Víðir - 31.07.1943, Blaðsíða 2

J

/ VitÐJR
Athyglisvert samtah
I 2nzit* i
■
■
■
Kemur út vikulega. j
■
I
a ■
Ritstjóri:
MAG-NÚS JÓNSSON
a ■
■ Sími 155 Pósthólf 15 ;
■
■
■
■
a ■
Eyjaprentsmi'öjan \
■
a ■
Sjálfstæðis-
málið.
«
Mikið hefir vcrið skrifað í blöð
in og talað á mannfundum um
sjálfstæðismálið, undanfarna mán-
uði, þ. e. skilnaðinn við Diani og
sjálfstæði íslendinga.
þar sein þingmenn allra flokka
hafa á Alþingi samþykkt einróma,
að sambandinu verði slitið á næsta
ári, þá er undarlegt að Alþýðu-
flokkurinn, eða forystumenn hans,
vilja nú ólmir draga það á langinn.
Islendingseðlið í þeim hlýtur að
ganga með meinlegan kvilla.
Reynslan hefir sýnt að þegar í
harðbakkann slær getur sambandið
við Dani ekki orðið okkur að liði,
sbr. árin 1914—18 þegar ófriðurinn
mikli geysaði. þá voru Danir
hvorki ófriðaraðilar eða hernum-
in þjóð. þó hættu skip þeirra að
sigla hingað vegna ófriðarhættu,
og við urðum, með okkar fáu skip-
um að bjarga okkur sjáifir, sækja
nauðsynjarnar vestan um haf til ó-
friðaraðila.
Allir sjá að' í hinum ægilega ó-
friði, sem nú fer um heiminn, verð
ur sambandið okkur að engu liði.
þó að Danir séu menntuð þjóð
og vel fnönnuð, þá eru þeir mátt-
vana gegn ofureflinu og illa beygð
ir af harðsvírugu herveldi eins
og nú standa sakir. Er því stuðn-
ingur af sambandi við þá alveg úti-
lokaður.
Síðan sambandslögin frá 1918
urðu til hefir danska stjórnin víst
búist við, að íslendingar myndu
vilja ráða ráðum sínum- sjálfir að
öllu leyti. þeir ganga því ekki að
því grublandi, ,að sambandinu
verði formlega slitið á næsta ári.
þrátt fyrir það hefir ekki borið á
neinum kala til okkar frá þeirra
hálfu, lufldur hefir vinfengi þjóð-
anna og viðskipti farið batnandi.
það er því næsta óeðlilegt, að
minnsti þingflokkurinn skuli. nú
vera mcð þetta hjákátlega röfl,
þvert ofan í gerðar samþykktir.
Nær væri þeim herrum að vinna
að því, að sjálfstæðinu verði sem
best borgið, fjárhagslega og menn-
ingarlega, þegar það er fengið.
Framhald af 1. síðu.
an að sýna okkur og sjá aðra á
götum bæjarins síðari hluta dags-
ins. En hvort ég og aðrir hafa
beinlínis gott af því, er annað
mál. Á laugardagskvöldi nýlega
heyrði ég jafnaldra minn segja,
að nú væri hann byrjaður á síð-
asta tíkallinum af vikukaupinu sínu
og bætti við dapur í bragði, að sú
regla, að hætta vinnu um hádegi
á laugardögum skapaði tilvalið
tækifæri að eyða því, sem afgangs
yrði hina daga vikunuar. þetta sjá
nú fleiri en hann einn, þó að fáir
tali hátt um það.“
— “Hefirðu ekki tekið eftir
því,“ segir Árni, “að í blöðum
Kommúnisa og Alþýðufl. eigna for
sprakkar beggja flokkanna sér heið
urinn af því, að hafa stytt vinnu-
tíma verkamanna niður í 8 stundir
á dag, og jafnvel rífast um þann
heiður. Með því ætla þeir að vinna
hylli verkafólks, eignast atkvæði
þess, þegar tækifæri gefst, og gera
sjálíum sér þannig brautina greið
ari til hærri valda.“
— “Ég hefi haldið,“ segir Bjarni
“að þú værir þeirra maður. En
nú heyrist mér vera annað hljóð
í strokknum.“
— “það getur vel verið að ég
hafi einhverntíma fylgt Alþýðu-
flokknum að málum, meðan forust
an var ekki eins áberandi sjálfselsk
en stefnu kommanna hefi ég alltaf
fyrirlitið. Hún er útlent illgresi,
sem ekki getur vaxið í íslenskri
mold án þess að skemma þann heil
brigða gróður, sem þjóðin lifir á.
þegar þessir iðjuleysispostular
eigna sér þann “heiður“, að stytt-
ur var vinnudagurinn úr 10 st.
í 8 ,st., þá hljóta þeir líka að eiga
skömmina af því að ræna frá mér
og öðrum, sem ánægjtu hafa af
vinnunni, tveim til þrem þúsund
um króna á ári, meðan núverandi
kauptaxti og vinnuþörf varir. Hver
einasti heilbrigður maðúr er ó
þvingaður af að Vinna í 10 stund
ir á dag. Og á 14 tímum sólar-
hringsins má ýmislegt gera sér til
gamans og gagns annað en sofa.
