Víðir - 10.11.1934, Blaðsíða 1
VI. árg.
33. tbl
Vestinauuacyjum, 10. uóvember 1034
fieta Vestmannaeyjar
orðið síldveiðabær?
piiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiini^
AlúÖar þakkir öllum þeim mörgu, sem sýrxdu §
1 mér vinahug á 70 ára afmæli mínu 5. þ. m.
Gilsbakka 9. növ. 1934
| Erlendur Árnason. |
Iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
Um leið og ég vei ð við tilmælum
rítsyóia þessa blaðs að tita nokk-
ur oi ð um væntanlegar sildan ami-
sóknir hér við Vestmanaeyjar á
á næstunni, vil ég taka þutta
fram: Þorskveiðar hafa, eins og
öllum er kunnugt, borið fjárhag 2.
og gengi eyjanna fram til þessa
dags, frá ómuna tímum, og munu
hvað riýtt, sem kann að koma,
eiunig gera það framvegis, ef að
alt keyrir ekki uin koll þegar til
sölunnar kemur. þetta er.stað-
reynd, sem við megum ekkert láta
skyggja á. Á hinn bóginn eru
miklir möguleikar til þess, að
aðrar veiðigreinar geti lagt stóran
skerf af mörkum, jafnvel stærri
en nokkurn grunar, bæjarmönnum
til framdráttar, og sem nú standa
sakir viiðast síldveiðar líklegast-
ar.
Hvern skyldi hafa grunað það
fyrir aldamótin síðutsu, að slík
störveiði af sild gæti farið fram
við Not'ðurland á sumrin, eins og
nú er orðin raun á? Höfum við
ekki hvað eftir annað rekið okkur
á það, að framfarir, sem í fyrstu
virtust litlar, urðu til þess að
maika nýtt framfaraspor í sögu
þjóðarinnar, og ráða gengi fjölda
manna? En eftir því sem einhver
veiðiaðferð er bygð á betri grund-
velii, eftir því sem hím st.yðst við
meiri þekkingu og meiri reynslu,
eftir því sem hún er í betrasam-
ræmi við lifnaóarhætti þeirrar
flskitegundar, sem veidd er, eftir
þvj verður út.kcjman betri, og um
leið öruggari.
Það sem hefur vakið áhuga
minn á því, hvort ekki mætti
veiða slld hór við Jand í hlýja sjón-
um, þ. e. fyrir sunuan og vestan
iand, er það sem nú segir:
1. Súdin hrygnir fyrir sunnan
og vestan, en þar er öruggast að
veiða. hvaða tegund fisks sem
er, sem híin hrygnir. Á hrygn-
ingartímanum veiðum við megn-
ið af þeim þorski, sem okkur
hlotnast, en ekkert af síldinni.
Hana .veiðum við einungis, þeg-
ar hún er að leyta sér ætis,
að gotinu loknu, sú veiði fer
aðallega fram við Norðurland,
eins og kunnugt er, og fer
fram við yfirborð sjávar, en
þar getur veiðin oiðið slopul.
Væri nú ekki tímabært að
veiða síldiná á hrygningar-
stöðvunum, t. d. hér við Vest-
mannaeyjar ?
Við höfum aldrei reynt að
veiða síld við botninn, nema
litils háttar í lagnet, væri ekki
hugsanlegt að það væn hægt,
einkum á hryngingarstöðvun-
um, þegar þess er gætt, að
síldin hrygnir við botninu, og
eggin limast á botninn?
3. Okkur vantar alveg í okkar
sildveiði það sem svarar til
„vorsíldfisket" í Noregi, það
kemur af því, að við veiðum
. ekki síld, þegar að húu er að
hrygna.
Ef til vill eiga sildveiðar fyrir
sunnan og vestan land t. d. í
Faxaflóa mikla framtíð fyrir
hönduin, og mór er nær að halda,
að sú veiði verði botnveiði, eimnitt
á hrygningarstöðvunum, þegar að
síldin er að hrygna. Hór þarf að
koma til sögunnar nýtt veiðarfæi i,
síldaibotnvarpan, sem Englending-
ar, Þjóðveijar og Hollendingai' nota
mikið í Norðursjónum, en er alveg
óreynd hér.
Ég hefi hreyft þessu máli við
Rikisst.jórnina, Alþingi, Skipulags-
nefndina og Fiskiþingið, og all-
staðar mætt besta skilningi. Því
er nú von um, að ég geti tekið
malið upp til rannsóknar, þegnr á
nmsta vori. fess vegna kem ég
hingað, til þess að leyta aðstoðar
bestu og kunnugustu manna um
ýmsan undirbúning, sem á undan
verður að fara, áður en verkinu er
hreyft.- Mér hefir nú tekist að
gera fullnaðaráætlun fyrir þessar
rannsóknir, og vona nú að ekkert
komi fyrir, sem truflai þær eða
tefur. Rannsóknarsvæðið er valið
það er i kringum eyjarnar, og
fyrir austan þær, alla leið austur
undir Skógasand. L öllu þessu
svæði verða gerðar kerfisbundnar
rannsóknir frá landi út fyrir 100-
metra dýptailinuna. Fyist verður
mælt dýpi, þar sem þess er þörf,
en síðan veiður rannsakað botn-
lag, en því.næst dýralffið á botn-
inum, og sérstök áhersla verður
lögð á að leita sildareggjn. Þegar
öllu þessu er lokið, kemur nýja
veiðarfærið til sögunnar, og með
því verða gerðar tilraunir til þess
að veiða síld, en staðirnír, sem
til þess verða valdir, byggjast
aðallega á því, hvað rannsóknirnar
leiða í Ijós. Helst þyrfti ég þá að
hafa um borö einhvein gamlan
og kunnugan formann héðan úr
eyjunum. Rikisstjórnin, og skipa-
útgerð likisins hafa haft góð orð
um að lána Rór til rannsóknanna.
Alþýðublaðið birti 30. okt.
grein um Vestmannaeyjakaup-
8tað með einni af hinum gleið-
letruðu yfirskriftum sem blaðið
notar til að láta ósannindi sín
„ganga í fólkið".
Greinin er náttúrlega skrifuð
til að níða niður þetta bæjar-
félag, annað sést aldrei í Al-
þýðublaðinu um Vestmannaeyja-
bæ.
Blaðinu hefir líka bæst
frétíaritari í Vestmannaeyja-
málum þar sem er hinn nýi
þingmaður, Páli Þorbjörnsson,
8em auk þessi er bíejarfulltrúi
sósialista i Vestniaimaeyjum og
ber því náttúrlega sérstök
Bkylda til að leggja sitt litla
lið til þess að níða kaupstaðinn
og bæjarstjórnina !
„Jómfrú“-ræða þessa raanns
á Alþingi hafði margar söniu
gróusögur inni að halda, og
þær er nú hafa birst í Alþýðu-
blaðinu.
Hafnarskuldin.
Blaðið reiðir hátt til höggs
og byrjar á að kenna „íhaldinu
undir forystu Jóh. Jósefssonar"
um skuld hafnarajóðs vegna
Um útkomuna vil eg engu spá,
við þuifum vonandi ekki að biða
nema í nokkra mánuði eftir dórni
reynslunnar. Verið.gæti þó, að
tilra.unin mistækist, en ekki mætti
fyrir nein'n mun láta stranda á
því. Nu er háð svo höið orrusta
við margs konar erfiðleika, að
við vtrðum að rétta hverjum
þeim liðstyrk hendina, sem að
gagni gæti komið.
byggingar hafnargarðanna.
Heimildarmaðurinn hefir ekki
athugað að þessi skuld varð til
á árunum 1913—1921 vegna
hinnar sérstaklega eifiðu að-
stöðu við byegingar garðanna,
sem hruudu hvað eftir annað á
þeira árum vegna óveðra og
stórbrima. Fiámlag rikissjóðs
var líka miðað við af kostn-
aði í þá daga, en nú er um
langt skeið orðin föst venja að
ríkið styrki hafnargerðir víðs-
vegar á landi hér tneð V8. 2/5
og jafnvel V2 framlagi. Hefir
verið opinberlega kannast við
það á Alþingi aö sökura hins
litla framlags ríkissjóðs til hafn-
argerðar Vestmannaeyja á þess-
um árum, sé ekki rétt að telja
þá skuld er um ræðir neitt ná-
lægt því einB háa eins og Al-
þýðublaðið segir.
Það var aldrei neitt vit i því
af Alþingi að ætla bæjarfélag-
inu að standa straurn af 3/4
kostnaðar við byggingu Vest-
mannaeyjahafnar, enda er eng-
um boðið slíkt nú eins og ýmB
hafnarlög, afgreidd á siðustu 8
árum frá Alþingi, bera vott um.
Þó það Bkifti ekki máli hér,
Árni Friðriksson.
Árásir sósíalista
kveðnar nidur.