fyrir því, að tíkið eignað-
ist dýpkunarskip.
Arið 1930 for Finnbogi R. Þor-
valdsson viða um lönd til þess að
kynnastýmeum nýungnm í hafna-
mannvirkjagjörð, og meðal annars
kynti hann sér dýpkunarskip. —
Leitaði hann tilboða frá fjölda
mörgum byggingarstöðum i ýms-
um löndum. Arangur ferðar haria
kemur fram í skýrslu, sem vita-
málaskrifstofan gaf Alþingi og
ríkisstjörn um þetta efni. Af hálfu
Alþingis og rikisstjóinar vaið þó
ekkert úr fiamkvæmdtinum.
A siðustu áruin er svo komið
mannvirkji.gjöið við höfnina hér,
að ekki verður uniiið uð btyggju-
geið eða fyllingum, neiiia með
dýpkun nsk p . Uppfyllinia af lmdi
með gijóli eða öðm, e. injögdýr,
auk þess sejn láó ei fyiir geit
að taka verði meiri sand úr höfn-
inni, til þess að fá nægilegt dýpi,
heldur enn fyrir kemst i bryggj-
um og fyllingum, sem ráðgeit er
að byggja við höfnina.
Á siðastliðnu ári hófst þvi hafn-
arnefnd handa, og lagði til við
bæjarstjöin að Finnbogi R. Þor-
valdeson vei kfi æðingur yiði feng-
inn til þess að fara utan til þess
að leita tilboða um tæki eða
dýpkunaiskip við hæfi hafnaiinnar
hér. Hann fór utan s.l. vetui,og
skoðaði dýpkunarskip víða um
lönd. Að tilhlutun hans bárust
siðati tilboð frá 10 byggingaistöðv-
um í Holilandi, þýskalandi, Eng-
landi og Dtnmöiku. Um sama
leyti og Finnbogi fór utan var
faiið fiam á það við Alþingi, að
ríkissjóður tæki að halfu þátt í
koHtnnði við kaup á dýpkunai skip
inu. Flutti alþingismaður Johann
Þ. Jósefsson þingsalyktunaitillögu
í þá att, og naði hún samþykki
alþingis a haust.þinginu 1933.
Á s.l. án var siðau búið að at
huga tilboðin, setn bárust, og var
samþykt af hafnamefnd oti bæjai-
stjórn i lok mai, að taka túboði
frá Frederiksha vns Væift og
Flydedok A/S í Dinmörku Var
siðan fanð frarn á samþytiki ijk-
isstjórnai innar um kaup á skip-
inu, en það fékst ekki fyrri enn í
ágúst s.],, og þá gekst stjómin
undir það að grtiddur yrði úr nkis-
sjoði bluti kostuaðar við kaup-
in. Vegna diattarins, sem vegna
þeesa vaið á sa.niþykt tilboðsins,
þurfti að fá það endurnýjað. Var
síðan gengið frá samningum um
kaupin 17. og 18. október s.l.
Skipið á að kosta hingað kom-
ið um 114 þús. krónur.
A það að vera fullbygt í aprfl-
mánuði 1935, og verður þá flutt
hingað af dráttaibát á kostnað
seljanda.
Sk p ð ei 14,30 m. a 1 ngd og
bygt úr j.imi. í því er dæla til
þess að ná sai dí og leir npp fiá
hotni. Ei dæiui rek'ii af 184 210
h.tsl (11 T xli nivél. M»ö sk'pmu
fyimi 8 m. sogl • ösla, s o að
hætíl. v« ðni að vMif.a að dýp'.un
á 8 m. rtýpi Á • mi i souIhiösI-
unn " er kon 'ð lyrn hn í, sem
þyrlar upp botnlag'nu. Er hníf-
ur þessi knúinn af höfuðvélinni.
Með þessari lengd á sogleiðsl-
unni veiður hægt að vinna að
dýpkun, hvort sem flóð er 6ða
fjara. Þá fyigir skipinu 240 m.
löng leiðsia 12“ víð, sem ætluð
er til þess að veita upptrreftinum
inn fyrir uppfyllingaiveggi.
Á affur- og fiamsfafni skipsins
verða spil, sem knúin eiu af
höfuðvéhnni, og fylgja þeim vírar
um 900 m. á lengd. Auk þess
fylgja, 6 akkeii 100 og 125 kg.
þung. í skipinu er svefnklefl fyr
ir fjóra menn. Á þiifari verður
eldhús og vatnskamar. Skipið
veiður írtflýst með afli fia höfuð-
vélinni. Auk þess fyTgir skiptnu
ýmislegt fleiia, sem liér y>ði of
langt upp að telja.
