Víðir - 29.09.1951, Blaðsíða 2
2
VÍÐIR
keinur út á laugardögura
Fylgirit:
GAMALT OG NÝTT
Ritstjóri:
EINAR SIGURÐSSON
Sími 2685
Er Alþingi kemur
saman.
Upp á síðkastið er oft talað
unt, að þingið sé áhrifaminna
og láti minna að sér kveða en
hér áður fyrr. Það kann vel
að vera, að jafnmikils skör-
ungsskapar gæti nú ekki hjá
þingmönnum yfirleitt og oft
áður, er mál voru rneira rædd
og útkljáð fyrir opnum tjöld-
um en nú, þegar öll meirihátt-
ar ntál eru brædd á flokks-
fundum í hliðarsölum ])ings-
ins og því einatt formsatrið'ið
eitt sjálf afgreiðslan í þing-
inu. Engu að síður er það ó-
umdeilanlegt, að þingmenn-
irnir marka stefnuna hverju
sinni í málefnum þjóðarinnar.
Og ekki orkar það tvímælis,
að þingið er virðulegasta stofn-
un þjóðarinnar, og þangað er
að leita vaxtarbroddanna að
mörgu góðu máli, þó að ýmis
mál hefðu líka mátt vera óaf-
greidd, sem frá þinginu hafa
komið. Og á meðan þingið
heldur í heiðri lög og rétt og
starfar í anda þjóðarinnar, er
ósómi að kasta rýrð á það.
Það sem hefur einkennt
stefnu alþingis og ríkisstjórna
þeirra, er setið hafa, síðan
stríðinu lauk, er rík tilhneig-
ing til þess að aka seglum ef't-
ir vindi og hugsa fyrst og
fremst um það að leysa í svip-
inn vandamál líðandi stund-
ar, en minna um að fylgja
l'yrirfram ákveðinni stefnu.
Því er það, að rifið oft hefur
verið niður í einn tíma það,
sem byggt hefur verið upp í
annan. Á þetta einkum við
um efnahagsmálin. Þessu hafa
svo fylgt hatrammar deilur,
og hefur þannig farið mikið
forgörðum af starfsorku þjóð-
arinnar, sem hefði nýtzt bet-
ur með nánara samstarfi.
Það eru viðsjárverðir tím-
ur í heiminum eins og er. Og
þrátt fyirr alit friðartal, reyna
nú allar þjóðir að einbeita
kröftuni sínum að því að búa
sig undir þann hildarleik, sem
fáum blandast hugur um, að
yerð'i ekki umflúinn að öllu
óbreyttu.
En hvað gera íslendingar í
þessum efnum? Þeir eru ekki
hernaðarþjóð og þurfa, sem
betur fer, ekki að eyða starfs-
orku sinni í vígbúnað. En
þurfa þeir ekki annars vígbún-
aðar við, ef til styrjaldar
fl
0+ ' ' 9
wmaí.
VerSlagiS í U. S. A.
I Bandaríkjunum hefur
verðlagið verið mjög stöðugt
undanfarið, og lengiir er varla
rætt um nýja snögga verð-
bólgu. Framfærslukostnaðui'-
inn lækkar mjög.hægt. Sala
er næstum nákvæmlega sú
sama að upphæð til og fyrir
einu ári.
kynni að draga? Er land þeirra
nægilega birgt að ýmsum
nauðsynjum, sem einangraðri
þjóð er ómissandi á ófriðar-
tímum, eins og matvælum og
eldsneyti. Er enn ekki ýmis-
legt ógert, sem menn vildu
gjarnan, að' búið væri að gera,
ef þessi ógæfa yrði ekki um-
flúin, t. d. eins og virkjanirn-
ar, áburðarverksmiðjan og
sementsverksmiðjan eða
aukning kaupskipaflotans.
Eða hefur íbúum bæjanna
verið séð fyrir nægu öryggi.
Oft hefur þjóðinni verið
])örf á að einbeita starfsorku
sinni að vissu marki, en sjald-
an meira en nú. Og fátt væri
mikilvægara nú en að hugsa
fram í tímann. Einna mikil-
vægast verður þá að gera á-
ætlun um að auka framleiðsl-
una verulega, svo að þjóðin
gæti veitt sér það, sem hana
vanhagar mest um með tilliti
til ástandsins í heiminum.
Því er það, að þegar alþingi
kemur nú saman, myndi það
verða vel metið af almenn-
ingi, að þingið gerði það, sem
í þess valdi stæði, til þess að
búa þannig í haginn fyrir
þjóðina, að hún væri ekki al-
veg á flæðiskeri stödd með
nauðsynjar og annað, sem að
gagni mætti koma, hvað sem
í skærist.
