Víðir - 01.09.1951, Blaðsíða 3
VÍÐIR
3
Kaupendur VÍÐIS!
Muniö eítir aö innleysa póstkröfuna
fyrir fyrri helming ársins.
Hafnarfjörður.
A fimmtudaginn voru allir
togararnir, sem eru heimilis-
fastir í bænum, í höfn nema
Júní, sem er við' veiðar við
Grænland, en það eru Röðull,
Surprise, Júlí, Bjarni riddari
og svo Maí, sem hefur legið,
síðan hann kom af síld að
norðan.
Yfirleitt er verið að hreinsa
skipin og lagfæra ýmislegt
smávegis. Júlí fór á ísfiskveið-
ar fyrir frystihúsin og verk-
smiðjuna á fimmtudaginn.
Reknetábátarnir hafa veitt
vel og lagt afla sinn á land í
Grindavík, og hefur hann all-
ur verið fluttur þaðan á bíl-
um til Hafnarfjarðar, þar sem
síldin hefur verið söltuð' og
fryst.
Um miðja vikuna voru
sendir 3—4 bílar norður á
Skagaströnd eftir tunnum. A
hvern bíl eru látnar 100 tunn-
ur með því að ldaða fram á
húsið eins og hægt er, og eru
flekar lagðir á bílpallinn, sem
standa langt aftur af honum,
til þess að hlaða á.
Fyrir nokkru eru komnir til
bæjarins 3 bátar, sem hafa
verið leigðir, 2 af Jóni Gísla-
syni, Leifur Eiríksson frá
Djúpuvík og Freyja frá ísa-
firði, og svo Birgir frá Vest-
mannaeyjum, sem er leigð'ur
öðrum.
Akranes.
Afli hefur verið mjög mis-
jafn þessa viku, 50—130 tn.,
heldur tregur framan af, en
glæddist síðari hlutá hennar.
Faxaborg kom inn á mið-
vikudaginn með 370 tunnur,
og fóru 100 tunnur til söltun-
ar og hitt í bræðslu. Hún var
þá búin að afla frá um mán-
aðamót 1600 tunnur. Fiski-
málasjóður hefur bátinn á
leigu til 10. sept., og var hann
í hafrannsóknum í sumar.
Skipstjóri er Eggert Kristj-
ánsson frá Siglufirði.
Ekki hefur enn borið á
tunnuskorti, voru allmiklar
fyrningar til frá því í fyrra.
Báðir togararnir, sem lagt
hafa upp afla sinn í sumar,
eru nú í slipp í Reykjavík og
óráðið um útgerð Bjarna
Ólafssonar í haust,.
Allt er nú sauð'Iaust í Borg-
arfirðinum, og lifa menn nú í
voninni um að fá ný lömb til
ásetnings að vestan í haust.
Tíðin hefur leikið við menn
og heyskapur gengið vel.
Spretta hefur verið í meðal-
lagi. í matjurtagörðum er rýr
spretta af völdum þurrkanna.
Ólafsvík.
7 bátar stunda nú drag-
nótaveiðar og hafa aflað
sæmilega, tíðin hefur verið
góð og róðrarnir margir. Bát-
arnir hafa haft afla fyrir upp
í 65 þús. krónur á mánuði,
og einn komst upp í 70 þús.
króna afla í ágúst.
Mikið af aflanum er 16—18
þumlunga þorskur, nokkur
skarkoli og lúða, þó að flat-
fiskur hafi verið með minna
móti í sumar. Annars hafa
bátarnir lagt sig meira eftir
bolfiskinum, þar sem hann
hefur verið fljótteknari.
Verið er nú að byggja tré-
bryggju innan á norðurgarð-
inn, sem kemur til með að
veita mikil þægindi. Þegar
bryggja þessi er fullgerð, geta
bátarnir strax haft samband
við land, en hingað til hafa
þeir orðið að sæta sjávarföll-
um og ekki komizt upp að
nema um hálffallinn sjó.
Allir bátar í Grundarfirði
og Hólminum eru nú á rek-
netum. Voru þeir þrjár, fjór-
ar lagnir á miðunum fram af
Ólafsvík og fengu þar 40—200
tn. í lögn. Lögðu þeir þá afl-
ann upp í frystihúsin og í
fiskimjölsverksmiðju Sigurð-
ar Agústssonar. Nú virðist
síldin vera horfin, og eru allir
bátarnir farnir suður aftur.
Aflabrögð á Hornafirði
síðastliðin 5 ár.
Kristján Imsland, Höfn í
Hornafirði, hefur sent blað-
inu skýrslu yfir aflabrögð í
Hornafirði s.l. 5 ár, og er hún
hin fróðlegasta. Skýrslan er
mjög ítarleg, og getur blaðið
ekki birt hana í heild rúms-
ins vegna, en hér fer á eftir
smáútdráttur úr henni:
HéíldarafU:
Fiskur: Lifur:
1947 3973 lestir 287.075 ltr.