Á skipínu verður engin skiúfa
til að kuýja það áfram. Veiður
því að draga það með drattaibát
hingað til iands, og héðnn, veiði
það notað annarsstaðar. Fiá sk p-
inu er þannig gengið, að hægt
vetður að nota það hvar sem er
á landinu.
MhÖ kaupum þessum á sk pinu
eiu skapaðir miklir möguleikai á
því, að ekki veiði nijög langt
þangað til að við .fáuni hé' góða
höfn, fyrir skip :if öllum Klæröum.
Býjar kkur.
•' ^ > t j: 0 ,
Framhald.
Bækur Bókmentafélagsins eru
nýiega komnar „Skíinir" er aðal-
bókin, 244 síður af lesmáli, auk
skýislu utn félagið. Ritsljóii ei: dr.
Guðm. Finnbogason Inndsbóka-
vörður.
Ritið hefst með erindi um ut-
vaipið eftir litstj. Næst erritgerð
eftir próf. Finn Jónsson, um íslenska
sagnaiitun og Njalu séistaklega.
greinin mun vera eit.t,með því
allra síðasta sem hann skiifaði,
þvi að hann iést síðastl. vetur.
Trtefnið til gVeinaiinnar viiðist
veia doktorsntgerð Einais Ól.
Sveinssonai um Njálu. Sú bók
flytur aðra skoðun á uppiuna
Njalu en h' f. h fði haldið fiam
u n það irtni, og þa sérstaklega
ihii kenningiina uin hHÍm'ld.iirit
O'-1 nus'- oi í sOtíiinni,
' Þ <ð -i n uii f oolHit fy ii olæiða
menn að lesa þessi dulu sé.fiæð-
inganna um þessi efni, en litlu
veiða menn nær um niðurstöðuna
að lokum. Það er ekki siður sér-
fræðinga að láta sannfærast í
slíkum deilum.
Þá 'kemur ritgerð eftir Gunnar
Árnason prest um Spimenn ísra-
els. Hvetur höf. lesendur til að
leggja rækt við að kynna sér
Ganiia Testamentið, einkum rit
spámannanna. Hann flytur mál
sitt. af einurð og er ritgerðin hin
læsilegasta.
Saga er í ritinu „Andrés Berg-
steinsson" eftir Helga Hjörvar.
Eiður S. Kvaran ritar mjög
eftirtektarveiða ritgeið um mann-
fræðilegt gildi fornisl. mannlýsinga.
Ber hann þar saman lýsingar foin-
saananna við mannamælingar her
og í Noiegi nú á dögum. Ttlur
höf, vist að iandnámsmenn hafi
ekki verið allir af sama kynstofni,
en aó flestir af noriænu kyni.
Höfðingj tbragui með Aröbum
og íslendingum i fomöld, heitir
ritgeið ei Fontenay sendiheiia
Dana í Reykjavík skiifar. Telur
hann maigt. likt. með þessum tveim
fjarskyldu þjóðum og telur nokkur
dæmi þess. I þeirri ritgeið er
þessi setning þai sem taiað er úm
skáldin: „En það vai ekki síður
A'ab ', að s.in f itni i hveiii öðmm
nerna fy n þ-ja• saki- : «-f fæ di-1
svembirn, 'f skald ihis upp, »ð . ef
kynstói h'yssa kast.aði“.
Tvær ritgeiðir eru eftir Stefán
Einarssou meistara. öniiur „Faií-
uit mal“, hin „Hljoðvijlui og
kennarar". Hin fyrri er hugleiðing
um fagran frambuið og snjalt rím,
og raunar maigt fleira, er t.elja má
til fegiunar málsins. Hin er um
hljóðvilluinar alkunnu e — i og
u — ö; sem kennarar eru sí og
æ að barjast við, Höf. hefur
sýnilega lagt mikls vinnu í að
kryfja efnið til mergjar, ogþykist
h ifa fundið lögmál fyrir villunum,
og ætti það að létta baráttuna.
Nokkur leiðbeining er í rit.geiðinni,
ekki síst að málið er íhugað ná-
kvæmar en venjulegum kennurum
er fært, en hæpið er aðtieysta á
„lögmálin". Veldi hljóðvillunnar
er víðtækara, en höf. gerir ráð
fyrir.
Um ættartölukerfi, skrifar Eið-
ur Kvaran stutta grein, það er
nýjung í ættártölugeið, sein hann
skýrit' fiá. oíí ei fióðlegt fyiir þá,
ei h.ifa áhuga á þvj staifl.
Noktui oið um ki: kjubækur,
heit i gieiu ei Hallmiimii Hall-
gnnisson sagufi sknfai. Bendir