Víðir - 16.04.1935, Blaðsíða 2

V f Ð I R
Kemur út einu sinni i viku.
Ritatjóri:
MAGNÚS JÓNSSON
Afgreiðslumaður:
JÓN MAGNÚSSON
Sólvangi.
Sími 58. Pósthólf 4.
hegningarverður íflæpur, nema að
sá er greiði, bo'gi jafjihliða gjald
í ríkissjóð. Þá et verðjofnunai-
gjaldið á flski, sem nemur hér ca
176 þúsund kr. Við því væri nú
ekkert að segja, eí það kæmi aft-
ur til skifta á milli útgerðar-
manna. Og því síður ef annari
eins fjárfúlgu væri bætt við úr
ríkissjóði, eins og kratar og fram-
sókn gáfu bændunum, til uppbót-
ar á kjótveiðinu. En útge'ðar-
rnenn hér eru voniausir um
að sjá aftui nokkurn eyii af þessu
gjaldi, auk heldut að þeir láti sér
detta i huga að ríkisstjói nin, eins
og hún er nú skipuð, bæti við ann-
ari eins fjáthæð úr ríkissjóðnum
til uppbóta , á flskveiðinu Við
vitum að þessi ril.isstjóm mokar
fénu í sveitiinar. 800 húsund kr.
í jarðræktarstyik og fl-irj hundr-
uð þúsund í verðuppbót a mjölk
og kjöti. Þá ma og geta þeirra
stórkostlegu biúagerða, vegagetða
svo og annara mannviikja, sem
kostaðar etu ur ríkissjóði, upp til
sveita, án þess að ríkissjoður fái
nokkrar tekjur á móti frá sveit-
unum. Pvi að öllum sköttum hef-
ir veríð létt af sveitunum. Maig-
ir "bæn iur hafa látið blekkja sig
á þessum fjátaustri, athugandi
ekki það, að fé þessu er svo að
segja sópað saman með rœningja-
höndum i kaupstöðunum, menn þar
píndir um sinn siðasta eyri, og
ekkert dugar í hina botnlausu hít
ríkissjóðs. Svo er þessi sjtórn svo
óskammfeilin að kalla sig jafnað-
anuannastjórn, stjórn hinna vinn-
andi stétta. Já, öllu má nú nafn
gefa.
En jafnaðarmenn og kommún-
istar ætla alveg að ærast ef að
smágjald svo sem 5 aurar af mél-
sekk, 25 aurar af 100 pd. af
sykri og 12 aurar af fiskskp. sé
tekið, til að Jétta undir með uppi-
haldi skólanna (menningarmala),
sem kostar bæinn 60 þúsund kt.,
og fátækramála sem kosta 100
þúsund krónur. Alt vöiugjaldið í
bæjarsjóð nemur í kringum 30
þúsurtd krónum, og er mest af
því tekið af öþaifavötum. Þetta
gjald ætti að vera 75 þúsund kr.,
og mætti öllum að skaðlausu taka
alt að 10 til 20 aura gjnld af
ýmsum óþaifavöium, eða vömm
sem við getum héi sjáll fiamleitt
og skal ég n»fna hé' i okktar
vöiutegundii : Allar iiiðmsuðuvöi-
ur, þar m«ii dó“ itnjolk, ha ðfl*k,
ölfóng, gosdrykki, súkkulaði, brjóst-
sykur og öttnur sætindi, vinföng
og töbak. Ennfiemur rnætti hækka
gjald af heyi á eitthverju tíma-
bili, gjald af kartöflum, svo sem
yflr mánuðina ágúst og fram í
febrúar. Svo mætti hækka
gjald á hú-igognum, hurðum ng
gluggnm. Svona mætti lerigi t.elja
og finna vöiur, sem full ástæða
væri til að bærinn hefði meiri
tekjur af. Surnt eru óþatfavörur
og sumt vörur sem auðvelt er að
framleiða hér í bænum, með
vinnu cem annars fer foigörðum.
Þá mætti bærinn gjarnan reka
alla vin- og tóbaksveishui i hæn-
uiii, og er það al>t mc-t.t að á
þeini veislun gæti bæjaisjoður
hagnast um 15 tíl 20 þúsund kr.