Það eru þó ýmsir, sem stöð-
ugt eru þeirrar skoðunar, að
vígbúnaðaráformin leiði fyrr
eða seinna til nýrrar verð-
bólgu og aukins framfærslu-
kostnaðar. Menn í atvinnu-
lífinu eru þó almennt á ann-
arri skoðun.
Eftir að ICoreustyrjöldin
brauzt út, kej^pti almenning-
ur óhemju mikið af ýmsum
tækjum, svo sem ryksugum,
þvottavélum og útvarpstækj-
um, svo ah tala þessara tækja
fjórfaldaðist síðan 1940. Bif-
reiðum fjölgaði úr 26 milj. í
40 milj., kæliskápum úr 14
milj. í 34 milj. og sjónvarps-
tækjum úr 7.000 í yfir 10 milj.
En nú hefur dregið úr þessum
kaupum.
Tekjur bænda hafa hækk-
að um nálægt 20% á fyrri
hluta ársins 1951 og laun
verkamanna um nálægt 10%
frá því í fyrra um þetta levti.
ísrael fær stórlán
í U. S. A.
Israel hefur undanfarið
verið að selja ríkisskuldabréf
í U. S. A. og seldi fyrstu fjóra
mánuðina bréf fyrir, sem
svarar 825 milj. ísl. króna.
IJm helmingur af fénu fór til
rafstöðvabygginga, og á raf-
magnsframleiðslan þannig að
fylgja eftir vexti iðnaðarins.
Um 2/i af láninu var notaður
í iðnaðinn og til námuvinnslu.
í staö tins.
I Bandaríkjunum hefur
fundizt efni, sem á að geta
komið í stað tins. Er þetta
geysimikilvægt og getur orð-
ið til þess að lækka mikið
verð á tini.
Variega skyldi van-
meta rússneska stálið.
Sovétlýðveldin framleiða
um 27,6 milj. lesta af óunnu
stáli á ári og er þar með, eftir
því sem Times segir, stærsti
stálframleiðandi heimsins á
eftir U. S. A. Auk þess ræður
Sovétsambandið yfir stál-
framleiðslu Austur-Evrópu-
landanna, sem er um 7.5 milj.
lesta, og á þannig aðgang að
framleiðslu, sem er hér um
bil álíka mikil og Þýzkalands
Hitlers 1943.
Stálframleiðsla Vestur-Evrópu
nemur nú um 30 milj. lesta á ári.
og ef Kreml skyldi geta hagnýtt
sér þessa framleiðslu til sinna
þarfa, ætti hún að liafa yfir að
ráða minnst lielmingi meira stáli
en Hitler hafði, þegar hernaðar-
aðgerðir hans voru livað mestar,
segir blaðið.
Stálframleiðsla Ameríku er tal-
in 87.7 milj. lesta á ári, Stóra-
Bretlands 1G.0, Vestur-Þýzka-
lands 12.1, Frakklands 8.7 og
Belgíu og Luxemborgar saman
6.2 milj. lesta.
Frjálsa pundiS fellur.
Sterlingspund, sem boðin
eru til sölu á frjálsum mark-
aði, t. d. í Sviss og Ameríku,
hafa undanfarið fallið og eru
nú seld 10% fyrir neðan hið
opinbera gengi. Aðalástæðan
er talin versnandi afstaða
gagnvart dollarnum.
I, G. Farben hlutabréfin
verður nú byrjað að selja
á ný, þar sem Vesturveldin
hafa afnumið bann við sölu
ldutabréfa þessa fræga þýzka
fyrirtækis, en það hefur verið
í gildi síðan 1945, þar sem
þau vildu, að hringurinn leyst-
ist upp í smærri fyrirtæki.
Sumarleyfin hafa
áhrif á iSnaSinn.
Vegna sumarleyfanna féll
framleiðsla Svía um 33%, í
júlí. Mest féll hún í skó- og
leðuriðnaðinum og varð 53%
lægri en í júní. Það sem af er
árinu, hefur framleiðslan auk-
izt um 5% í Svíþjóð frá því
í sömu mánuðum í fyrra.
I Svíþjóð eru nú uppi til-
lögur hjá því opinbera um að
undanþiggja þá gjaldendur
skatti að einhverju leyti, sem
leggja til hliðar einhvem
liluta af tekjum sínum næsta
ár.
Ötflutningur Þýzkalands.
Vestur-Þýzkaland hefur
fjórfaldað verðfnæti útflutn-
ings síns á einu ári og setti
met í útflutningi í júlí s.l. með
315 milj. dollurum, en 6 fyrstu
mánuðina nam hann 1.930
milj.
