Víðir - 29.09.1951, Síða 1
XXIII.
Reykjavík, laugardaginn 29. sept. 1951.
26. tölublað.
Hæringur Norðmanna
- „Clupea".
Norðmenn eiga. síldar-
bræðsluskip, sem heitir „Clu-
pea“. Var það' í sumar við
Afríkustrendur til þess að
taka á móti sardínum, sem
niðursuðuverksmiðjurnar önn-
uðu ekki. ]\f. a. voru þar skip
með' 4 norskar snyrpunætur,
En torfurnar voru allt of
gisnar. Ekki einu sinni í
landhelgi, þar sem stjórnin
hafði leyft að veiða, var
hægt að fiska með nægilega
góðum árangri. I*að var held-
ur ekki hægt að nota flot-
vörpu, því að síldin var svo
fast upp við ströndina á að-
eins 5 faðma dýpi. Eftir 50
daga dvöl þarna létti „Clu-
pea“ akkerum 15. ágvist og
sigldi riorður á bóginn. Það
•er þó ekki alveg óhugsandi,
að „Clupea“ fari aftur að
ströndum Marokko, ef að-
staðan batnar, áður en síld-
veiðunum lýkur þar um jólin.
Nú hefur „Clupea“ verið
\úð Esbjerg í Danmörku síðan
mn mánaðamót og hefur nóg
að gera. Bræðir hún þar síld,
sem verksmiðjurnar í Esbjerg
anna ekki, en afköst þeirra
eru um 1100 mál á sólarhring.
Svo mikil síld hefur borizt
þarna að, að kasta hefur orð-
ið fleiri þúsund málum í sjó-
inn aftur, vegna ])ess að ekki
var hægt að anna því.
Síldin veiðist um 90 sjó-
inílum vestur frá Esbjerg
(svipuð vegalengd eins og frá
Vestmannaeyjum að Skaga)
í Norðursjónum á svonefndu
Blöden grunni. Skipin eru
•°)—5 daga að fylla sig, 20—40
lestir af ágætri, feitri smásíld,
sem talið er, að hafi 24% fitu-
magn. Verðið, sem útgerðin
fær, er sem svarar 50 aurum
ísl. fyrir kg.
Síldveiðar við Ísland
langt frá landi
krefjast’ stórra skipa segja
Norðmenn. Mestur hluti síld-
veiðiflotans, sem fór til ís-
lands frá Karmöy-héraðinu,
er nú fyrir nokkru snúinn
heim. Hafði hann yfirleitt
fengið góða veiði. En það
gerði smærri skipunum erfitt
fyrir, hve síldin var langt frá
landi í ár. Mörg af þeim skip-
um, sem nú eru notuð, eru of
lítil. Vegna þessara aðstæðna
er þörf á stærri og öflugri
skipurn, segja Norðmenn.
Maður, littu þér nær.
fara ógrynni af fiski forgörð-
Myndirnar hér að' ofan sýna uppskipun og akstur á síld
hjá Söltunarstöðinni Ugga h.f. á Húsavík. Við aksturinn
eru notaðir dráttarvagnar og aftanívagnar, og eru þeir af
LANSING BAGNALL gerð, framleiddir í Englandi. Slík
tæki hafa rutt sér mjög til rúms nú síðustu ár, þar eð bet-
ur er hægt að komast með slík tæki í þrengslum en bíla.
Slíkir vagnar henta ekki aðeins hjá síldarsöltunarstöðvnm,
heldur einnig' í hraðfrystihúsum, þar eð Hraðfrystistöðin
í Vestmannaeyjum og Vinnslustöðin í Vestmannaeyjum
nota eingöngu slíka vagna við uppskipun á fiski. Sömu-
leiðis eru vagnar þessir hentugir hjá skipaafgreiðslum, og
eru allir aftanívagnar Eimskipafélags íslands í Reykjavík
af LANSING BAGNALL gerð. Umboðsmenn verksmiðj-
unnar eru Þ. Þorgrímsson & Co., Revkjavík.
kr. 1.00 til kr. 1.04. Fitu-
Jafnframt því, sem lands-
irienn, og þá einkum sjómenn
og útgerðarmenn, gera kröfur
til útfærslu landhelginnar og
ötÍugrar gæzlu, verða þeir að
gera kröfur til sjálfs sín, þeg-
ar um það er að ræða að
vernda fiskimiðin fyrir offiski.
Þeir verða að leyfa ungviðinu
að vaxa upp, þar sem þroska-
skilyröi eru góð, en drep'a það
ekki, áður en það er orðið að
nokkru gagni eða mjög litlu
borið saman við það, sem síð-
ar gæti orðið.
Veiðar togbátanna, og jafn-
vel að nokkru leyti dragnóta-
bátanna, í Faxaflóa eru eitt-
hvert Ijósasta dæmið um,
hversu þessum málum er lít-
ill gaumur gefinn af fiski-
mönnunum sjálfum.
Það er sáralítið um veiði
útlendinga í Faxaflóa nú orð-
ið, og sama er að segja um
stærri togarana. Það kemur
varla fyrir, að þar sé kastað
botnvörpu af öðrum en tog-
bátunum. En þeir stunda líka
mikið veiðar í Faxaflóa.
Og hvers konar afli er það
þá, sem þeir fá? Það er yfir-
leitt ungviði, hálfvaxin ýsa og
stútungur og oft mikið af
smákola. En það er ekki nóg
með það, að fiskur sá, sem
þeir koma með í land, sé
smár, heldur kasta þeir í sjó-
inn aftur um helmingnum af
því, sem þeir fá í botnvörp-
una, vegna þess að það er svo
smátt, að ekki er leyfilegt að
flytja það í land. Þó má
koma með 27 cm langan fisk
af ýsu og þorski og 250 gr.
kola.
