Víðir - 13.01.1951, Blaðsíða 4

1
Þeir, sem viljct fylgjast
vel með, lesa V í ÐI.
“mzir
V í ÐIR flytur efni, sem
ekki er annars staðar.
Tíðin
var góð framan af vikunni,
blíðvið'ri, þó að spáin væri
stundum ljót. Um miðja vik-
una gerði austanstrekking.
Aflabrögð.
Þrír bátar stunda nú línu-
veið'ar fyrir fisksalana í
Reykjavik, Hermóður, Svan-
ur og Víðir. Sá fjórði, Græðir,
byrjar innan skamms. Aflinn
hefur verið 3—o1/? lest. Um
Yr, hluti hans hefur verið ýsa,
hitt þorskur. Fiskurinn er
dökkur legufiskur óg sýnilega
ekki göngufiskur. Fiskurinn
er mjög stór, en þó ekki hor-
aður og mjög lifrarmikill. Bát-
arnir hafa allir verið í Norð-
urbugtinni, en enginn reynt í
Miðnessjónum.
Einn dragnótabátur kom
með afla sinn til Reykjavíkur
í vikunni, 3% lest, sem hann
hafði fengið yfir nóttina. Afl-
inn var mest stútungur.
Siglunesið hefur verið að
veiðum í ís og sigldi núna í
vikunni með eigin afla ein-
göngu. Voru það 450 körfur
af rauðspettu og um 300
körfur af öðrum fiski. Afla
sinn fékk Siglunesið eingöngu
í Norðurbugtinni.
4 bátar hafa verið að leggja
sig eftir smásíld, Skógarfoss,
Aðalbjörg, Gylfi og Dags-
brún. Hafa þeir fengið 100—
200 tunnur, þegar þeir hafa
hitt á síld.
Allir bátar eru nú hættir á
reknetaveiðum. Merkilegt má
það heita, að eftir allan síld-
araflann í haust, er nú kvið-
ið, að beitusíld verði knöpp.
Einar tvær, þrjár smærri ver-
stöðvar hafa kvartað undan,
að þær vanti beitusíld. Beitu-
nefnd margaðvaraði þó menn
u m að gefa sig fram, ef þeir
óskuðu eftir, að hún greiddi
fyrir þeim með beitu.
Togararnir.
Tíð hefur verið ágæt til
veiða hjá togurunum, en afli
hefur verið tregur. Þó hafa
sumir togararnir, sem hafa
verið á karfaveiðum, fengið
mjög sæmilegan afla. Heldur
lítið hefur borizt að af fiski
í Bretlandi undanfarið og eft-
VÍÐIR
Ver(t á blaðinu er X króna.
Gamalt og nýtt,
f.vlgirit,
kemur út mánaðarlega.
Verð 2 krónur beftið.
Utanáskrift:
Vikublaðið Víðir,
Bárugötu 2, Reykjavík.
Sími 2685.
k-----------—________________j
irspurnin verið mikil og ágæt-
ar sölur í janúar hjá helzt öll-
um. Utlitið er heldur gott í
Bretlandi með sölu á ísfiski.
Á hin mikla atvinna, sem nxi
er í Bretlandi, sjálfsagt nokk-
urn þátt í hinni góðu eftir-
spurn, sem nú er þar eftir
fiski.
A ísfiikveiðum:
Af þeim eru í höfn: Hall-
veig Fróðadóttir, Júlí, Elliði
og Kaldbakur, sem fer senni-
lega út í dag.
A heimleið' eru: Röðull,
Bjarni riddari, Surprise,
Keflvíkingur, Svalbakur,
Skúli Magnússon og Karls-
efni.
Þeir, sem eru á útleið og
landa í næstu viku, eru: Jör-
undur, Tngólfur Arnarson,
Helgafell, Egill Skallagríms-
son, Isborg og Jón Þorláksson.
Á veiðum eru: Geir, Marz,
Harðbakur, Fylkir, Bjarnar-
ey, Jón forseti, Maí, Hvalfell
og Elliðaey.
A veiður fyrir frystikús:
Akurey, Askur, Bjarni Olafs-
son, Garðar Þorsteinsson,
Goðanes, Neptúnus (í höfn),
Uranus og Isólfur (í höfn?).
A veiðum í salt er einn tog-
ari, Egill rauði, og selur hann
upp úr skipi í Aberdeen.
Úr verstöövunum.
1 Vestmannaeyjum hefur
enginn farið á sjó síðan á milli
hátíða, og þá var ekkert.
Stormur og ótíð hefur verið
þar undanfarið. Þeir bátar,
sem voru að veiða fyrir brezk-
an markað, hafa ekki verið
neitt að nema Helgi Helga-
son. Þegar tíð lagast fara
fjórir bátar út til að veiða
fyrir brezkan markað, BjÖrg,
Skaftfellingur, Suðurev og
Vonin. Helgi Helgason er ný-
kominn frá Bretlandi. Veiið
er að búa bátana undir ver-
tíð, annars er ekkert um að
vera. Samningar eru ekki
komnir á rnilli sjó- og útgerð-
armanna.
