Víðir - 22.05.1948, Side 1
XIX.
i6. tölubla'ð.
Vestmannaeyjum 22. maí 1948.
GUNNAR ÓLAFSSON:
Sýnishorn af gæzlu landhelginnar
Að kvöldi hins 1. apríl til-
^ynnti útvarpið í Reykjavík þau
lniklu og hátíðlegu tíðindi að 6
trawlbátar úr Vestmannaeyjum
hefðu þá um daginn verið staðn-
að veiðum í landhelgi. Já,
þeir voru staðnir að ólöglegum
veiðum. Þetta virtust vera mikl-
ar fréttir, nokkurskonar heirns-
viðburðu r og þar af leiðandi til-
hynntur eins og sjálfsagt var um
011 Norðuríöncl.
Það var allt eins og það átti að
vera. Útvarpið er samvizkusemin
sjálf í fullri stærð, það tilkynnir
S1 °g æ, og segir frá öllu, sent það
heyyir að aðrir hafi talað langt
»ti í löndum, ekki einu sinni
eða tvisvar, heldur margsinnis,
Wiörgum sinnum, sarna daginn.
hað skal í náungann hvað sem
tautar. Þetta er nú sjálfsagt. En
þeir, sem kunna og vilja gera
Úeinarmun á því, þegar um lög-
hiot eða misgerðir er að ræða,
^vort sakborningar eru staðnir
að giæp eða bara grunaðir, þeir
hdlyrða ekkert um það, sent þeir
l>ekkja ekki.
Hér voru nefndir bátar ekki
staðnir að veiðum í landhelgi.
hu fluga með einhverskonar
t'ti'andvarna flugumenn lands-
“tjórnarinnar, flaug yfir fiskimið
Jll> og heimkomnir úr þeirri ferð
|);úa þeir sennilega sagt útvarp-
þessar „flugufregnir“, sem
Peir liöfðu búið til alveg án allra
hælinga eða miðana, segja þeir,
Sem fyrir þessunr kærum urðu.
Af þessu er það ljóst, að hér
v°ru engir bátar staðnir að veið-
11111 í landhelgi. Þáð mesta, sem
eUrbættismenn þessir gátu
^airrnílaust sagt unr bátana var,
þeir væru grunaðir um ólög-
egar veiðar. En eftir því, senr
heir segja nú, að minnsta kosti
sUnrir þeirra, sem sökunr voru
j orrrtr, hafa fluguménjr þessil’
ki þurit á sannsöglinni að
lialda, og heíur þá útvarpið og
útvarpshiustendur notið þess
eins og aðrir, eða réttara sagt
goldið þess. 1
Jæja, iátunr svo vera. Saga !
rnáls þessa er enn ekki sögð og
hún verður ekki sögð hér svo
nokkru nenri fyrr en dónrar hafa
gengið og gögn málsins liggja
opin fyrir.
Hins er aftur rétt að geta, þeg-
ar r stað, að skönrnru eftir til-
kynninguna áður nefndu, eða
með lyrstu flugferð frá Reykja-
vík,, komu þetr liingað þessir.
senr fiogið lröfðu yfir tiskimiðin
og staðið bátana að „ólöglegum
veiðum '. Þeir koniu ffjótt, það
var líkt með þessa nrenn og böð-
ulinn, sém varð að fiýta sér á
þingstaðinn og vera þar tiltæki-
legur, til þess, ef meö þyrfti að
tiengja þar misgjörðamenn, lráls-
hoggva þá eða lrengja. Hann
varö aO gegna sínu viröulega
embætti.
Svipað þessu mun það vera
meö þessa, senr nnrgaö flugu
etns og fyrr getur. Þetta
voru sjáttir kæruhöfundarnir, og
þeir nrunu lrafa taiið sig engu síð
ur nauösyniega tii þess að sverja
sektarframburð sinn á bátana, en
réttarþjónninn til þess að hengja
og flengja ef méð þyrfti.
Já, þeir konru með fyrstu
flugu, það brázt ekki. Annar
þeirra var talinn foringi og nefnd
ur Jón. Aðstoðarmanninn köll-
uðu þeir Eyjólf. Báðir ungir og
þó furðuvei þekktir að skökkum
mælingum og svardogum við
landhelgisgæzlustörfin. Það voru
einmitt þessir menn, senr kærðu
nr.b. Metu og nr.b. Kára í fyrra,
fyrir landhelgisbrot og sóru á þá
fullar sektir án þess að blikna
eða blána, segja þeir, sem þessu
eru kunnugir. Mælingarnar
reyndust skakkar, er altalað hér,
og eiðarnir engu síður, og verð-
ur, þessa kannske nánar getið
síðar.
Nú var allt við hendina hér.
„Sjóliðsforingjarinr“ af varðskip-
inu „Finnbirni“ í fyrra, Jón og
! Eyjólfur, eisn og þeim er hér áð-
1 ur lýst. Þeir höfðu veitt vel, ver-
ið fengsæl ir, og þeir voru vanir
! áð sverja, allir vissu það.
Yfirlreyrzlurnar byrja, dómar-
inn leggur fram skýrslu „foringj-
anna,“ áminnir þá um sannsögli,
það er embættisskylda hans, og
spyr þá uiii hvort skýrslan sé rétt
og sannleikanum samkvæm. Þeir
játa því að sjálfsögðu einum
nuinni. Það er varla hugsanlegt
að svona menn gefi ranga skýrslu
Nei, og aftur nei. En svo kemur
einn hinna sakbornu skipstjóra
fram fyrir réttinn og hann er
eins og hinir alvarléga áminntur
um að segja §att. Hinn sakborni
tekur því vel. En þegar hann er
spurður um hvort hann viður-
kenni kæruna rétta, þá segir
hann nei. Hann segir kæruna
.beinlínis ranga, því að hann hafi
alls elcki vérið að veiðum þegar
flugair flaug þarna ylir, heldur á
fullri ferð með veiðarfærin inn-
anborðs.
Upp úr þessu byrja spurning-
ar dómarans á báða vegu og eft-
irleitan hans eftir sannleikanum.
En ekkert gengur, sakborningur-
inn heldur því fast fram að
skýrsla kærendanna og framburð
ur þeirra í réttinum nái engri
átt. Svo koma skipsmenn og fram
burður þeirra er í samræmi við
framburð skipstjórans.
En kærendur treysta loftmæl-
ingum sínum og embættis-
mennsku og ekkert gengur, eng-
in leið áð þessir endar nái nokk-
urntíma sarnan.
Svo segjast þeir úr flugunni
hafa séð mikið af fiski á dekki
bátsins, en skipstjóri og skips-
menn segja, að það hafi legið
milli 10 og 20 dauðir ufsar.
Allt er eftir þessu. Fluguverjar
sáu allt og þeir liöfðu mælt allt,
sem málstað þeirra gat orðið til
bjargar, og þeir viiitust þarna
eins öruggir eins og þeir höfðu
verið í fyrra þegar þeir sóru að
m.b. Meta hefði verið að veiðum
í landhelgi.
Hér hefur ekkert áunnist með
þann fyrsta. Annar sakborningur
kemur fyrir réttinn. Hann held-
ur því fram, að hann hafi verið
á hraðri ferð, og með veiðarfærin
á dekki.
Fluguverjar neita því, þeir
voru eins og fyrr, öruggir í sín-
um sökum, þeir sáu mikið af
liski á þilfari bátsins og að sjálf-
sögðu var hann með vörpuna
dragandi niður á sjávarbotni.
Þeir fullyrða og láta sér hvergi
bregða.
En skipstjóri og hásetar segja
framburð klagaranna alveg rang-
an, alveg tilhæfulausan, hvert
einasta orð. Þeir halda því fram,
sem áður er sagt, að báturinn
hafi verið' á lullri ferð með veið1
arfærin irini og ekki einn einasta
fisk á dekki. Hinsvegar hafi leg-
ið nokkuð af Ijósmáluðum skil-
rúmsþiljurii á dekkinu og það
kalli kærendurnir nú spriklandi
fisk.
Þannig segja skipsmenn frá og
er þó hér fátt éitt talið.
Allt þetta tekur langan tírria'.
Dómarinn er þolinmóður og leit-
ar eftir sönnum niðurstöðum
frá báðum hliðuiri. Þáð virðist
allt vera eins og það á að vera
segja sakborningarnir. Kærendur
eru enn hressir og öruggir og
rannsóknirnar halda áfram.
Þarna er gott að vera og hlýtt í
tukthúsi bæjarins eða svartholi,
sem hér er nokkurskonar embætt
isbústaður lögregluþjónanna,
dýrmætur náttstaður fyrir þá,
sem drekka „Dog-Brand“ um of,
eða láta illa, þar er næturgreið-
inn oftast seldur safrngjörnu
verði, eins og flest annáð, sem
ekki er selt á þeim „svarta“. En
hér er nú ekki um slíkt eða því
líkt að tala. Kærendunum liggur