Að hugsa sér, tvö — þrjú þúsund
kr., það er meira en meðal árskaup
verkamanns fyrir stríð.“
“þú heldur þá að við liöfum
ekki eins gott af fríinu eins o_g
þeir segja blessaðir. Mér hefir
stundum dottið í hug að þeir væru
eitthvað að hugsa um sjálfa sig.
Og ég hygg líka, og heyrist stund-
um, að margir séu þér sammála.“
“þú ert svo ungur enn, Bjarni
minn, að það er ekki víst að þú
hafir athugað það, að það er meira
sem tapast heldur en krónurnar,
sem við töpum við stytting vinnu-
tímans. Töpuð vinna eða óunnið
verk, sem hægt var að framkvæma
er tapað verðmæti, sem aldrei kem
ur aftur. það er því Iandið og
þjóðSjn í heild — afkomendur okk-
ar, sem mestu tapa. það getur vel
verið að verksmiðjuframleiðsla geti
vel þrifist með þessu háttalagr,
því þar er verðlaginu hagað eftir
kostnaðinum. Stytting vinnudags-
ins á því nokkurn þátt í aukn-
ing dýrtíðarinnar.“
Við verðum samferða aftur og
tölum meira um þetta.
Einræðisherra ítala
segir af sér,
það þykir stórtíðindum sæta, og
vekur mikla athygli um allan heim,
að Mussolini hefir látið af stjórnar-
störfum. Hafði stórráð fasista fellt
tillögur hans um hernaðinn. Af
því varð honúm svo bumbult, að
lrann sagði af sér.
Roosevelt forseti Bandaríkjanna
sagði í ræðu, sem hann hélt ný-
Iega„ að fasisminn á ítalíu væri
hruninn til grunna. Svipuð voru
ummæli forsætisráðherra Breta.
Talið er líklegt að þetta valdi
þáttaskiptum í ófriðnum.
—o—
Sókn Bandamanna
á Sikiley.
Um miðja þessa viku höfðu þjóð
verjar og ítalir aðeins einn tíunda
hluta Sikileyjar á valdi sínu. Dreg-
ur sennilega að leikslokum þar.
F0R K. V. A ISLANDS-
MÓTIÐ.
það var lagt af stað laugardagsmorgun-
inn, 12. júní, til Stokkseyrar. Við vorum
17 í förjnni.
Ki R. tók á móti okkur og hafði þegar
séð fyrir öllu, eins og við var að búast
af þeim ágætu mönnum.
Var dvalið í Austurbæjarskólanum, en
borðað í mötuneyti háskótans.
Á hvítasunnudag var frí og Höfðum við
það náðugt, nema livað sumir höfðu nokk-
ur óþægindi af því, hve þeir höfðu tekið ríf-
lega til matar síns. Eitt vandatnál kom þó
fyrir um kvöldið, þvi að við sváfumj í tveiim
ur stofum og vjldu vissir menn vera þar
sem “fjörið“ yrði.
Voru sto myndaðar deildir, “róleg“ og
“óróleg.“
Varð niðurröðun þessari ekki breytt síðar,
en þegar Doddi kom eftir að hafa slegið
trumbu fyrir Keflvíkinga, var hann settur í
sína deild. (af skiljanleguin ástæðum verður
ekki sagt, hvor deildin það var.)
Síðan gerðist fátt alla vikunat, nema hvað
menn sváfu, borðuðu — og töpuðu.
Á laugardagsmorguninii, 19. júní, var lagt
af stað ásamt Akureyringum austur að Gull-
fossi og Geysj í boði bæjarstjórnar Rvíkur.
Fulltrúi borgarstjóra tog farafstjóri var
Ragnar Lárusson. Einnig kbm forseti í. S.
I. og E. Ö. P. með.
Veðrið var ágætt, glamþandi sólskin og
norðanvindur.
Var ferðin austur hin ánægjuiegasta við
söng og hlátur, bæði háan og hljóðlausan.
Á Kambabrún var staðnæmst til að sýna
Akureyringum land kappanna og tekinn
“þjóðsöngur“ eV., sem mikið er sunginrt
í ferðum íþróttamanna og “ístendingum“
þykir mjög fallegur.
Síðan var haldið að Gullfossi, staðnæmst
þar nokkra stund, en síðan haldið áfram
upp að Geysi. Var strax farið að moka í
hann sápu. Var beðið leftir gosinu og öll
ráð jafnt bænir sem formælinigar notaðar
til að koma honum til.
En allt kom fyrir ekki, við urðum ásamt
r.ýbökuðum stúdentum, sem þarna voru stadd
ir að hverfa frá.
Var borðaður hádegisverður hjá Sigurði
Greipssyni.
Eftir að staðið var upp frá bórðum var
farið í yeipdrátt. Unnum við þar okkar eina
sigur í ferðinni með því að draga sveit
Akureyringa tvisvar og Reykvfkínga þrisvj-
ar. Sögðu stúdentarnir að við hefðum dregið
þá eins og færafisk.
En þegar þessar íþróttir voru að enda,
heyrðust dunur og dynkir og vatnið byrjaði
að vella úr skál Geysis.
Allir tóku til fótanna og hljóp hver sem
hann gat.
Gosið var prýðilegt, 50 m. hátt, og létu