Víðir - 20.04.1946, Blaðsíða 4
RABB
ViZiw
Framboð til alþingis
Mokafli hefur verið í Jx»rska-
net undanfarið. Hinsvegar lítill
í botnvörpu. Dragnótabátar hafa
veitt vel, upp í 2.500 kg. af skar-
kola í róðri. Þeir hafa rétt aðeins
orðið varir við þykkvalúru. Nú
er ekki lengur hægt að birta afla
bátanna hér, því að flestir hafa
orðið að salta töluvert.
Upp á síðkastið hefur afli ver-
ið rýr í norðanverðum Faxaflóa
og hefur það bitnað á Reykja-
víkur-, Akraness- og Hafnarfjarð
arbátum. Hinsvegar hefur afli
hjá Sandgerðisbátum verið agæt-
ur og hafa þeir sótt 3 tíma út.
M/b Faxi fékk t. d. nýlega á línu
40 smál. í tveimur róðrum.
Landssamband íslenzkra út-
vegsmanna hefur fest kaup á
5.000 smál. af salti frá Portúgal,
sem kemur með e/s „Sinnet“ í
byrjun maí. að hefur ennfremur
samið um kaup á 4.000 smál. í
viðbót. I’essi kaup fóru fram fyr-
ir milligöngu ríkisstjórnarinnar
og Thor Thors, sendiherra.
ísfiskflutningaskip eru nú eng
in í Faxaflóa, en jrar sem afli er
nú miklu tregari, anna frysti-
húsin að mestu að vinna hann,
Svo sem kunnugt er, eiga í
sumar að fara fram kosningar til
Alþingis til fjögurra ára.
I ýmsum kjördæmum er nú
farið að athuga um framboð og
þegar búið að ákveða J>au í
nokkrum kjördæmum.
Enn sem komið er, hefur ekk-
ert heyrzt hér um framboð og er
Sjálfstæðisflokkurinn ekki far-
inn að halda neina fundi um
Jjau mál.
Sjálfstæðisflokkurinn hér mun
að sjálfsögðu taka afstöðu til
framboðs hér á næstunni, og er
þá eðlilegt, að prófkosning fari
fram milli hugsanlegra fram-
bjóðenda flokksins, sem er hin
en nokkuð er saltað. Alls hefur
verið saltað á öllu landinu 3.000
smál.
Ríkisstjórnin ráðgerir nú að
leigja 20—30 ísfiskflutningaskip,
og mun vera í þann veginn að
leggja frumvarp fyrir alþingi um
heimild fyrir því.
'ýðræðislegasta aðferð um val
frambjóðenda, og Sjálfstæðis-
flokkurinn viðhefur nú í Reykja
vík.
Einar Sigurðsson mun gefa
kost á sér til framboðs til al-
þingiskosninga, ef það er vilji
meirihluta kjósenda Sjálfstæðis-
flokksins.
Talið er fullvíst, að Jóhann Þ.
Jósefsson muni gefa kost á sér
eins og áður.
Hjólparheilan. Bæjarútgerðin
hefur neitað að taka fisk í e/s
„Sverri". Þetta er bjargróðið þeg-
ar útgerðarm. og sjóm. vanhag-
aði hvað mest um skip. Og bæj-
arbúar sem héldu að þeir yrðu
útsvarsfríir fyrir útgerðina. Helzt
er nú í bígerð að gefa sig upp á
ríkið og biðja það að yfirtaka
leiguskipin. Lítið var en lokið er.
Fjórhagsáætlunin. Gárungarn-
ir segja að fjárhagsáætlunin biði
meðan verið s'é að fiska upp í
útsvörin að minhsta kosti.
JÓHANN GUNNAR ÓLAFSSON:
Mið húsaránið
Á síðustu áratugum 18. aldar
bjó á Vilborgarstöðum í Vest-
mannaevjum bóndi, sem hét
IJjarni Björnsson. Kona hans hét
Ingibjörg Hreiðarsdóttir, og var
hún frá Kirkjubæ þar í Eyjun-
um. Gengu þau í hjónaband 7.
október 1787, og var Bjarni þá
25 ára að aldri, en Ingibjörg 27
ára gömul. Ekki er kunnugt um
ætterni þeirra.
Um sömu mundir bjó að tómt-
húsinu á Löndum Bjarni Sig-
valdason og kona hans Ingibjörg
Magnúsdóttir. Höfðu þaú flúið
undan Skaftáreldum út í Vest-
mannaeyjar úr Álftaveri. Einn-
ig höfðu unt sama leyti Jn jár
aðrar fjölskyldur leitað þangað
undan Skaftáreldum. Árið 1785
fór Sigurður Sívertssen, sem þá
var sýslumaður í Vestmannaeyj-
um, Jjcss á ieit við rentukamm-
erið, að Jjessum fjölskyldum yrði
veittur fjárstyrkur úr ríkissjóði
til þess að koma sér aftur fyrir
á jörðum sínum eystra, sökum
Jjess að þær hefðu tapað ölium
eigum sínum í eldunum. — Var
því þá heitið, að þær skyldu fá
10 ríkisdala styrk, ef þær flyttu
aftur á jarðir sínar, en annars
ekkert. Ekki þáði Bjarni Sig-
valdason þennan styrk, og bjó
hann ennþá að Löndum árið
1791. Þá var vinnumaður hjá
honum að nafni ísleifur Rafn-
kelsson. Bjarni Björnsson bjó
þá ennþá á Vilborgarstöðum, og
hafði hann vinnumann, sern hét
Eyjólfur Eyjólfsson. — Allt voru
Jjetta svaðamenni.
Um þessar mundir var versta
hallærisástand í Vestmannaeyj-
um. Hafði verið aflaleysi til sjáv-
arins árum saman.
Miðhús voru Jrá í eyði, en nytj-
uð af Hans Klog kaupmanni. Fil-
ippus Eyjólfsson, fyrrum hrepp-
stjóri og skólameistari í Vest-
mannaeyjum, hafði fengið leyfi
kaupmanns til Jjess að dvel ja þar,
og var hann einn á bænuin. Að
vísu bjuggu tveir tómthúsmenn
þar í útihýsi. Filippus var kom-
inn yfir sjötugt, hrumt gamal-
menni.
Nóttina milli 9. og 10. febrú-
ar árið 1790 var stórveðurs storm
ur af austri, með regni og sjó-
drifi. — Undir miðnætti réðust
tveir menn inn á Filippus, Jjar
sem hann Iá allsnakinn í rúmi
sínu í fasta svefni. Voru Jiað þeir
Eyjólfur Eyjólfsson, vinnumaður
Bjarna Björnssonar á Vilborgar-
stöðum og ísleifur Rafnkelsson,
vinnumaður Bjarna á Löndum.
Greip ísjeifur Filippus og hélt
honum í heljartökum meðan
Eyjólfur barði hann með páli
hvert höggið eftir annað. Særðu
þeir Filippus allmikið á höfði.
Hurfu þeir síðan frá, en komu
innan stundar aftur. Barði nú
Eyjólfur Filippus enn mörg
högg í höfuðið með pálinum,
þangað til hann féll í ómegin.
Lá hann lengi meðvitúndarlaus.
Þegar Filippus raknaði aftur við
voru mennirnir farnir, og pen-
ingakistill hans horfinn. í hon-
um hafði hann geymt um ell-
efu ríkisdali, að því er liann
sagði. Af pálshöggunum hafði
Filippus fengið marga og mikla
áverka, og voru átta sár á höfði.
