Heimir : söngmálablað - 01.10.1936, Blaðsíða 23

A ca.pella tónlist
101
tónskáldin getað samið eí'tir að lial'a kynnt sér vel þess-
háttar verk eí'lir Haydn og Beetlioven, og ekki sízt verk
Bach’s og Hándel’s og eftirkomenda þeirra.
Aí'tur á móti væri óhugsandi, að hægt væri að semja
nokkurt verulega áhrifamikið a capella kórverk, eða
verk fyrir undirleikslaust söngtrió eða -kvartett o. s. í'rv.,
án náinna kynna af verkum eldri tíma. Þeir, sem syngja
þessliáttar tónsmíðar, svo sem verk madigalistanna
ensku og ítölsku, fjölrödduð söngverk 19. aldarinnar, eða
kórverk vorra tíma, svo sem Requiem eflir Pizzetti, hið
volduga tónverk Bantock’s: „Atalanta in Calydon“ eða
„stemnings“-söngva Vaughan Williams, og margra
þýzkra og auslurrískra tónskálda, eða yfirleitt hvaða
verk sem er, munu naumlega komast hjá, að veita þvi
eftirtekt, ef þeir þá hafa einhvern snefil af tónlistar-
skilningi, hve greinilegur munur er á þessum ólíku tím-
um og þjóðum. Að taka eftir slíkum mun, er frumstæð-
asta form sögulegs tónlistarskilnings. Þroskun þessa
skilnings er nauðsynleg öllum þeim, sem leggja vilja
alvarlega stund á tónlistarsögunám, og leiðin til þess
er að kynnast tónverkunum ekki aðeins á pappírnum
eða við heyrn, heldur af að syngja með. Það er viss mun-
ur á söngaðferð sérhverrar raddar í liverju einstöku
verki, sem vart má greina án þess að taka þátt í söngn-
um. Auðvitað er einnig mismunur á meðferð tónskákl-
anna á efninu, en þeim mun mega skipta niður eftir
tímabilum, löndum og „skólum“, og skerpir það athygl-
ina á því, sem sérstaklega einkennir hvert tímabil, land
eða hvern skóla fyrir sig.
Enn mætti telja a capella tónlistinni margt lil mennta-
gildis, bæði hvað viðvíkur sönglistinni sjálfri og því að
semja eða gagnrýna tónverk, en það á hún sammerkt
við aðrar tegundir tónlistar, og er liægt að nema að miklu
leyti án þess að sá, sem í hlut á, taki þátt í a capella-
samsöng. En þau atriði, er eg liefi tilgreint í þessari
grein, er ekki liægt að læra á annan liátt.
Árni Kristjánsson þýddi.