Víðir - 17.01.1946, Blaðsíða 2
2
VlÐIR
] VÍÐIR
■ kemur út vikulega.
• Ritstjóri:
j EINAR SIGURÐSSON
; Sími 11 & 190. — Pósthólf 3
■ Prentsmiðjan Eyrún h.f.
Kosningarnar
Annan sunnudag takast bæj-
arbúar mikinn vanda á hendur.
Þeir eiga þá að velja sér forustu-
menn til fjögurra ára.
Veltur þá á miklu, hversu það
val tekst, svo mikið á hver mað-
ur í þessum bæ.undir starfi bæj-
arstjórnarinnar.
Vestmannaeyjar eru langsam-
lega stærsta bátaverstöð lands-
ins og athafnalíf hefur ávallt
verið hér með miklum blóma.
Framtakssamt og duglegt fólk
hefur byggt þessa eyju: Menn
hafa verið hér frjálsir, þrátt fyr-
ir .einangrunina, og liðið sæmi-
lega vel.
Sjálfstæðismenn hafa svo
sem kunnugt er farið með stjórn
bæjarmálanna hér frá því fyrsta
Bærinn hefur vaxið jafnt og
þétt, húsum fjölgað, ræktun auk-
izt, flotinn stækkað, meðan
margir aðrir sambærilegir bæir.
þar sem hinir flokkarnir hafa
náð meiri hluta, liafa átt við
kyrrstöðu að búa.
Flokkarnir koma nú eins og
vant er, þegar að kosningum líð-
ur, o'g lofa kjósendum gulli og
grænum skógum, ef þeir vilji
fela þeim forustuna. ^
En kosningaloforðin dettur
þeim ekki í hug að verði efnd.
Vestmannaeyjar eru nú á
tímamótum. Bylting er að verða
í atvinnuháttum þjóðarinnar pg
nú Veltur sérstaklega á, að þið
bæjarbúar, veljið til forustu fyr-
ir ykkur þá menn, sem láta eitt-
hvað að sér kveða, og það eru
þeir, sem skipa lista sjálfstæðis-
manna líklegastir til.
. En þeir eru líka menn, sem
geta mætt örðugleikum og tekið
þá á hlutunum með þeirri festu
og þrautseigju, sem nauðsynleg
er í sli'kum tilfellum.
Það er nú einu sinni svo, að
starf bæjarstjc>rnarxnnar jer eft-
ir mönnunum, sein skipa hana.
Markmið Sjálfstæðisflokksins
við þessar kosningar er að bæta
við sig iylgi frá síðustu kosning-
um og koma að 6. manni list-
ans; Óskari Gíslasym, skipstjóra,
frá Skálholti og fella með því ur
ba- jjx rs tj c nn F ramsóknarmann-
inn eða annan mann kommún-
istanna..
TOGARAR OG FRAMTIÐIN RABB
Framhald af 1. síðu.
hinsvegar það skilyrði, að %
hlutar yrðu lánaðir í skipunum
og að vextir yrðu ekki hærri en
3%. Að skipin mætti afskrifa
um 20% á ári eða allt að 60%
á þremur árum eða niður í um
1 miljón króna skipið. Ennfrem-
ur, að þeim væru tryggð sterlings
pund til kaupa á skipunum á
ekki hærra en núverandi gengi.
ÓBEINN ÁVINNINGUR
ÞÓ ENGINN GRÓÐI
Rétt er að það komi hér fram,
að þó að þessi togarakaup haíi
verið samþykkt einróma, þá er
það ekki hjá öllum í blindvi trú
á, að þetta muni verða neitt
beint gróðafyrirtæki' fyrir bæjar-
sjóð, jafnvel þvert á móti.
En það er mjög þýðingarnik-
ið að geta fengið þessi storvirku
atvinnutæki í plássið, sem skila
í aflaverðmæti rúmlega skips-
verðinu árlega og skapa þannig
mikinn, óbeinan hagnað, þó að
vafasamt sé um hreinar tekjur.
FYRRI REYNSLA
Upp úr síðasta stríði voru
keyptir um 23 nýir togarar, al-
veg eins og nú, fullkomnustu og
beztu skip, sem þá var völ á,
byggð af sömu skipasmíðastöðv-
um og nú og kostuðu þá 19000
—25000 sterlingspund og ein-
stöku allt upp í 30000 sterlings-
pund. Þegar samningarnir voru
gerðir, var sterlingspundlð 16
krónur eða 300—450 þúsund kr.
skipið. Með núverandi gengi
500—750 þúsund krónur.
Flestir eigendurnir gátu greitt
togarana út í hönd, því að þeir
höfðu ýmist selt Frökkum skip
sín í stríðinu eða grætt mikið á
siglingum ófriðarárin. Þeir áttu
því flestir skipin skuldlaus.
Nokkur félög tóku þó lán og
urðu að greiða sterlingspundið
að lokum með 33 krónum.
Skipin komu á „toppinum“
um 1920.
Vestmannaeyingar voru einir
af þeim, sem ætluðu að grípa
hinn léttfengna gróða, sem ver-
ið hafði stríðsárin, með því að
fá sér einn togara, „Draupni".
Fyrir Draupni seig á ógæfu-
hliðina, eins og hjá öllum eig-
Vestmannaevingar! Komið
skipstjóranum í bæjarstjórn,
harin er prýðilega fallinn til fyr-
ir dugnað sinn og kunnáttu að
taka forustuna í útgerðarmálum
bæjarins.
