Víðir - 16.01.1943, Page 1
XIV.
Vestmannaeyjum, 16. janúar 1943.
3. tbl.
Dægurmál.
Eflir Gunnar Óiafsson kaupmaan.
Leit að vatnl og
áfesgi.
! Alþýðublaðinu 7. janúar er
greinarkorn ineð yfirskriftinni
“Vatnsleitin í Eyjum.“ Jiöfundur
liennar er Haraldur á Sandi, og
lætur hann þess getið að greininni
hafi verið neitað um rúm í Víði.
það er rétt hjá höfundi og hon-
um til sárabóta og þeim lesend-
um Víðis, sem tejja líkur til þess
að þeir hafi farið mikiís á mis,
skal Jiér með bent á þessa grein.
Hiún er vönduð að frágangi bæði
frá hendi höfundar og blaðs. Grein
in byrjar þannig:
“I 34. tölublaði “Víðis“ 21. nóv.
s. 1. var grein um Eftirfarandf
grein var neitað um rúm í Vest-
mannacyjabiaðinu “Víði“ vatnsleit
ina hér í Vcstmannaeyjum, eftir
G. Ö “
Eftir að hafa heyrt upphaíið er
ekki ósennilegt að ýtnsir vjjlji heyra
meira.
Höfundur telur það hlægilegt að
“sjá menn vera að grafa og bora
hér niður í hraunið í leit eftir
vatni“ og telur það svjpaða fjar-
stæðu eins og ef “einhver “pinna-
inaður“ færi að bora í franskbrauð
úr bákaríinu eða svömpum ýr apó-
tekinu til þess að leita nð áfengi,
Sennilega myndi vehða brosað að
þeim mannVð segir Háraldur.
þetta er rétt hjá honum (jg einn-
ig það, að hér rignir óvenju mikhi
vatni, en sá er munurinn á þvi
og áfengisleitinni, að löngum hefir
rcynst torvelt að handsama vatnið
á meðan áfengið liefir ávallt ver-
ið í öruggri geymslu hjá ríki og
einstökum áhugamönnum og Har-
aldur tekur það réttilega fram*að
flestir muni vita hvert þeir eiga
að snúa sér í„því efni.
Víðir getur því verið á saina
máli og hann, að sá hluti bæjar-
stjórnarinnár seni að baki vatnsleit
inni stendúr, þolir engan sanían-
burð við þá ménn sem yísað liafa
“pinna-mönnunum“ til vegar.
Aftur á móti cr ekki ósennilegt
að cinhverskonar vökvi fyrir pinna
menn finndist her í jörðu ef lejt-
að væri á réttum 'stöðum.
Reynsla .fyrri tíma ítefir sannaó
að slík leit hefir ekki orðið mcð
öllu árangurslaus.
Hvaðan fá aðkomuskipin vatn?
þau fá það úr þró cr hafnar-
nefndin lét bvggja undir Löngu.
Vatnið er leitt úr þrónni 'niður á
ofurlítinn bryggjustúf og við liann
taka smærri skipin vatnið.
Hiver selur aðkomuskipum vatn-
ið, er það liöfnin?
Nei, hafnarnefndin fæst Vitan-
lega ekki við slíka smámuni, enda
mun bæjarstjórnin ckki ætlast til
neins af henni í þá átt.
Nú, cn hver cr það þá sem sel-
ur skipunum vatnið úr þrónni, cr
það tollbáturinn?
Já, vitanlcga gerir þann það,
enda annast hann flutning vatns-
ins út í þau skip, er ckki geta
lagst að brjggjustúfnum undir
Löngu, þetta er víst allt cins og
það á að vera og í öllu tilliti
hægast.
En mundi tollbáturinn greiða
Hafnarsjóði nokkuð fyrir það vatn
sem hann fær þarna og selur að-
komuskipum?
Nei, ekki vituud.
þessar og þvílíkar spurningar og
svör heýrast stundum á götum
úti og annarsstaðar þar, sem menn
mætast eða eru sainankoninir.
Sérstaklega verður mönnum tíð-
rætt um þetta núna meðan vcrið
er að grafa eftir vatni víðsvegar
á éynni.
Flestir munu gera ráð fyrír að
leitin eftir vatninu kosti eitthvað
ofurlítið, einkum þegar þess er
gætt hve erfitt cr að sprengja
grjótið, eða þó öllu heldur hve
seinlegt það er mcð þeirri aöferð,
sein hér er notuð, sem mun ailt
að því hundraðfalt seinlegri og
dýrari en hjá þeim, er nota raf-
niagnsbora cða þrýstiloftbora.
Menn skilja það ekki allir, hvgrn
ig á því stendur að ckki hefir
verið keyptur slíkur bor eins iog
bæjarstjórnin hafði þó eftt sinn
samþykktað gera.