Þet'ta er ekki stór fiskur,
eins og menn sjá, ef þeir gera
sér grein fyrir því, hver stærð-
in er. En allt hitt, sem kastað
er fyrir borð, er þó þaðan af
smærra og það riiður í smá-
seyði. 011 ýsa og þorskur, sem
þannig er kastað fyrir borð
aftur, er dautt, en eitthvað
kann að lifa af kolanum, þar
sem hanri er lífseigari. Þannig
Nylonbofnvarpa.
Franskur togari frá Dun-
kerque reynir um þessar
mundir nylon-botnvörpu á
Fladengrunni. Norðmenn
veita þessum tilraunum mikla
athygli, 0g er norskur fiski-
ráðunautur með togaranum
til þess að kynna sér árang-
urinn.
um, sem gæti orðið að miklu
gagni, ef hann fengi að vaxa
upp í friði.
Faxaflói er einhver bezta
uppeldisstöð fyrir fisk. En
svo eru þó einnig fleiri flóar
hér við land, eins og Héraðs-
flói og firðirnir inn úr Húna-
flóa o. fl. Það myndi þykja
einkennileg breytni af manni,
sem ætti klakstöð í laxá, að
taka mikinn hluta seyðanna,
ekki hálfvaxin, og hirða nokk-
uð af þeim sér til matar, en
drepa þó miklu fleiri engum
til gagns. Líkt er því farið
með þennan uppvaxandi fiski-
stofn.
Og það er ekki eins og það
sé ábatavegur að þessu fyrir
þjóðina, þó að litið væri á
það frá þrengsta sjónarmiði,
hvaða afla þessir bátar færa
á land. Þeir mundu geta afl-
að meira á þessum sama stað,
sami bátafjöldi eða sömu bát-
arnir, með því að nota önnur
veiðarfæri, sem ekki væru
skaðleg ungviðinu eins og
línu og jafnvel net. Fiskarnir
yrðu að vísu færri, en þeir
væru yfirleitt fullvaxnir eða
meginhlutinn. Og það eru all-
ar líkur til, að afli þeirra gæti
orðið meiri, en ekki minni en
nú er, jafnframt því sem mik-
ið af þeim fiski, er fengi næði
til að vaxa þarna upp, kæmi
að gagni á öðrum miðum, í
stað þess að hann sé drep-
inn á fyrstu þroskaskeiðunum
eins og nú er gert.
Það hefur oft verið talað
um friðun Faxaflóa, en hing-
að til ekkert verið nema ráða-
gerðirnar, og m. a. fyrir það,
að það hefur mætt nokkurri
andstöðu, og einkum útlend-
inga og kannski eingöngu.
Það er alls ekki víst, eins og
nú er komið, að það mætti
nokkurri andstöðu, sem héti,
þó að ilóinn yrði friðaður, og
heldur ekki frá þeim mönn-
um, sem mest stunda hann
nú, þvi að engum er ljósara
en þeim, hver eyðilegging er
hér á ferðum með núvcrandi
veiðiaðferðum. Það væri
sanngjarnt að bæta þeim að
nokkru tjón það, er þeir biðu
við það að skipta um veiðar-
færi, en það ættu ekki að vera
tilfinnanleg útgjöld.
Friðunarlínan þyrfti helzt
að vera dregin úr Ondverðar-
nesi og í Eldey eða a. m. k.
Reykjanes.
Þjóðverjar og
síldveiðarnar.
Síldveiðar eru stundaðar í
Norðursjó frá Þýzkalandi
rneð’ mjög góðum árangri. Sið-
an þær hófust um miðjan júlí,
hafa verið fluttar á land í hin-
um miklu fiskveiðihöfnum í
V estur-Þýzkalandi, Bremer-
haveri, Cuxhaven, Hamborg
og Kiel, yfir 45.000 lestir, og
er verð á kg. sem svarar íál.
kr. 1.04 til kr. 1.12. Ef ekki
er hægt að selja fiskaflann eða
senda hann til fiskiðjuver-
anna, er hann sendur í síldar-
mjölsverksmiðjur, og fæst
þar fvrir hann sem svarar ísl.
Lýsið er selt. til smjörlíkis-
gerðar.
Mikill hlufi danska
fiskiíloíans er fil sölu.
Erfiðleikarnir í fiskveiðum
Dana koma ekki aðeins fram
í nauðungaruppboðum, held-
ur einnig í frjálsri sölu skipa
bæði innanlands og til út-
landa. Eftirspurn er helzt eft-
ir smærri skipunum, því að
fiskveiðar stunda Danir eink-
um í Norðursjó, og oft er
halli á rekstri stærri skip-
anna.
í SFISKSÖLUR:
Dagar miUi
Söludagur: Skipsnajn: sölu: Sölust.: Lestir: MeSalv. kg..
25. sept. Fylkir, Reykjavík Grimsby 261 £12869 kr. 2.25
25. — Initólfur Arnarson, Rv. Grimsby 237 £10856 — 2.10
25. — Helgafell, Reykjavík Breinerhaven 246 £ 12447 — 2.30
25. — Rjarnarey, Vestm. Hamborg 172% £ 7836 — 2.05
26. -• Svalbakur, Akureyri Hull 258 £ 12368 — 2.15