Fylkið ykkur um D-LISTANN
endum þessara skipa. Allir urðu
þeir gjaldþrota eða sama sem,
nema Kveldúlfur, Alliance,
Geir Thorsteinsson, Baldur og
Hrönn, sem fæstir áttu þó nærri
fyrir skuldum, samkvæmt skýrslu
1938 um hag 20 útgerðarfélaga
með 32 togara. 15 fyrirtæki
skulduðu umfrám eignir 2 milj.
560 þús. kr., en 4 áttu umfram
skuldir 589 þús. kr.
NAUÐSYN Á FULL-
KOMINNI HÖFN
En eitt er nauðsynlegt til þess
að bærinn sem heild geti haft
óbeinlínis hag af togaraútgerð,
þó að bæjarsjóður tapi á rekstri
hennar, og það er, að hægt sé að
gera skipin út héðan.
En til þess að Eyjarnar geti
orðið framtíðar verstöð fyrir
stórútgerð þarf strax að snúa sér
af alefli að byggingú hafnar hér,
sem er fullkomin og varanleg.
Höfn, sem er hægt að afgreiða í
togara, ekki einungis þá, sem
gerðir eru út héðan, heldur
hvaðan sem er, útlenda sem inn-
lenda. Enginn staður liggur
jafnvel við afgreiðslu fiskiskipa
á vetrarvertíð sem Vestmanna-
eyjar.
VESTMANNAEYJAR
Á TÍMAMÓTUM
Hætt er við, að vélbátaútveg-
ur hér dragist saman vegna
kaupa Nýbyggingarráðs á fiski-
bátum, sem eru stærri og full-
komnari en bátar hér ahuennt
og hafa verið keyptir í aðrar ver-
stöðvar og ber strax mikið á, að
erfitt sé að fá sjómenn á Eyja-
fiotann — hvað mun seinna.
35—50 smálesta ganggóðir
vélbátar verða þó lengi góðir
vertíðarbátar hér og ódýrir í
rekstri og lengi hægt að fá sjo-
menn á slíka báta, ef aðbúð
verður bætt fyrir þá í landi.
Stærri bátar eru hér sárafáir,
en auðvitað góð skip til útgerð-
ar hvar sem er og heppilegir
fyrir síldveiðar og tog eða drag-
nót og til að sigla með afla sinn
sjálfir.
Samhentir menn munu þó
lengi geta bjargað sér hér vel á
20—30 smálesta vélbátum.
Eigi Vestmannaeyjar ekki að
dragast aftur úr sem verstöð,
verður að reyna að fylgjast með
í kapphlaupinu, og þá eru tog-
ararnir þau skip, sem hægt er
að afla á ódýrast fisk. Getur það
þá orðið Eyjunum til góðs að
hafa ekki keypt dýru vélbátana,
en snúið sér í þess stað með
krafti að togaraútgerð, þegar
verðið fer eitthvað að falla á
skipunum.
Vestinannaeyingar voru með
ívÍ' /
Trawl-veiðimenn spá góðum
afla í vetur, því að mikið æti sé
í sjónum.
j Línu-sjómenn hef ég heyrt
spá góðum afla,. en samt ekki
eins miklum og í fyrravetur.
“ 1 vor spáðu margir sjómenn
síldarleýsi í sumar leið og gekk
það eftir, svo sem kunnugt er.
Spádómur þessi var byggður á
þeTm munnmælum, að síldveiði
bregðsist 10. hvert ár, eða þau
ár, sem enda á 5.
Við Faxaflóa spá menn nú
fiskileysi í vetur og er það byggt
á þvi, að haustið 1935 háfi geng-
ið óvenjumikil síld í flóanum,
en aflatregða hafi orðið vertíð-
ina 1936.
Eðlisávísun og draumar gefa
mönnum oft hugboð um, hvern
ig af.last muni.
Annars er það svo, að afli er
oft mikið undir veðráttunni
kominn. í kuldatíð bregst sjald-
an fiskur.
Nú hefur tíð verið óvenju
mild, svo að túnblettir heima
við hús eru víða hvanngrænir
enn.
„En einhverntíma breytir
hann“, segja sjómennirnir og vel
geta orðið kuldar í vetur, þrátt
fyrir veðurblíðuna núna.
Húsvitjanir
kommúnista
Kommúnistar hata uixdan-
farna daga gengið hús úr húsi,
þar sem þeir hafa haldið, að
þeir ættu helzt athvarf og rcynt
að pína út úr fólki loforð um að
kjósa sig.
Bæjarbúum þykir þetta ráp
kommúnista hvimleitt og reyna
að snúa sendimenn þeirra af sér,
eftir því sem bezt gengur.
Hætt er við, að slík kommaat-
kvæði komi ekki óll til skila á
kjördegi.
þeim fyrsi u, sem fengu sér litla
vélbáta, fyrir um einum manns-
aldri — 40 árum —. Þróunin
helur verið ör síðan og hafa bát-
arnir haldið áfram að stækka
jafnt og þétt.
Ef rauða hersingin nær ekki
tókum á bænum til að draga úr
sjálfsbjargarviðleitni manna,
munu útgerðarmenn og sjo-
menn levsa á næstu árum eitt
rnesta þrekvirki í útgerðarsögu
Eyjanna, með því að breyta enn
einu sinni flota sínum í full-
komnari og stærri skip.