Víðir - 28.04.1951, Blaðsíða 3

VIÐIR
eins, „Möretrál 2“. Félagið,
sem á skip þessi, er hlutafé-
lag, og eiga sjómennirnir í því
1 milj. ísl. króna, fiskútflytj-
endur 1 milj. króna og Krist-
jansundsbær einnig 1 milj.
króna. Norsk Sjömannsfor-
bund á svo loks í fclaginu 100
þús. krónur. Allt hlútaféð er
þannig sem svarar rúmum „/>
milj. ísl. króna.
Olíuhreinsunarstöövar
eru nú ófullnægjandi í
Bandaríkjunum, og telur for-
mælandi stjórnarinnar að
auka þurfi dagleg afköst
þeirra um 700.000 föt i'yrir
árslok 1952. Eí' einstakling-
arnir verða ekki færir um að
leysa þetta verkefni af- hendi,
getur svo farið, að ríkið' byggi
nýjar hreinsunarstöðvar.
Við upphaf Ivóreustyrjald-
arinnar var afkastageta olíu-
hreinsunarstöðyanna í TJ. S.
A. 6.750.000 föt á dag á móti
5.250.000 fötum á dag árið
I árstok 1958 á viðbótin að
geta númið 1 milj. fötum á
dag og í árslok 1956 1.6 milj.
fötum.
og ítali, sem byggja þó mikið
af skipum sjálfir.
Skip í Þýzkalandi hafa þótt
ódýr og afgreiðslutími
skammur. Hinar miklu bygg-
ingar á mótorskipum haia
haft það í för með sér, að stað-
ið hefur á vélum í skipin, og
hefur m. a. hráefnaskortur átt
sinn þátt í því, og dregur
þetta úr, að Þjóðverjar geti
afgreitt skip eins hratt og áð'-
ur og yfirleitt úr get.u þeirra
til samkeppni í skipasmíðum.
Rrezkar skipabyggingar
eru einnig mjög miklar og
einkum á olíuflutningaskip-
um, og eru þeir t. d. að' byggja
fyrir eitt 1‘yrirtæki 21 slíkt
skip, öll stór, að meðaltali um
20.000 lestir dw. hvert eða
nærri 10 sinnum stærri en
nýju fossarnir. Það sést bezt
á því, hve tankskip eru orðin
mikilvæg, að helmingurinn af
verzluna rflota Ban daríkjanna
eru tankskip.
Mikill eggjaútflutningur.
Árið 1950 fluttu Danir út
egg fyrir sem svarar 800 milj.
ísl. króna.
- heimsins óx um 17%, á s.l.
ári.og náði nýju meti, 184
milj. lesta. 1949 var hún 158
milj. lesta.
Miklar skipabyggingar
eru nú í Vestur-Þýzkalandi,
og ef þannig heldur áfram
eins og s.l. ár, verður Vestur-
Þýzkaland í náinni framtíð
mikilvirkur þátttakandi í
skipasmíði heimsins.
SkipasmíðastöðVar í Vest-
ur-Þýzkalandi cru nú m. a. að
byggja skip fyrir Norðmenn
Portúgölsk fisk-
framleiösla.
Portúgalar afla nú sjálfir
um 60% af saltfiskþörf lands-
ins eða um 85.000 lestir, þau
40%, sem á vanlar, verða þeir
að flytja inn. ,
Saltfiskframleiðsla Porúgala
liefur tekið risaframförum s.l.
ár. 1932 voru framleiddar þar
aðeins 12.000 lestir af salt-
fiski á móti 35.000 lestum nú.
★
Það er aldrei neinn skortur
á svartamarkaðinum.
Skýskafi
alþjóðavörumiðsföð.
Félagið „Permanent Exhi-
bitions for International
Trade“ hefur keypt 12 hæða
byggingu við Madeson
Avenue, sem er ein mesta
verzlunargata New York
borgar, og mun félagið láta
gera þar sýningarmiðstöð,
sem jafnframt getur orðið að-
alaðseturstaður fyrir þá inn-
flytjendur, sem æskja að selja
vörur sínar á ameríska mark-
aðinum.
Þar verð'a upplýsingaskrif-
stofur og 10’söludeildir. Sýn-
ingarsvæðin \Terða 75.000 fer-
fet að flatarmáli. Sérstakar
deildir munu syo annast um
að kynna sér markaðsástand-
ið, veita tekniskar leiðbein-
ingar og annast auglýsingar.
Hafrannsóknit
í Barenfshafi.
Norska ha frannsóknaskip-
ið G. O. Sars fer í ár tværl
ferðir í Barentshafið og til
Bjarnareyja. A skipið m. a.
að reyna að kynna sér göngu
ufsans, er hann yfirgefur Lo-
fotmiðin, en eins og kunnugt
er, veiða Norðmenn mikið af
ufsa. Á fvrri ferðinni að vera
lokið 15. maí. Seinni ferðin
verður farin 20. september, og
á þá að reyna að komast fyr-
ir göngu ufsans úr Barents-
hafinu á leið hans upp að
norsku ströndinni.