1948 2251 lest 167.046 —
1949 1877 lestir 161.597 —
1950 2748 — 205.278 —
1951 1011 — 129.233 —
Útgerðartímabilið' 1951 er
aðeins til 30. maí.
Aflahæst þessi 5 ár er Auð-
björg frá Neskaupstað með
1.344 lestir af fiski og 95.234
ltr. af lifur, eða tæpar 270
lestir af fiski og 19.000 ltr. af
lifur á vertíð að meðaltali.
Meðalafli á bát hefur verið
227 lestir. Meðalafli hefur
verið 4—5 lestir í róðri, tæp-
lega sum árin, og rúmlega
önnur.
Norska landhelgisdeilán,
sem allir fylgjast vel með,
sem áhuga hafa á fiskveið-
um, kemur fyrir rétt í Haag
25. sept. Norsku fulltrúarnir
fara af stað viku áður.
Það er talið, að þessi mála-
rekstur taki um mánaðar-
tíma. Norðmenn flytja málið
á frönsku, en Bretar á ensku,
svo að þýða verður málflutn-
inginn einnig þann munnlega.
Risasíld,
1.3 kg. að þyngd og 30 sm
löng, veiddist nýlega við Nor-
eg í laxanet. Það er álitið', að
þetta sé svonefnd mörsíld,
sem einkum veiðist við
strendur Ameríku.
300 sænskir bátar
tóku í sumar þátt í hinum
svonefndu Fladen veiðum, en
þar eru stundaðar síldveiðar
af helzt öllum þjóðum í norð-
anverðri Evrópu nema Is-
lendingum. Þetta er met
þátttaka hjá Svíum. Áður
hafa þátttakendurnir verið
flestir 272 bátar.
Saltíiskurinn
írá Grænlandi
var að einhverju eða öllu
leyti sendur beint til Italíu.
Verðið' á honum var eitthvað
um 3 krónur kg. Norðmenn
seldu 5000 lestir af Græn-
landsfiski til Ítalíu og 3000
lestir til Grikklands. Fiskur-
inn var fyrst fluttur til Nor-
egs, en sendur þaðan svo
jafnóðum og hann kom.
Fiskneyzlan
eykst í U. S. A.
Það sem af er þessu ári hef-
ur fiskneyzla aukizt miðað
við íbúa frá árinu áður.
Neyzla á frosnum fislci var
þar 10% meiri í mánuðunum
janúar—marz en árið áður.
Verðið var um 6% hærra en
árið áður á sama tíma.
Það barst meira á land af
nýjum fiski en árið áður, og
var það einkum vegna betra
tíðarfars.
Bandaríkjamenn hafa í ár
fryst meira af aflanum en ár-
ið áður.
„Meerkatze",
þýzka björgunar- og spít-
alaskipið, sem var hér í vet-
ur og sagt var þá frá í blöð-
um bæjarins, bjargaði 9
mönnum og fann 7 lík þeirra,
er fórust af norska skipinu
,,Bess“, sem fórst í Norður-
sjónum um miðjan ágiist.
„Meerkatze“ fór inn til
Kristiansand með mennina
og líkin.
Hvalurinn velti bátnum.
Fyrir rúmum mánuði voru
tveir menn á sjó við Bodö í
Noregi. Ilvalur kom í ljós
skammt frá bátnum og varð
nokkuð nærgöngull við' bát-
inn, en þó ekki svo, að hætta
stafaði af.
Einu sinni, þegar hvalurinn
er nærri bátnum, lcastar ann-
ar maðurinn einhverju í
hrygginn á honum, og þá var
úti friðurinn. Hvalurinn tók
viðbragð, og áður en menn-
irnir vissu af, renndi hvalur-
inn sér á bátinn, sem var 24
feta langur opinn vélbátur,
með þeim afleiðingum, að
hann sökk. Dýpið var 70 m.
Nærstaddir bátar björguðu
mönnunum, en báturinn tap-
aðist fyrir fullt og allt.
Það’ er sjaldan, sem slíkt
kemur fyrir, sem betur fer.
Vatn viS Jan Mayen.
Norðmenn hafa leitt vatn
niður af eynni og lagt slöng-
unum við dufl, þannig að
bátar geta tekið vatn, í hvern-
ig veðri, sem er. Menn í veð-
urathugunarstöðinni gæta
leiðslunnar.
Marshall-sýning
í eimlest.
Stj órn Marshall-aðstoðar-
innar hefur um nokkurt skeið
haft sýningu í eimlest með 7
vögnum, hin svonefnda Evr-
ópulest. Hefur hún farið um
nokkur lönd, sem eru þátt-
takendur í efnahagssamvinn-
unni.
í lestinni er sýnt það, er
áunnizt hefur með Marsliall-
aðstoðinni, með kvikmynd-
um o. fl.
Endalok snekkju Hitlers.