Daginn eftir kærði Filippus
fyrir sýslumanni árásina og þjófn
aðinn. — Jón Eiríksson, bróðir
Jóns konferensráðs, liins mæta
manns, var Jjá sýslumaður í
Vestmannaeyjum. Bjó hann í
Stakkagerði. Jón var meinhægðar
maður og ekki talinn gáfumaður
sem bróðir hans. Hann byrjaði
ekki próf í máli þessu fyrr en
10. marz. Segir hann í bréfi, sem
hann skrifaði stiftamtmanni 15.
apríl, að Filippus liggi Jjá enn
fyrir dauðanum í sárum sínum.
Jón sýslumaður skipaði Brynj-
ólf Brynjólfsson sækjanda í mál-
um FilippUsar. Mæltist Jjað illa
fyrir, því misjafnt orð fór af
Eyja-Brynka eða Smjör-Brynka,
eins og hann var kallaður, sök-
um þess að hann stóð um langt
skeið fyrir smjörkaupum eyjar-
skeggja frá meginlandi. — Fékk
sýslumaður ávítur fyrir þessa
Bœjarfréttir
Messað í Landakirkju páska-
dag kl. 2, annan páskadag kl. 5.
Samkomur í Betel páskadag
og annan í páskum kl. 4VS>.
Páskafrí. Kennsla byrjar aftur
í skólunum eftir páskafríið á mið-
vikudaginn.
E/s „Jökull", nýtt leiguskip
hjá ísfisksamlaginu, er nú full-
fermdur, mest flatfiskur.
Undirstöðurnar undir nýju vél-
arnar í rafstöðinni voru steyptar
á mánudaginn var. Vélunum var
lofað frá Bretlandi í apríl, en það
er viðbúið, að þeim seinki eins
og öllum afgreiðslum nú. Nú er
verið að leggja síðustu hönd á
húsið að innan af mönnum þeim,
sem tóku að sér byggingu þess.
Eftir er þó að múrhúða stöðina
að utan með kvartsi og hrafn-
tfnnu.
Flugvellinum miðar hægt á-
fram. Verkfærin eru stöðugt að
bila, því að þarna, eins og víðast *
annars staðar á Heimaey, er
mikið grjót og fastar klappir. —
Það má mikið vera, ef hann verð-
ur fulltilbúinn fyrr en í haust.
„Laxfoss" kemur á fimmtu-
daginn.
skipun, bæði af þessum ástæð-
um, og eins sökum þess að ekki
var talið grunlaust, að hann
hefði verið í vitorði um árásina
á Filippus. Ekki voru það Jjó
annað en hviksögur.
Jón sýslumaður hóf nú rann-
sókn málsins. Tók hann ísleif
Rafnkelsson fyrir rétt, enda
hafði Filippus borið kennsl á
hann um nóttina. Játaði ísleif-
ur Jjegar, og sagði frá því, að
hann hefði haldið Filippusi
meðan Eyjólfur barði hann með
pálinnm. Eyjólfur þrætti í fyrstu,
en játaði síðan, að hann hefði
franiið illvirkið, og þeir félag-
ar samkvæmt fyrirmælum hús-
bænda sinna og að þeirra hvöt-
um. Létu þeir Bjarna Sigvalda-
son vita, Jjegar Jjeir höfðu slegið
Filipjjus í rot. Kom hann þá
niður að Miðhúsum, og tók pen-
ingaskrín hans og lykla, og hafði
með sér heim til sín að Löndum.
Var Jjá Bjarni Björnsson sóttur
ujjjj að Vilborgarstöðum, og
skijjtu þeir nafnarnir með sér
Jjýfinu, en létu eitthvað lítils-
háttar renna til „vinnumanna“
sinna. Bjarni Sigvaldason játaði
þátt sinn í ódæðinu. Fyrr um
veturinn játaði hann einnig, að
hafa stolið frá F’ilippusi kistli
einum, sem virtur var á fjrjár
spesíur.
Bjarni Björnsson neitaði allri
þátttöku og meðvitund um ill-
virkið, og sagði hina ljúga á sig.
(Meira í næsta blaði).