átlega. Þetta er vei>lutt, sem
hægt er fytiifram að vita um
kostnaðinn við. Ekkert þatf að
lána, og hægt að flnna samstund-
is hvar feiliii eru, ef slikt ætti
sér stað.
En að bærinn fati að vasast í
kolasölu eða öðrum umfángsmiki-
um og vafasömutn verslunartekstri
tel ég spor i áttina til þess að
auka óreglu í verslunarrekstri bæj
aifélagsins.
En vel að merkja ef bærinn
hækkaði vörugjaldið, léðist í versl-
un með vin og töbak, þá verður
það beinlinis að vera gert i því
augnamiði, að létta bær dráps-
klifjir, sem gjaldendurnit etu nú
látnir beta. Það má ekki veia
gevt til þess að hægt sé að sóa
og bruðla, eins og kratar og
kommúnistar vilja. F’eir vilja
hafa gjöldin sem hæst og eyða
sem mestu. Ef kratar og komm-
Unistar hefðu fengið að ráða, þá
hefði orðið að jafna niður útsvör-
um sem næmu kr 250 þúsund.
Það hefði veiið gaman að geta
tekið lifanai mynd af Guðmundi
Sigurðsyni þegar hann var að
japla á öllum hækkunum, sem
hann vildi koma í gegn. Ég mynt-
ist. myndar, sem einu sinni var
sýnd í bió, og hét „Mannvélin eða
tilbútii maðurinn1', þegat Gnðtn.
stöð á ræðupallinum í aihi sinni
dýið og veldi, og talaði líkt og
draggargani væri stjórnað afósýn-
Jegum anda, Svo var hann —
að því er séð vatð — gjö'sneydd-
ur því að hafa hngmynd um
hvað hinn var að segja.
En hækkun var það á dtsvör-
unnm, svipuhögg í andlit þeiira
manna, sem að þiotum eru komn
ir. Pln eins og ég hefl áður bent
þér á Guðmundnr, með allri vin-
semd, þá skaltu athuga alt fyrst
áður en þú tekur ákvaiðanir, ekki
gera þig í hveit einasta skifti sek-
an um, að stökkva á santa hunda-
vaðinu. Og þín vegna þætti mór
vænt urn að þú legðir þessi oið
á mínni.
Guðniiindi SigU'ðssyni hefði ver-
ið rmjr að kynna sér alit skat.ta-
nefnd ' hét um hækkun útsvaia.
É e> viss u.n að meiiihluti
'll'U þe'rrn nefnda hefðu gefið
þér þær upplýsingar, að það væri
fullkomin vitfirska, að ætla þér
að hækka útsvörin, það eina sem
ætti að gera, það væri að lækka
þau, því að útsvör hér í bænum
eru orðiu svo há að til stórra
varidiæða hoifir. Enda lækkaði
ííkisskattariffnd flest hæstu úrsvör
in annt kæ'ð voru til hennar síð-
asthðið ár, heflr þó ríkisskatta-
nefnd fengið orð fyrir að vera
nokkuð rauðlituð.
Þá var og annað ráð fyrir
Guðmund Sigurðsson og þá rauðu
í bæjarstjórninni, og það var að
fá sór niðutjöfiiunaiBkrá frá þvi 1
fyna, bæta við þau útsvöi sem
þottu of lág og draga f>a þ im,
sem þóttu of há, þa aat, Guðmund-
ur fengið giundtöll fyiir hvað
mikið útsvörin mættu twma. En
eins vatð hanu að gæta og það
er, að ekki er riú unt að hækka
hæstu útsvöiin, á eftir lækkun
ríkisskattanefndar, sem er æðsti
dornur. Guðmuttdi Sigurðssyni og
hans iikttm hefði ekki verið hf
góð uppskeran af þvi verki, að
hækka ef til viil útsvör fátækustu
mannanna. Enda mun óumflýjan-
lega sá dagur koma, að hinir fá-
tæku komast að raun um, fyr
eða síðar, hverjir skaðræðismenn
þessir rauðu loddarar eru þjóðfélagi
voru.
Nei, Guðmundur, það er ákaf-
lega Iétt verk að æsa menn og
telja þeim trú um eitt og annað,
og það ekki síst þegar altaf er
stutt á iægstu hvatir manna. Og
það er iétt verk en sérstaklega
heimskulegt, að slá fram einu og
öðru, halda því á lofti, og telja
það alt rét.t án minstu athugana.