307.000 skemmti-
ferðamenn
lcomu til Danmerkur á s.l.
ári, og hafði þeim fjölgað um
15% frá árinu áður, 1949.
ífalir byggja fogara.
ítalir eru nú að byggja 5
nýja dieseltogara, og er hver
þeirra 35 m á lengd, 7 m á
breidd og með 370 ha. vél,
og gert ráð fyrir, að þeir gángi
9 mílur. Allir togararnir verða
með frystikerfi.
Danskir fiskibátar
til Mexico.
Mexico er í þann veginn að
koma sér upp verulegum fiski-
skipaflota, og hefur m. a. ver-
ið rætt við Dani um að selja
þangað 30—35 lesta báta.
Verðið, sem er rætt um, er
frá sem svarar % milj. króna.
I Mexico-flóanum eru miklar
túnfiskveiðar..
Aluminíum og
stöövigleiki.
Sérfræðingar halda því
fram, að skip, sem eru úr alu-
miníum ofan þilja, velti
miriná, þar sem meginþungi
skipsins sé undir þilfarinu.
Minni veltingur liefúr svo
jainframt þann góða kost að
draga úr sjóveiki.
rí
Ve
akkar og
ístúr-Afríka.
Frakkar reyna nú sem þeir
geta að auka innflutning fólks
til Vestur-Afríku og kalla
haná land framtíðarinnar.
Þar megi rækta alla suðræna
ávexti, grafa hinn bezta járn-
málrn úr jörðu og breyta 200,-
000 ekrum Saharaeyðimerk-
urinnar í rísakra.
★
Ég fer þrisvar sinnum á ári
til tannlæknis, því að ég veit,
að ein tönn í kjálkanum er
betri en 32 í vatnsglasinu.
með áform um blóðuga styrjöld. Hann sneri aftur til sinna
eigin heimkynna og hét Basráh grimmilegum hefnðum.
Höfðinginn í Yernen frestaði þó þessum fyrirætlunum sín-
um um sinn, vegna þess að hann frétti við heimkomuna,
að sonur hans hefði ásamt hinum trúlynda Zeyd lagt af
stað í hina árlegu pílagrímsför til Mecca. Þar ætlaði hann
að krjúpa frammi fyrir hinu heilaga skríni spámannsins og
drekka úr lindinni helgu í Kaaba.
„Vissulega“, sagði hann, „mun þessi heilaga uppsprettu-
lind, sem spratt upp úr skrælnaðri auðriinni til þess að
bjarga Hagar og syni hennar, fá syni mínum fullan bata
á geðsmunum sínum. Ég vil einnig drekka úr hinni heilögu
lind, og þá mun mér ef til vill auðnast að sjá hann heilan
á húfi“.
En þá bar það við, þegar höfðinginn, ásamt hinni glæsi-
legu sveit sinni, hafði einungis farið tvær dagleiðir af píla-
grímsför sinni til Mecca, að hann mætti óðalsbornum eyði-
merkurhöfðingja, Noufal að' nafni, sem reið til móts við
hann, ásamt fámennum hermannaflokk, hulinn jóreyk, til
þess að tjá hounm hollustu sína og heilsa honum.
„Ég þekki þig“5 sagði Noufal og stöðvaði hinn volduga
fák sinn svo skyndilega, að sandurinn og mölin þyrlaðist
í allar áttir, „þú ert höfðingi í Yemen og faðir Majnúns,
sem ég fann á eyðimörkinni. Ég heilsa þér. Ég hef liðsinnt
syni þínum, sem ég fann í miklum nauðum og að dauða
kominn í eyðimörkinni. Ég hef heyrt sögu hans og ætla mér
að hjálpa honum og- ganga í lið með þér á móti höíðingjan-
um í Basráh, ef það er vilji þinn, voldugi herra í Yemen“.
„Eg heilsa þér, ó voldugi Noufal. Ég þekki nafn þitt.
Þú ert á ferð og flugi um eyðimörkina, en ég hef heyrt
margar ágætar sögur af hreysti þinni og’ göfuglyndi. Þú
hefur son minn í umsjá þinni? En hvernig stendur á því,
að honum mistókst pílagrímsförin til Mecca? Ég var lagð-
ur af stað til fylgdar við hann þangað, til þess að samein-
ast lionum frammi fyrir hinu helga skríni“.
„Æ, það var hörmulegt. Hann hneig niður við veginn í
augsýn hermanna minna. Og þegar þeir komu að honum,
hrópaði hann aðeins: „Laylá, Laylá“. Þeir færðu mér hann,
og mér varð það ljóst á hinni slitróttu frásögn hans og
hinu margendurtekna hrópi hans, „Laylá“, að hann var
Majnún, sonur þinn, því að fregnin um fegurðina og ást-
ina berst víða um hina þöglu eyðimörk, þú, voldugi höfð-
ingi í Yemen“. /
„Hvað er það þá, sem þú vilt, Noufal?“
„Ég vil, vegna sonar þíns, að við förum báðir, þú og ég,
til móts við höfðingjann í Basráh og krefjumst dóttur hans.
Ef hann samþykkir ekki og til styrjaldar dregur milli okk-
ar, mun ég varðveita hagsmuni þína bæði á evðimrökinni
og út fyrir takmörk hennar. Ef hann aftur á móti sam-
þykkir ráðahaginn, munum við, þú og ég og hann, alla
tíð lifa í friði og sameina ríki vor með þeim skilmálum, sem
þú sjálfur setur“.
„Þú hefur vel mælt og skörulega, voldugi Noufal, og ég
treysti þér. Far þú til móts við höfðingjann í Basráh og
krefstu Laylár í mínu nafni. Ég mun koma í slóð þína,
og ef þú snýr aftur til móts við mig með Laylá í þinni
umsjá, fer allt vel. Ef ekki, mrinum vér lierja á Basráh í
sameiningu og sigra hann, og þínir skilmálar skulu vera
mínir. En þú hefur fóthvata sendiboða eins og ég“.
* Ilann hafði ekki fyrr sleppt orðinu en Noufal sveiflaði
gæðingi sínum í hring og gaf nokkrum hermanna sinna
fyrirskipanir, og á sömu stundu þutu sex léttfættir gunn-
fákar á harðaspretti í ýmsar áttir og hurfu bráðlega í sjón-
deildarhringnum. Áttu þeir að tilkynna hermönnunum að
mæta samtímis á ákveðnum stað í fjallahlíðunum. Sam-
tímis voru og aðrir hraðboðar sendir til Yemen með fyrir-
skipanir frá höfðingja þeirra. Noufal og hersveit hans hröð-
uðu sér af stað til stefnustaðar, en höfðinginn í Yemen
beið endurkomu hraðboða sinna.
Bezfur hlufur á netum,
Þegar undan er skilið árið
1948, sem var óvenju slæmt
ár lijá minni netabátum í
Noregi, kemur i ljós af yfir-
liti, að hluturinn hefur verið
beztur hjá netabátunum, þar
sem nettótekjurnar hafa ein-
stök ár meira en tifaldazt frá
því, sem þær voru íyrir stríð.
Með því að bera hlutinn
saman við hinn aukna fram-
færslukostnað, keniur i ljós,
að raunveruleg laun fiski-
mannanna hafa aukizt veru-
lega.
Sænskt blóðgjafarefni
hefur reynzt hið mikilvæg-
asta í Kóreustyrjöldinni og
bjargað þar lifi þúsunda her
manna. Gert er ráð fyrir, að
það fari sigurför um heiminn.
Er það fundið upp af Björn
Ingelman docent og efnafrjeð-
ingnum Anders Grönwall í
Uppsölum.
SkJ.pskistan.
Gamlir sjómenn kærðu sig
ckkert um að mála skipskist-
ur sínar svartar og minná sig
þannig á dauðann. Aftur á
móti var brúnt og grænt
.gengur litur á skipsldstum.
„Mountbatten",
450 lesta togara, hafa Þjóð-
verjar nýlega keypt frá Nor-
egi. Þjóðverjar hafa undan-
farið kcypt mikið af skipum
erlendis, en nú er loku skotið
fyrir það, með því að gjald-
eyririnn, sem þeir hafa haft
til kaupa erlendra verzlunar-
og fiskiskipa, er þrotinn.
Síld í sellófan.
I Ameríku er seld síld vaf-
in í sellófan. Á þann hátt get-
ur síldin þolað langa geymslu
og flutning, þegar loftinu er
varnað að leika um hana,
jafnframt því sem kaupand-
inn fær smekklega umbúna
vöru.
Tyohoon
(hvirfilvindur) er kínverskt
orð og þýðir nróðir vindanna.
★
Auglýsing, þar sem ekki
eru lánsviðski'pti.
Þér biðjið um lán. Ég segi
nei. Þér verðið reiðir. Þér
biðjið um lán. Eg segi já. Þér
borgið ekki. Ég verð reiður.
Ég vil heldur, að þér verðið
reiðir.
*
Ég vil heldur tala við kon-
ur en karlmenn. Eg veit, að
þegár ég tala við karlmenn,
fer það inn um annað eyrað
og út um liitt. En það, sem
ég segi við konur, fer inn um
bæði eyru og út um munninn.
★
Þegar markaðurinn nálgast
hámarkið, virðist mörgum
mönnum útlitið bjartara en
á meðan allt er á uppleið.
Annars myndu ekki vera svo
margir kaupendur fyrir hátt
verð.