I sumum iðngreinum eru
erlendir viðskiptamenn farn-
ir að kvarta undan of háu
verðlagi, m. a. á ýmsum mæli-
tækjum, sjóntækjum og
ýmsu byggðu úr stáli, þar
sem Bretarnir eru að verða
ódýrari.
U. S. A. stál
til Englands.
Það er talið, að tíaitskell,
fjármálaráðherra Breta, hafí
fengið loforð í Bandaríkjun-
um fyrir 2.000.000 lestum af
stáli til þess að ná því, sem
á vantar í stálframleiðslunni.
Á móti eiga Bretar að hafa
lofað að auka kolaframleiðsl-
una, svo að draga megi úr út-
flutningnum frá Þýzkalandí
til hagsbóta fyrir Ruhr-iðn-
aðinn.
Mikil afköst.
Framleiðslumagnið í ame-
rískum stálsmiðjum er milli
50 og 90% meira en í ensk-
um stálsmiðjum.
Ferðin til Lourdes.
Eftir ÖNNU CARREL
Framh.
„Mér líður alveg ágætlega“, svaraði hún lágri röddu. „Ég
er enn máttfarin, en ég finn, að mér er albatnaðÁ
Það var ekki lengur nokkur efi. Heilsufar Maríu Ferrand
hafði tekið þeim breytingum, að hún var naumast þekkjan-
leg fyrir sömu manneskju.
Lerrac stóð þarna steinþegjandi og algerlega ráðþrota og
ruglaður og vissi ekki, hverju hann aétti að trúa. Þetta
íyrirbæri, sem var algerlega þvert á móti því, sem hann
hafði búizt við, gat bókstaflega ekkert verið annað' en
draumur.
Ungfrú d’O. bauð Maríu Ferrand mjólkurbolla. Hún
tæmdi hann í botn. Eftir fáar mínútur lyfti hún höfðinu,
leit í kring um sig, hreyfði ögn útlimina og sneri sér svo
á hliðina, án þess að á því bæri, að þetta ylli henni nokkurs
minnsta sársauka.
Lerrac þaut skyndilega brott. Hann ruddi sér braut
gegnum pílagríma þvöguna og héyrði trauðla hinar há-
væru bænir þeirra og yfirgaf Hellinn. Nú var klukkan um
4. Enn hafði hann ekki rannsakað' hana til fullnustu. Hann
gat enn ekki vitað um aðalorsakirnar að sjúkdómsmein-
semd hennar. En hann hafði með eigin augum horft á rót-
tækan bata. Það út af fyrir sig var kraftaverk. Og, hve
yfirlætislaust og í leyndum hafði þetta. gerzt. Allur hinn
inikli mannfjöldi í Hellinum hafði reyndar ekki tekið eftir
því.
Stúlkan, sem var í andarslitrunum, hafði fengið fullan
bata. Það' var upprisa frá dauðum. Það var kraftaverk.
Lerrac sneri aftur til gistihússins og fyrirbauð sjálfum
sér að draga nokkrar ályktanir af þessu, fyrri en hann gæti
örugglega rannsakað og upplýst, hvað fyrir hefði komið.
Samt vaknaði djúp og heit ánægjutilfinning hjá honum,
þegar honum varð hugsað til þess, að ferð hans hafði borið'
árangur. Hann rifjaði upp fyrir sér í huganum alla grein-
ingu á sjúkdómi Maríu og gat sagt sjálfum sér, að með
jafnáberandi og augljósum sjúkdómseinkennum og hennar,
hefði honum verið algerlega ómögulegt að kveða upp rang-
an úrskurð'. Samt var hann enn ákaflega áhyggjufullur.
Klukkan hálfátta hraðaði hann sér til sjúkrahússins, eins
og festur upp á þráð og kominn að spreng af logandi for-
vitni. Það var einungis ein spurning, sem ólgaði og vall í
huga hans: Hafði hin ólæknandi María Ferrand hlotið lækn-
ingu?
Hann opnaði dyrnar að sjúkrastofu Hinnar óflekkuðu
Guðs móður og hraðaði sér að rúmi Maríu. Hann snar-
stanzaði, yfirkominn af undrun, og glápti. Brevtingin var
furðuleg, stórfurðuleg. Sat ekki María Ferrand þarna sjálf,
Ijóslifandi, í hvítri treyju uppi í rúminu? Þótt andlit hennar
væri gráfölt og magurt, Ijómaði það af Hfi, og augu hennar
geisluðu, og veikur roði flögraði um kinnar hennar. Það
andaði svo óræð'ri heiðríkju frá henni, sem virtist uppljóma
alla dapurlegu sjúkrastofuna með heilögum fögnuði. „Dokt-
or“, mælti hún, „mér er alveg batnað. Ég finn, að ég er