En að skygnast inni sannleikann
og leita að staðreyndum, er ekki
síður vinna, þó með hönd-
um sé unnið. En í fullri alvöru
held ég að þér sé annað betur
geflð en það.
Til gamans og ef til vill ein-
hvers fróðleiks fyrir þá er lesa
þessa greiti, skal ég gefa upp nokk-
ar tölur í sambandi við út.svörin
s'ðasthðið ár, eftir því er næst
veiður komist.
í fyrra vor voru 1792 manns á
kjörskrá. Af þeim voru látnir
hera Útsvar 796 manns.
200 gjnldondur báru til samans
kr. 3500 00.
233 gjaldendur báru til samans
kr. 7000,00.
95 gjaldendut báiu til samans
kr. 7000,00. '
144 gjaldendur bí ru til samans
kr. 24000,00.
78 gjaldendur báru til samans
kr. 28000.
26 ejalde'’dur báru til samans
kr. 30000,00.
17 gjaldendui bátu til samans
ki. 58000 00.
3 gjaldendur báru tii samans
kr. 34000 00.
Þnr gjaldendur beta einn fimta-
pait af öllutn útsvörunum. Tutt-
ugu helmingitin. Eitt hundtað
fjöiutiu og fjótit menn bera svo
hérumbil alt sem upp á vantar.
Komrnúnistar og kratar hafa
haldið því fram, að niðuijöfriunar-
og skattanefndir væru eitt af svika-
tólum auðvaldsins. Þessar tölur
sina það gagnstæða. Það má svo
að oi ði komast að allur fjöldinn
sé svo að segja útsvarsfiír. Hins-
vegar er ég þeirrat skoðunar, að
eins og nú er ástatt urn hag og
atvinnu ails þorra manna, þá séu
þessi útsvöi yfir sig há. Vill Guðm.
Sigutðsson eða ísleifur Högnason
hækka sit.t, útsvar ? Og allir hér
i bæ myndu t.elja sig feiga ef Jón
Rafnsson borgaði útsvar.
F r é t \ i r .
Betel.
Samkomur verða haldnar á
Skírdag kl. 8 e. h. Fost.udaginn
langa k). 5 e. h. Páskadaginn kl.
5 e. h. Annan i Pásknm ki. 5 e.h.
Ræðumenn: Eiic Encson og
Sigmundur Jakobsson.
Veðurfréttlr
utan af landi segja, að mögnuð
kafaldshríð hafi verið á Norður- og
Ausiurlandi dag eftir dag i siðustu
viku. Ennig hér gránaði jörð eina
nótt um sama leyti. Annars hefir
vetið ágætis veður hér að undan-
förnu, þó að hitinn muni vera
minni en hanu hefir verið í þess-
um mánuði hin siðari ár.
Jóhann I*. Jósefsson
alþingismaður fer með „Lyra°
næst til útlanda, á vegum ríkis-
stjóruarinnar, í sildarmarkaðsleit.
Má kalla það heiður fyrir Vest-
mannaeyjar, að ríkisstjórnin skuli
sækja hingað pólitískan andstæð-
ing sinn til slikrar ferðar,
Lelfur Sigíússrm tannlæknir
„ er kominn heim, eftir nokkt'a
dvöl í Reykjavik.
Ómyndarliáttur.
Sumir formenn hérkvaita mjög
um það, að netabaujur hjá mörg-
um séu svo lítiifjörlegar og iila
eða jafn ve) ómerktar, að ómögu-
legt sé að sjá hvaða baujur sór á
sömu trossu.
Formentt etti ámintir um að
láta slíkt eigi viðgangast, því það
getur gert jafnt þeim sem öðtum,
hinn mesta óleik. Atik þess er
það brot a Fiskiveiðasamþyktinni
og varðar sektum.
Þeir, sem nota þennan vesæid-
arlega útbúnað, geta búist við því
á hverri stundu að verða kæiðir,
— og það er skylda að kæta þá.
Erlcnd fisklsklp.
Um Vestuisjóinn er nú krökt
af erleridum fiskiskipum, færeysk-
um, enskum, þýskum og norskum.
Eins og skiljanlegt er, spilla
þessi skip veiði bátanna og stund
um veiðatfæium.