í Grindavík rær enginn.
Útgerð'armenn sögðu þar upp
samningum fyrir árarnót, og
hefur ekki gengið saman enn.
Vilja útgerðarmenn í Grinda-
vík, að sömu kjör séu þar í
gildi og í Kefíavík. Verið er
nú að Ijúka við að þurrka
saltfiskinn. Ný staurabryggja
var gerð í sumar meðfram
garðinum, og er nú verið að
enda við að' negla á hana
klæðninguna. Verður rúm fyr-
ir 4 báta við bryggjuna.
Enginn bátur rær nú frá
Sandgerði. Víkingur, sem reri
fyrir hátíðir, er nú hættur.
Menn vinna að því að búa
bátana á veiðar.
I Keflavík er eklcert sér-
stakt um að vera, engin
fleyta fer þar á sjó. Engin
smáufsaveiði hefur verið þar
síðan um helgi. Verið er nú að
ditta að bátunum og hreinsa
frystihúsin fyrir vertíðina.
Enn eru þar 5000—0000 tn.
af saltsíld. Von er á Goða-
fossi á næstunni til að taka
lcarfaflök til Ameríku. Mikl-
ar birgðir eru af fiskimjöli í
verksmiðjunni. Fiskimjöl hef-
ur nýlega fallið mikið í verði.
Kann það að draga eitthvað
enn frekar úr karfaveiðunum,
annars hafa þær verið að
ganga saman undanfarið.
Togararnir halda áfram að
koma með karfann til Akra-
ness, koniu þrír í þessari viku,
Urahus með 315 Jestir, Nep-
túnus með 420 lestir, og fór
af báðum í bræðslu, Bjarni
Ólafsson með 300 lestir, og fór
það allt í frystihúsin. Enginn
bátur er farinn að róa frá
Akranesi, og er beðið eftir,
að kveðið verði upp úr með
íiskverðið. Menn eru þar sem
í öðrum verstöðvum að útbúa
báta sína til veiða. Kaup-
trygging háseta byrjar á
Akranesi 12. janúar, hvort
sem róðrar eru þá hafnir eða
ekki.
Ágætis fiskihrota kom á
Vestfjörðum fyrir áramótin,
en afli hefur nú minhkað þar
aftur.
Ótíð hefur verið fyrir norð-
an. Sæmilegur afli hefur ver-
ið á Sauðárkróki, þegar róið
hefur verið, 4—5 lestir í róðri.
Þar róa 5 þilfarsbátar. A
Siglufirði hefur verið lítið um
fisk.
4 vélbátar viðs vegar að af
landinu eru nú á leið með eig-
in afla til Bretlands.
ViÖlegubátar,
utan af landi, eru nú komn-
ir í sumar verstöðvar, en þeir
hafa ekki hafið róðra enn,
vegna þess að útgerðax-menn
bíða almennt eftir, hvað al-
þingi og ríkisstjórn ætlar að
gera í málum vélbátaxxt.vegs-
ins.
Útgerðarlán.
Bankarnir eru ekki enn al-
mennt farnir að veita útgerð-
arlán. Nokkur lán voru veitt
snemma í haust, en upp á síð-
kastið hefur lítið sem ekkert
verið um slíkar lánveitingar,
og er ástæðan óvissan, sem
ríkir um útgerð í vetur.
Snyrpunót fyrir þorsk.
Það hefur nokkrum sinnum
verið vakin athygli hér í blað-
inu á hinum miklu þorskveið-
um Norðmanna í snyrpunót.
Einhverjir útgerðannenn
munu hafa verið að reyna að
fá upplýsingar um þessar
veiðar, en elcki er kunnugt
um, að nokkur nót hafi ver-
ið pöntuð. Annars ætti að
mega gera slíka nót í neta-
Kœs. •
verkstæðunum hér. Yrði hún
sennilega 300—350 faðma
löng. Er sennilegt, að hún
myndi ekki kosta meira en
30—40 þús. krónur. Þó að
þessar tilraunir mistækjust
hér, — sem væri þó lítil á-
stæða til að ætla, því að fisk-
ur er oft mjög þéttur, eink-
urn við Sandana — þá ætti
að mega nota nótina í drag-
nótarstykki á eftir Fanney
væri kjörin til þess að gera
þessar tilraunir.
Nýju togararnir.
Nú er bxiið að selja 3 fyrstu
nýju togarana, og keyptu þá
útgerðarfélag bæjarins og ein-
staklinga á Akureyri, senx á
togarana Kaldbak og Sval-
bak. Annan togarann keypti
Bæjarútgerð Hafnarfjarðar
og þann þriðja Patreksfjarð-
arbræður, Gylfi h.f.
Þessi togarakaup og korna
hinna nýju glæsilegu skipa
jafnóðum og þau verða full-
smíðuð er ánægjulegur vott-
ur um gróanda í íslenzkri út-
gerð. Koma þessara skipa er
því riauðsynlegri senx fiski-
skipastóllinn gekk saman á
árinu, senx leið. Nú örlar ekki
á nokkurri viðleitni í þá átt
að bæta við vélbátaflotann,
hvorki með nýbyggingum eð'a
kaupum erlendis frá. Það er
illt, að íslenzk vélbátaútgerð
skuli ekki vera betur á vegi
stödd en þetta.
Þessir togarar eru ekki mik-
ið frábrugðnir þeirn eldri.
Stærðin er sú sama og á
stærstxi nýsköpunartogu run-
um. Einhverjir kunna þó að
vera eitthvað stærri. Það sem
er athyglisverðast af því, sem
þau hafa fram yfir, er fiski-
mjölsverksmiðjan. En það er
líka veigamikið' atriði. Þessar
f iskimj ölsverksmiðju r geta
unnið úr 25 lestum af hráefni
á sólarhring og skilað 5 lest-
um af mjöli. Vei’ksmiðjunum
er sérstaklega ætlað að hag-
nýta úrganginn, — beinin og
sjálfsagt slorið líka, þegar
skipin eru á veiðum x salt.
Það er um 25% af aflanum.
En þessar verksmiðjur geta
vei’ið enn mikilvægari, þegar
togararnir eru á veiðum fyrir
verksmiðjur og fiystihús — á
karfa eins og það er kallað,
— þó að mikið af aflanum sé
oft annar fiskur. Þær geta
þó sjálfsagt ekki brætt karfa,
vegna þess hve feitur hann er.
Mikilvægi beinaverksmiðj-
anna kemur nú brátt í ljós,
og er óþarfi að fjölyrða um
þær frekar að sinni.
Aðstaða þessara skipa verð-
ur hin ákjósanlegasta til þess
að afla og liagnýta aflann, en
það þarf líka mikið til, vext-
irnir og afborganii’nar eru há-
ar vegna hins mikla stofn-
kostnaðar. Þó væru skipin
mun dýrari, ef kaupa ætti
þau nú. Vextir, afborganir og
hæfilegar fyrningar eru sjálf-
sagt ekki mikið undir 2 milj.
króna á ári. Það er þó bót í
máli, að ekki verður annað
sagt en að heldur bjart sé
franx undan nxeð togaraxít-
gerð, og vonandi lánast þetta
og skipin færa eigendum og
skipshöfn góðai’ tekjur. A. m.
k. hefur þjóðarbúið ómetan-
legt gagn af komu skipanna.
Frystir í togara.
En þegar verið er að' ræðxi
um æ nýrri og- fullkomnari
togara og betri hagnýtingu
aflans, er ekki úr vegi að vekja
athygli á, hvort næsta skref-
ið lxjá íslendingum við bygg-
ingu togara, eigi ekki að vera
það að setja frystir í þá, svo
að hægt væri að frysta um
borð fisktegundir, senx eru
verðlitlar í salt, en verðmikl-
ar fi’osnar, eins og lúð'a og
annar flatfiskur, karfi, stein-
bítur o. s. frv., sem alltaf slæð-
ist eitthvað með, þegar skipin
eru á veiðum í salt. Nú eru
sjálfsagt í öllunx þessum nýju
togurum frystivélar, því að
þær eru í sunxum nýsköpuix-
artogurunum, og' vantar þá
aðeins hex’zlumuixinn, að skip-
in séu jafnframt orðin frysti-
skip. Engíendingar eiga slík
hraðfrystiskip, t. d. togarann
Priixce Charles, og Ameríkan-
ar eiga þau Ixka, og hefur ver-
ið skýrt frá þeixxx í blaðinu
áður.
í fyrra konx togarinn Prince
Charles, senx er einn af nýj-
ustu togurunx Breta, t. d. ein-
hverju sinni xir Hvítahafinu
nxeð 225 lestir af fiski, senx
seldist á rúm £ 10.000. Þetta
var ekki tiltakanlega mikill
afli, en verðið er gott, unx ú>
miljón íslenzkra króna. Af afl-
anrim voru 5 lestir hraðfryst
fiskflök.
Hraðfrystirinn í Prince
Charles er undir aðalþilfarinu
fyrir fraixxan fiskilestirnar, exx
flökunin fer fram á þilfarinu.
Kæligeymslurnar rúnxa ekki
nema 10 lestir af flökum.
Er skipstjói-inn var spurð-
ur um frystingu á sjó, sagði
hann, að fi-ysting tæki að vísu
nokkurn tínxa, en liana nxætti
þó sennilega framkvænxa þar
í stói-um stíl.
Hvernig er það' annars íueð
byggingu tveggja þilfarstog-
ara í tili’aunaskyni. Það mál
er hið mei’kasta og vert að
sýna því hina fyllstu athygli.
Ættu sjó- og útgex’ðarmenn
að ýta á eftir framkvæmduxxx
í þeim efnum.
Z ........
Ræðið við kunningja
ykkar og vini um blað-
ið. Sendið því nöfn
þeirra, sem hafa s'ámu
áhugœmál og blaðtð
ræðir.