Þýzka þjóðin gaf á sínum
tíma Adolf Hitler skemmti-
snekkjuna „Grille“. Snekkjan
er talin 4 milj. dollara virði
(65 milj. króna). Á nú að rífa
þetta 2500 lesta skip í New
Jersey og nota efnið úr því í
framleiðsluna.
Fuglamir voru byrjaðir að syngja. Angandi heyilmur
sveif upp af jörðinni. Allir staðir héraðsins stigu skírari og
afmarkaðri upp úr lýsandi dagrenningunni. Andspænis
þessari himnesku fegurð virtist þessi hryllilegi járnbraut-
arfarangur sjúkra manna og örkumla, sem bugðaðist yfir
geislaljómandi sveitina, vera eins og ógurlegt hamranátt-
tröll. Ó, hversu meðaumkunarvert var ekki þetta umkomu-
lausa, grindhoraða andlit vesalings ungu stúlkunnar, Maríu
Ferrand. Lífsdyr hennar voru lokaðar alveg á þröskuldin-
um að lífsþroska hennar. Ó, hve þetta stakk í stúf við hina
ósigrandi heiðríkju náttúrunnar.
Klukkan var orðin 2 síðdegis. Járnbrautarlestin var að
ná áfangastað. Hið heilaga land, bær kraftaverkanna, tak-
mark þessarar löngu og erfiðu ferðar — sjálf Lourdes —
myndi brátt koma í Ijós í geislandi dýrð vordagsins. Stór
og hvít ský hengu hreyfingarlaus uppi yfir línumjúkum
hæðum Pyreneafjallanna, og í fjarlæg teygði sig grannvax-
inn turn, yndislegúr og stílhreinn, upp úr tíbránni.
Lestin nam stað'ar, áðúr en hún rann inn á stöðina. Út
úr hverjum glugga horfðu andlit, björt af fögnuði og fjálg-
leik, til að heilsa fyrirheitna landinu, þar sem hörmungar
þeirra attu að hverfa eins og ský fyrir stormi. Enginn tal-
aði orð. Allir starblíndu á basilikuna — kapelluna í róm-
verskum stíl — þar sem hjartans bænum hvers og eins
gæti orðið svarað á yfirnáttúrlegan hátt.
Ave maria stella. (Heil hafsins stjarna) ...
Dei mater alma. (Lífgjöfula, milda Guðs móðir) ...
Vagn úr vagni var tekið undir bænina og sungið fullum
hálsi. Greina mátti barnaraddir innan um söngvælið', há-
værar, rámar prestaraddir og kvenraddir. Þetta var ekki
venjulegur kórsöngur hljómglaðra söngmeyja við kirkju-
guðsþjónustu. Þetta var bæn vesalinganna, sem þjáðust af
hungri í brauð lífsins. I hverjum vagni jókst æsingin meir
og meir. Lestin skrönglaðist áfram og silaðist inn á stöðina
í Lourdes, í fylgd með þessum lofsöng ánægjunnar og von-
arinnar.
Það var um hádegisbil, að Louis Lerrac kom út úr gisti-
húsinu og gekk í hægðum sínum niður strætið í áttina til
fyrirferðarmikla sjúkrahússins, sem stóð þar í nokkur
hundruð tilna fjarlægð. Sjúkrahús þetta hét: Frú vor, hinna
sjö sorga, og það var þar, sem sjúkir menn, sem fluttir
voru í pílagrímsjárnbrautarlestunum til Lourdes, áttu að
saínast saman í eina hjörð. Hann kom brátt að háa hliðinu
á girðingunni, sem aðgreindi sjúkrahúsið frá götunni. Iun-
an við það var afarmikill húsagarður brunasviðinn í sólar-
ljósinu eins og eyð'imörk.
S. M., foringi sjálfboðaliða — með rauða borðann, hina
hátignar-páfalegu skreytingu í hnappgatinu, sem sönnun
hinnar guðrækilegu Jþónustu — stóð í anddyri sjúkrahúss-
ins, umkringdur af fjölmennum hóp sjúkrabera. Hann gaf
þessum mönnum fyrirskipanir sínar ákveðið, áhvggjufullur
og þó eins og í ofsakæti, eins og hershöfðingi, sem skipar
til áhlaups.
Sjálfboðaliðar, úr öllum áttum heims og af öllum þjóð-
félagsstéttum, koma til Lourdes á hverju ári og dvelja þar
nokkrar vikur til að hjúkra sjúkum mönnum og þjóna
þeim. Þetta starf þeirra er ákaflega þreytandi, en þeir
vinna það með hinni einlægustu guðrækni. Á meðal þess-
ara sjálfboðaliða hafði Lerrac fundið fyrrverandi bekkjar-
bróður sinn, A. B., sem var einn af þeim, sem báru sjúkra-
börurnar. Hann beið Lerracs á tröppum sjúkrahússins. Og
Lerrac spurði hann: