Víðir - 16.04.1935, Blaðsíða 1

VI. árg.
51. tbl,
Vestmannacyjum, 16. april 1935
Atyinnubætur.
Það er fyrirsjáanlegt að atvinna
verður rýi hér í sumar fyiir fólk
almennt. Piskvinna hlýtur að vera
með minsta móti. Eítthvað verður
helst að koma i staðinn.
Ég hefi, eins og fleiri, lengi
talið það ómenskubiag ekki alllit-
inn á þjóðinni, að hún skuli flytja
inn í landið kartöflur fyrir hundrað-
ir þúsunda króna og geta þö mjög
vel aflað þessa í landinu sjalfu.
Auk þess etum við ekki nálægt
því eins mikið af þessari fæðu-
tegund eða öðium garðávöxtum
og skyldi.
Garðar hafa verið aulcnir hér
nokkuð i ár. En það þykir mér
víst, að enn megi mikið auka þá.
Hitt er annað að almenn'ngur hér
á þessu litla skeri telur flest, land
langt í burtu, og ókleift að vinna
það nema það sé rétt við nefið á
þeim. Hafa menn þó viða um
bygðir landsins, þaj' sem, eða
meðan ver st.óð á, tekið lönd til
beitar eða garðiæktar, sem eru
eins langt og lengra i burt en t. d.
Stórhöfði hér.
Þegar graslendinu í Kinninni
lýkur tekur við gróðurlaust. land
allmikið og mjög vel fallið til þess
að rækta það eða hafa það til
garðstæðis. Þar mun ekki vera
mjög vindasamt, hállar móti suðri
í afliðandi b ekku. En grjót er par
mikið og þaif mörg hiindtök til
þess að það geti gefið mönnum
arð. En nú þegar handtökin eru
þeim litilsvirði, sem verða að
ganga iðjulausir, þá er tíminn
komiíin til þess að nema þetta
land undir Vestmannaeyjar. Flæmið
er mikið og má efalaust fá þarna
mörg hundruð tunnur af garð-
ávöxtum. Siðar má ef viil breyta
þessu eða einhveiju af þvf f g,æn
gróðurlönd og — ef menn vi]ja —
nota það eða nokkuð af því til
kúabeitar á sumrum.
Hér verður fullt af vöruflutninga-
bifreiðum í sumar og bifieiðar-
stjórum, sem hafa lítið við að
vera. Það ætt.i ekki að kosta
afargjald að flytja menn til 0g frá,
svo sem stundarfjórðungs leið. í>að
ætti ekki að kosta meira en venju-
legt strætisvagnagjald í Reykjavík.
Ég held að það mundi borga sig
fyrir alla áðila.
Sú leið, sem ég helst vil fara
•r þessi. Aðrir kunna ef til vill
betri leiðir eða geta stungið upp
á þvi, sem horflr til bóta.
Nú eftir lokin, þegar annirnar
eru búnar og ekkert eða lítið
verður að gera þangað til menn
fara (þeir sem sjá sér fært að
fara) í atvinnuleit, „i síld" og
kaupavinnu, sem tæpiega er fyr
en í lok júnímánaðar, á að nota
tímann til þess að brjóta þetta Jand
taka úr því grjótið, gefa því áburð
og sá í það og setja. Grjótið getur
að ‘nokkru leyti farið í gaiða um
það.
Myndum félagaskap.
Eigum garða þessa í félagi,
„hlutafélagi11.
Felum einum manni umsjón
með garðinum, og undirbúning
þsss að gera þetta iancissvæði að
gaiði. Hver sern tekur hlut, hafl
forgangsrétt að þeirri vinnu þar,
sem er hægt aö veita honum. Um-
sjónarmaður jafnar henni niður
og gefur félagsstjóininm skýisiu
uin það, og tekur hún á móti
kvörtunum ef koma og fæi sér
annan umsjónarmann, ef nokkur
hlutdiæ.ni kernst að. Sama er
þegai þarf að sá 1 gaiðinn og
setja. Hluthafar *sitia fyrir allri
vinnu við það á sama hátt.
Ákveðnar bifreiðar eru leigðar til
rnannflutnitiganna, akveðnu verði,
og einnig þar sit.ji hluthafar fyiir
eftir því, sem unnt er. Útsæði er
keypt í einu í félagi og borgár
hver sinn hlut fyriifram.
Nú er sáð og set.t. Garðuiinn
giitur og líðui fram á sumar.
Umsjónarmaður þarf við og við
að lita eftir garðinum og athuga
m. a. hvort hann verður fyrir
ágangi af völdum manna eða dýra.
Hann þyrfti neist að eiga um
sumarleytið beima þar eða ein-
hveisstnðar þar nálægt.
Nú þarf að taka illgiesi úr
garðinum, og er það ekki alllitið
verk ef vel á að vera, í jafn st.ór-
uin garði. Þetta verk vinna kon-
ur og stálpuð börn. Það gefur
þeim einhveija atvinnu og er unnt
fyrir þau að gera fþegar hentug-
leykar leyfa.
Svo kemur uppskerutíminni Þá
ei’ alt „vegið og mælt“ og kemur
þá í ljós hvað hver á að fa eftir
sínum hlut. Þá er skift. Áður
hefur kostnaður við vinnnna, »ð
helming eða svo, verið borgaður
af því, Rem þeir borga, sem enga
vinnu liafa lagt til eða mjög litla
og svo með braðabirgðaláni, sem
hefur verið tekið. Nokkuð er selt
og haft, sem varasjóður félagsins.
Tekur svo hver sitt og ráðstafar
eftir vild.
Það mun þurfa þarna geymslu
skúr undir áhöld og garðavexti.
Þeir, sem vilja styðja félagið, en
þurfa ekki að vera félngai' sér til
atvinnubóta eða tekjuauka á þenna
hatt, eiga að gerast hluthafar
með þvj að kaupa hluti, sem mundi
létta undir i upphafinu. En þá er
alt örðugast eins og og menn
vita. íjátum engan blett á Evjunni
önotaðan, sem unnt er að nota,
og notum landið sem best. Eyjan
ei lítil og ekki veitir af. Latum
ekki framkvæmdaleysi fyrri ára
afsaka tómlæti sjálfra vor.
Nú er tíminn.
Það er sagt að betra sé illt að
geia en ekkeit að gera. Þetta er
rétt. Því svo getur hið illa verið
„gott“ að það sé skárra er iðju-
leysið, sem er til hins mesta sið-
fuiðislega niðurdreps, sem til er,
og aeiii auk þess gerir tilveru
manna tóma og litiísvirði.
Iðjuleysi margra fer i hönd.
Bætum nokkuð úr því með því
að vera samtaka í þessu.
Svo er annað, sem ekki má
gleyma. Það er eins um þessa
ræktun eins og aðra, að hún gef-
ui atvinnu, ekki að eins i bilið
heldui einnig til frambúðar.
Ákveðið var að jafna niður
aukaútsvörum þetta ár 180 þús.
krónum. Það mun teflt á tæp-
asta vaðið, að ætlast til, að bygð-
arlag með ekki meiri tekjmnenn
en hér eru, geti ár eftir áv, eða
árum saman, tekið jafn þunam
skatt af íbúunum.
Það mun öllum Ijóst hvað nú
á siðari árum efni og tekjur
manna, hafa gengið saman, og
matgir hafa fallið úi leik. Alt
vegna hinnar ^é'stöku eifiðltíika
og vandiæða, sem atvinuuhf okk-
Það þarf eins að ári og árin
sem koma. að bera í garðinn,
þrífa hann, sá í hann og setja.
Og þessi atvinnuauki er heima
fyrir, sem ávallt er skemtilegra,
en að verða að sækja atvinnuna
í fjariæg héröð. Loks skal það
fram tekið að einmitt með félags-
skap með svipuðu smði og hét'
er lýst er gert mögutegt að iiafa
gaiðiækt þama, jafn langt fiá
bænum.
Hafl einhverjir áhuga fyrir þessu
og vilji taka þátt í stofnun sliks
félagsskapar eða líks, bið ég þá
um að lofa inér að taka upp nöfn
sín. Bið þá að láta aðra vita um
þeita, sem ekki lesa Víði eða það
sem ég skrifa. Ungir menn, sem
eins og t. d. skrgiæktaifélagið)
latigar að sjá Eyjuna fyllri af
gróðri og piýdda ættu einnig að
ýta undir þessa og taka þáttíþvi.
Og un'fiam alt, látum sjúkdóma
vorra tima tíma, tortryggnina og
eigingirnina ekki spilla góðu og
þöifu máli, eða kæfa það að fullu.
Fáist nœgar undirtektir mun ég
kalla saman fund þeiri a, sem hafa
látið í ljósi ósk sína að málið
komist í framkvæmd. „En það
sóm þú gjörir gjör þú skjótt“.
Kr. Linnet.
ar hefir átt við að stríða. Þetta
vandræða ástand mun vera óþarfl
að gera að umtalsefni hér, það
munu flest. okkar hafa fengið
mjög tilfinnanlega að gjalda þess,
og vera Ijós þau af> amhaldandi
vandræði, sem blasa við fram-
undan.
Það hefl r vpi ið svn nni fíolda
áia, að rikit-sjóðm h> fi h n
inn af tekjnni iuaiuia, ou h fa
þeir skattav f uið ^inðnut haH I -
andi. En ld ei sein ú, K l -
stjormn hi fli seti m".t i i <M>n■«-
ingi maigra skatta,
Að boiea ineð avisunuih éit-
mæta reikmnga, ei nu oiðam
Frá, bæj arstj órnarfandinum
28. íekúar.
Eftir Guðiaug Br. Jónsson.
Utsvörin