Víðir - 29.06.1946, Page 1
^jpp^
XVII.
Vestníannaeyjum 29. júní 1946
14. tölublað
Nauðsyn skipulagningar
I
hafnarframkvæmdanna
innar og tréysting garðhausanna
Mörg undanfarín ár hef ég
vikið að jjví á mannfundum
iiér, að nauðsyn væri að skipu-
leggja með aðstoð hinna beztu
rnanna, sem vol er á í þessu
landi, framtíðar hafnarfram-
kvæmdir hér, gera áætlun um
kostnað þeirra og vinna síðan að
málinu eftir slíkri fastr'i áætlun.
Það er vitaskuld ekki áhlaupa-
verk. Slík áætlun þarf að1 vera
Vel undirbúin, en markmiðið
þarf að vera örugg höfn fyrir
skip af jteirri stærð, sem nrt eru
í förum miíli ianda og í strand-
ferðum. Þá yrði höfnin um leið
vel aðgengileg fyrir hiiia stærri
togara. Gera má ráð fyrir, að
bygging hafnaiinnar tæki all
langan tíma, en höfnin yrði iíka
að vera gerð svo, að hún yrði til
frambúðar.
Uér á landi er ekki völ niargra
inanna til að leysa þetta verk af
hendi. Teldi ég hr. Finnboga R.
Þorvaldsson einna líklegastan,
cnda ætfa ég að Vestmannaeying-
ar hafi góða reynslu af lionum
sem hafnarverkfræðing, en auð-
vitað yrði verkið að vera unnið
í samráði við vitamálastjórnina,
sem hefur yfirstjórn hafnarmál-
anna um land allt.
Undanfarin ár héfur margt
verið unnið ■ til stórra bóta, en
• heildaráætlun hefur samt ekki
legið til grundvallar. Stórskipa-
bryggjan á IJásaskerjum og dýpk-
unin hafa verið stærstu lram-
kvæmdirnar auk hafnargarð-
anna sjálfra, að ógleymdu jzví
tnerkilega spori, sem stigið var
'Ueð byggingu hafnarkvíarinnar,
seni nefnd er hér Friðarhöfn.
Sú framkvæmd út af fyrir sig
°pnar nýja leið til endurbóta
hafnaraðstöðunnar, léið sem
vafalaust verður farin í framtíð-
inni.
Mér er kunnugt um jjað, að
vitamálastjórnin og þá einkum
fyi rverandi vitamálastjóri, sam-
göngumálaráðherrann sem nú
er, hefur mikið álit á sttekkun
hafnarinnar á Jrennan hátt.
Allt þetta er gott, en skortur
á heildar-,,plam“ er jafn tilfinn-
anlegur fyrir |>ví. Meðan ]>að
liggur ekki fyrir er hætt við, að
framkvæmdirnar verði um of
háðar sjónarmiðum líðandi
stundar. Einum dettur í hug
þetta eða hitt þjó&ráðið til úr-
bót.a í dag, liinurn á morgun.
Nú er t. d. ofarlega á baugi í
hugum mal'gra manna sú úr-
lausn að optra Kiðið, fá þar inn-
siglinguna og j>;i væntanlega að
loka lyrir höfnina að austan.
Þetta er gömul hugmynd og
var athuguð al verklræðingi
Monbergs á sínum tíma, áðúr en
Vestmannaeyjar fengu bæjar-
stjórn. Þá var valin sú leið, er
síðan hefur verið farin að hafa
innsiglinguna þar, sem hún var
og.er.
Kkki ber að véfengja |>að, að
jieir menn, sem þá réðu fyrir
málefnum Vestmannaeyja, hafi
valið jiað, er þeir töldu vera
bezta hlutskiptið eins á stóð þá.
Þótt það hafi |>;í orðið ofan á
sem varð, er nauðsynlegt að at-
liuga enn með aðstoð hinna fær-
ustu manría hvort jressi hug-
mynd á nú meiri tilverurétt en
hún var talin eiga í jrann tíð.
Fyrst ,og fremst verður sú at-
hugun að miðast við hina
tæknilegu möguíeika og svo \ ið
J>að hvað kleilt er og viðráðan-
legt fjárhagsins vegna.
Þessi rannsókn er meðál ann-
ars nauðsynleg vegna þess, að
á nieðan ekki er Lil fulls úr j)vi
skorið, livorl viturlegast sé að
hcetta við byggingu hafnarinnar
á núverandi grundv'elli og snúa
sér að nýrri hafnargcrð við Eið-
ið eða ekki, liefur Eiðishafnar-
hugmyndin lamandi áhrif á
naiiðsynlegar aðgerðir, sem
þurfa frum að fara, ej halda
skal áfram við austurleiðina.
Það, sem fyrir liggur austan-
megin er að sjálfsögðu áfram-
haldandi dýpkun innsiglingar-
samtímis, með járnvegg utan
um hvorn haus, þar sem innan
véggjarins sé fyllt upp með
steinsteypu.
E1 venda skal hinsvegar
„kvæðinu í kross“ og loka fyrir
innsiglinguna austan megin,
verða núverandi hafnargarðar
aðeins hluti af „hurð fyrir austr-
ið“. -
Þá mætti segja að úrhendis
væri að dýpka „leiðina" meira
en orð'ið er og ekki nema kostn-
aðarauki að seíja stálvegg utan
um garðhausa, sem hvort eð
væri yrðu framvegis aðeins hlut-
ar af samfelldri girðingu milli
Hörgaeyrar- og Hringskers-
garða.
Á stjórnmálaiundinum á dög-
unuin benti ég á það, að mér
vitanlega hefðu 3 aðilar hver í
sínu lagi tilkynnt Nýbyggingar-
ráði, að þeir hefðu í hyggju að
koma upp hraðfrystihúsum hér í
Kyjum til viðbótar þeim, er fyr-
ir eru.
Þessir aðilar eru:
Isiélag Vestmannaeyja,
H.f. Sæfell og
Bæjarstjórn Vestmannaeyja.
I\g sýndi }>á fram á }>að, að
vænlegra væri tiI að fá stofnián
til slíks fyfirtækis, að þessir að-
ilar sameinuðu sig, og að komið
væri upp fiskiðjuveri t. d. með
þátttöku ísfélagsins, Sæfellsfé-
lagsins og bæjarins, ef hann vildi
vera mcð í þessu, en einkum
væri almenn þátttaka útgerðar-
manna æskileg. Þessháttar fé-
lagsskapur hefði betri aðstöðu
til að iá stofnlán, enda er það
skylt að lögum, að opinn félags-
Kf lítaskal á húgmyndina um
að taka upp Eiðisinnsiglingar-
fyrirkomulagið sem alvarlega til-
lögu, og ef hún á niikil ítök í
hugum fólksins, er brýn nauð-
syn að hefjast skjótt handa með
athugun þessara hluta. Niður-
staðan gæti orðið sú, að rétt
J>ætti og fært að velja Eiðisleið-
ina og hætta við hina, eða þá
hitt, að slík ráðabréytni teldist
ekki hagkvæm. í síðara tilfelíinu
hefði }>að þá áunnizt að endur-
bætur innsigiingarinnar, j>ær
sem yfir standa og framundan
eru, þyrftu ekki að truflast með
nýjum, lítið liugsuðum uppá-
stungum, heldur væri með nýj-
um krafti, kappi og forsjá undið
að þ\ í að treysta hafnargarða-
hausana beggja megin innsigl-
ingárinnar og sigiingaieiðin sjálf
dýpkuð með þeim áhöldum, er
ný tækni í þeim efnum hefur
upp á að bjóða.
fíinn ötuli rnaður, sem lengst
skapur útgerðar- og sjómanna
haii forgang að þessum lánum.
Málið er nú í j>\í horfi, að
hver keppir við annan um lán
j>eir þrír aðilar, sem hér hafa
verið taldir.
Peningar stofnlánadeildarinn-
ar eru hinsvegar takmarkaðir til
j>essara lána.
Auk j>ess ber }>ess að geta, að
ekkert bæjarfélag liefúr gengizt
fyrir að koma upp hraðfrystihús-
um eða fiskiðjuverum öðruvísi
en í félagi við útgérðarmenn á
viðkomandi stöðum.
Bæjarstjórn Vestmannaeyja er
ein um að fara }>á leið, sem htin
helur valið í þessu máli enn sem
komið er, og geta aðgerðir henn-
ar vel oröið til J>ess að hamla
lánveitingum til hinna umsækj-
enclanna t. d. ísfélagsins eða Sæ-
fells h.f.
Þetta mál er líka upphaflega
Frarnhald á 5. síðu.
Framhald á 2. síðu.
Hraðfrysiihúsmálin
Ætla Vestmannaeyingar að bera gæfu til að
standa saman um fiskiðjuver?