Mcnn skilja heldur ekki hvernig
á því stendur að hafnarnefndinni
skuli aldrei hafa hugkvæmst að
láta þá, er selja aðkomuskipun-
um vatnið dýrum dónium, greiða
Hafnarsjóði sanngjarnt verð fyrir
það vatn, er þeir taka undir Löngu.
Að vísu mundu það kallast smá-
munir, er sú vatnssala gæfi af
sér meðan höfnin hefir engin tæki
til slíkra hlufa, eða réttara sagt,
enga fleytu til Jiess að flytja vatn-
ið út í þau skip, er ekki geta
lagt að bryggjustúfnum undir
Löngu.
En hvcrnig stendur á því, að
höfnin hefir enn ekki eignast
fleytu, er flutt gæti vatn út i
skipin og sem um leið gæti flutt
hafiisögumanninn þá er hann leið-
bcinir aðkomuskipum innað bryggj
unni eða út frá henni aftur?
Ekki vcrður þessu svarað hér.
Hitt væri reynandi, að leita til
bæjarstjórnarinnar og spyrja hana
hvernig á þessu stæði.
Ekki cr líklegt að hún tnundi
treysta sér til að gefa ákveðið
svar við þvílíkri spurningu að
minnsta kosti í svijp. Hún mundi
sermilega vísa til hafnarnefndar-
imiar, sem hins rétta og fullvalda
að,ila í öllu því, er höfnina varð-
ar. Já, náttúrlega. Hafnarnefndin,
hún kann tökin á þessu, hvað
mundi hún sjálf segja? “það fer
vel á þessu einis og það er mundi
hún segja. Og hún mundi
segja það satt, því að tolíbáturinn
eða “tolltíkin“ eins og þátur þessi
var nefndur áður fyr, Lytur uú
vatnið út í skipiu og selur .það,
vitanlega án þess að hafnarsjóður
hafi þar nokkra hlutdeild í og
sennilega án þess að hafnarnefnd-
in hafi nokkru siiini hugleitt það,
að þetta gæti óðruvísi verið.
Svo flytur þessi sami bátnr hafn-
sögumanninn í hvert skipti, sem
hann leiðbeinir út og inn um
höfnina. Eins og eðlilegt er vill
bátkolla þessi hafa eitthvað fyrir
“snúð sinn og suældu“ enda er
svo sagt áð hafnsögugjald það,
er skipin grciða nægi ekki fyrir
því, sem ibáturinn fær í ferjutol!
eða fyrir flutning á hafnsögumann-
inum milli bryggjunnar og ytri
kants hafnargarðsins að sunnati-
verðu.
Ekki mun almennt við því búist
að bæjarstjórn þekki hvernig þessu
er varið, enda ekki við því að bú
ast þegar þess er gætt að hvorki
bæjarstjóri 'né þeir í hafnarnefnd-
inni, se.ni einnig eru í 'bajjarstjórn
virðast hafa veltt þessu eftirtckt.
Fyrir nokkrum árum lét hafnar
nefndin smíða bát handa hafnsögu
manninum og var svo sagt að
hann hefði ráðið stærð bátsins
og lögun. Ekki veit maður til hvers
bátur þessi skyldi notaður eða i
hverjum tilgangi hann var gerður.
Hitt hefir reynslan sýnt, að þótt
bátur þessí haff véí. líklega bensír.-
vél, þá er hann aldrei notaður,
sem hafnsögumannsþátur. Ef til
vill er báturinn of lítill og mundi
þá mega segja eitthvað í þá átt,
að þarna hcfði þeim mishcppnast,
er ákváðu stærð fleytunnar og
styrkleika. Ekki cr þó víst að svo
sé, því enginn maður mun allt frair.
að þeSsu, hafa þorað að líta í
glugga hafnarnefiidarinnar, til þess
að gægjast eftir því, hvernig á
þessu stendur. Að vísu skintir það
ekki miklu máli hvort hér er um
mistök að ræða cða bara van-
hyggju. Reyndin er og vcrður hin
sama hverju sem um er kennt.
En heíði báturinn verið smíðað-
ur ofurlítið stærri með að sama
skapi stærri vél hcfði hafnarnefnd-
in méð góðurn árangri getað látið
flylja vatn þt í jaðkomuskipin, og
þá hefði hún líka með litlum til-
kostnaði, getað fleytt hafnsögu-
manninum til og frá um höfniua
á eigin báti.
Ef til vill ntunu hinir seku í
þessum cfnum afsaka sig með því,
að efnahagurinn hafi ekki leyft
byggingu stærri báts. En slíkt er
engin afsökun. ríöfnin hafði allra-
síst efni á því, að verja þúsund-
um 'króna í smíði á þeirri fleytu,
er að engu eða mjög litlu gagni
gat komið, einis og reynslan hefir
sýnt u m bát þann, er hér uni
ræðir. Viðunandi bátur, til þess
að flytja hafnsögumanninn og til
þess að annast tlut.iing á vatni
Framhald á 2. síðu.