Víðir - 27.09.1946, Síða 1
Breyttar
markaðshorfur
Aður fyrr var markaðnrinn
iyrir sjávarafurðir háður þrörig-
um takmörkunum, bæði í tíma
o»' rúmi. Kn sá árangur, sem orð-
ið liefur af vísindalegum rann-
sókmun á geymslu matvæla og
flutningum, er smám saman að
hrjóta niður þessar markaðs tak-
markanir og er því tími til að
athuga allar mai'kaðshorfur í
nýju Ijósi.
Framfarir í niðursuðu, l'ryst-
ingu og þurrkun matvæla með
tiltölUlega ódýrum aðferðum,
hefur gert mönnutn kleift að
verja þau í miklu lengri tíma
fyrir skennndum en áður var
hasgt. Reykingar, söltun og aðr-
ar verkunaraðferðir \ ið sjávaraf-
urðir, sem eiga sér lengri ver/.l-
unarsögu eru ennjrá jjýðingar-
■neiri, eltir að kæiiskápar og
annað |j\ í um líkt komu til sög-
unnar.
Járnbrautir, hílar, flugvélar
ög útvarp eru sem óðast að
htjóta niður allar táhnanir í
’úini, Jr. e. a. s. allar tálmanir,
seni stiifuðu af vegalengdutn
uúlli markaðanna. Þessu hala
Á’lgt mikiar hyltingar í siiluað-
lerðum, hyltingar, sem leiðir af
sér enn nýjar hreytjngar og jiró-
un. Kins og geta rná nærri, get-
Ur slík bylting ekki orðið án
bess að valda verulegri röskun á
‘ihlagömlum venjum, og er jjað
ein,nitt á slíkum umhrotatím-
um, sem hugkvæmni og árvekni
um öflun nýrra markaða er lík-
legust til að hera árangur. Að
hvað miklu leyti er hægt að
kenna geymslu- og flutninga-
tálmunuin um hina tiltölulega
hthi I iskneyzhi í Bandaríkjun-
u,n? Pað eru spuruingar eins og
þessi, sem liskiðnaðarmenn hafa
huguin halt áhuga á. Við athug-
Un sF'um við, að flest þau lönd,
seni hafa mjög mikla neyzlu af
sjavaialUrgUm, eru jjau ]önd,
þai sein ó|[ byggðarlög liggja
nalægt liskimið.um. Ney/lutölur
lynr stríðið sýna, að Norðmenn
notuöu 86 pund af fiski á mann
árlega, og Svíar 50 pund. Allt
annað kemur í Ljós meðal jjjóða,
sem húa langt frá sjó. Neyzlutal-
an í Sviss t. d. var 414 pund, í
Ungverjalandi aðeins 8/10 úr
pundi og í Júgóslavíu enn
minna, eða 7/10 úr pundi. Ef
Bandaríkjunum væri skipt upp
í svæði, samhærilleg að stærð við
jjessar smáþjóðir, og I jarlægð frá
sjó, og reiknuð út neyzla sjávar-
afurða lyrir livert svæði, mundi
jjað koma í ljós, að mismunur-
inn rnilli neyzlu í jjeim héruð-
um, sem að sjó liggja, og liinna,
setn Hggja langt inni í landi,
yrði eitthvað svipaður og mis-
munurinn milli Norðurland-
anna og Miðevrópulandanna.
Þetta er Ijóst dæmi utn Jjað hvað
flutningaerfiðleikarnir hafa ver-
ið jjýðingarmikill liður í |jví að
ákveða fiskneyzluna í hverju
landi. Þegar flutningaérfiðleik-
arnir minnka, getur ueyzla
fiskjar aukizt gífurlegá, jj\í að
það er í rauninni aðeins lítill
hluti mannkynsins, sem hýr ná-
lægt fiskimiðum. Þetta er jjað
tækifæri, sem fiskiðnaðurinn
Framhald á 3. síðu.
Asmundur Friðriksson á Löndum:
„Við fiskuðum é 4 sólarhingum það
magn, sem hér þætti aiigóður verlíðar-
afli á meðalsióran bát"
Þar sem nú er mikið rætt um
væntanlega togaraútgerð bæjar-
ins, þótti „Víði“ vel til heyra að
hafa tal af Ásmundi Friðriks-
syni á Löndum og spyrja hann
frétta, en Ásmundur er svo til
nýkominn heim frá vinnu á tog-
aranum ,,Júpiter“.
Þið fiskuðuð mikið á „Júpi-
ter?“
Já, blessaður vertu, skipstjór-
inn á „Júpiter“ hefur alltaf ver-
ið með alhæstu aflamönnum yf-
ir togaraflotann. Við öfluðum t.
d. við Bjarnarey á 4 sólarhring-
uin 250 tonn af góðum þorski.
Það jjætti góður afli hér á nteð-
alstóran hát ylir alla vertíðina.
Nóg að gera þann tíma, karl
iriinn.
Lélegt blað
Þeim hlöðum, sem koiria út í
hæjum eins og Vestmannaeyj-
um, er af eðlilegum ástæðum
sniðinn heldur Jjröngur stakk-
ur. Þau eru lieldur lít.il og varla
eru tök á að koma þeim oftar
út en vikulega. Til |>ess liggja á-
stæður, sem ójjarli er að I jcjlyrða
um. Af jjessum orsökum eru í
sjálfu sér kröfurnar, sem gera
verður til þessara hlaða um efn-
isval og fjölhreytni nokkrum
takmörkunum háðar. Þó hygg
ég, að allflestir geti orðið sam-
mála um jjað, að lágmarkskröf-
ur, sem gera verður til Jjcssara
hæjarhlaða séu, að þau ræði
nokkuð hæjarmál, pólitík, og
umfram allt, að í Jjeim séu rædd
helz.tu framfaramál tiðkomandi
byggðarlags.
Að Jjessu athuguðu hefði
manni fundizt nokkuð svo eðli-
legt að Fyjahlaðið, sem er aðal-
málgagn bæjarstjórnarmeirihlut-
ans í jjessum hæ, hefði eitthvað
á horð að hera lyrir íhúa jjessa
hæjar, sem til heilla liorfði og
sérstaklega snerti þennan hæ og
stjórn rauðliða á honum. Fn er
þetta nú tilfellið? Eða hvað
finnst mönnum um seinasta
„Eyjahlað“? Þar er ekki einu
orði minnzt á neitt, sem beinlín
is snertir hag íhúa þessa hæjar
Heldur er Jjar masað um sjávar
ú tvegssýn ingu na, heimspólit ík
Mr. Wallace, sem allt í einu ei
orðinn fínn maður og gæðaljós
bara al því að liann skammaði
Breta eitthvað og var með fleðu-
læti við Rússa. Þá er grein urn
herstöðvamálið, sem nálega fyll-
ir hlaðið, eftir fréttaritara blaðs-
ins í Reykjavík (eru það flott-
heit). Um það mál hefur nú t cr-
ið svo rnikið rætt bæði í titvarp-
inu og Reykjar íkurblöðunum,
senr allir ná til, að sti grein lrefði
Framhald á 3. síðu.
Já, þið voruð að fiska við
Bjarnarey, væri ekki rétt, að þú
fræddir lesendur blaðsins dálít-
ið utn fiskirí ykkar á „Júpiter“
á jjeim slóðum?
Jú, Jjað er eflaust rétt, sér-
staklega takandi tillit til jjess,
að' væntanlegir togarar Eyjanna
hljóta að halda þangað til veiða.
Þarna er, eins og ég tók fram
áðan, alveg mokfiskirí og hvað
hezt frá miðjum apríl til ágúst-
loka. Eiginlega mátti segja, að
aðeins þyrfti að bieyta „trollið".
4—8 pokar eftir hálfa klukku-
stund, og legið í aðgerð eftir 3
„höl“. Og svona var eiginlega
alla þessa 4 túra, sem við á
„Júpiter“ fórunr þangað. Fiski-
iniðin jjarna hafa að rnestu ver-
ið
a
friðuð yfir stríðsárin, og Jjar
leiðandi hvað skarpast fiski-
ð núna til að hyrja með, eft-
að auðið var að stunda veiðar
ir á ný. Annars verður alltaf
mikið verið þarna á fiskveiðum,
á sunirin, þegar tregt er um góð-
an fisk hér við land.
Hvað viltu segja frekar?
Ja, ég veit ekki, margt má nú
eflaust segja. Er við vorum
þarna á veiðurn var fjöldinn all-
ur af skipum þar, einkum ensk.
\'ar togað á 80—100 faðma dýpi
og alveg norður undir ísrönd.
Veður var gott, stillur, en Jjok-
ur tíðar, stundum dálítið kalt
og alltaf nokkuð erfitt, senr eðli-
legt var í þessum feikna afla, en
jjað var nú hægt að hvíla sig á
leiðunum, því að 6 sólarhringa
stím var af miðunum til Grims-
hy.
Jæja, nú fáum við hráðum
nýju togarana, hvernig lí/.t Jjér
á?
Og vel, þetta eru stórvirk
framleiðslutæki, sem sjálfsagt er
að færa sér í nyt hér sem antv
arsstaðar á landinu.
j. ó.