Heimir : söngmálablað - 01.09.1938, Blaðsíða 23
IIEIM1R 07
kveljast og afvegaleiðast af völdum áslríðanna. Kirkjan
kenndi áhrifnm djöfulsins um böl mannanna og liafði
c-nga samúð með jieim, sem snortnir urðu af jieim áhrif-
mn. Einstakir menn liafa þó allaf verið lil, sem höfðu
aðrar skoðanir. ()g Ki istur sjálfur hvalti til vorkunnar en
ekki fjandskapar gegn misgerðainönnunum. En það cr
fyrst tónlist Reethovens, sem hefir opnað skilning lieims-
ins á því, að hrestir mannanna eru sjúkleg fyrirhrigði, sem
mest af öllu þarfnast skilnings og samúðar til þess að gela
læknasl. Af áhrifum Beethovens, segir höf. að sprottin sé
Iiin svonefnda sálrýni-stefna (psýkóanalýse), sem nú gcng-
ur yl'ir heiminn og hefir, þrátt fyrir ýmsar öfgar og villur,
levst marga sá! frá ásókn vanmáttarkenndar, hræðslu,
hlygðunar og sjálfsfyrirlilningar, sem snúist gat, sérstak-
lega undir áfengisáhrifum, í uppreisnaræði, árásir og ill-
virki. Þessi almenna sálsýki hefir liaft sína aðalstoð í
ýmsum kúgunar- og vandlætingai'stefnum, sem hafa
haldið mönniun í þeirri trú, að livatalífið væri mestmegn-
is af illum rótum runnið og þessvegna hæri að skammast
sin fyrir það og hæla það niður.
Næst talar liöf. um Mendelssohn (180!) 1817). Þótt
Mendelssohn sé afarólíkur Beethoven, þá stefna áhrif hans
honum sjálfum óafvitandi að líku marki, Beelhoven túllc-
ar allar kenndir frá hinum lægstu til hinna hæstu, en Men-
delssolm stillir liugi manna til viðkvæmni og samúðar.
Mcndelssolm er því postuli samúðar og vináttu og hefir
að áliti höf. Iiafl geysimikil álirif til þess að bæta sam-
neyti manna og að efla tilraunir til að skilja hverjir aðra.
Fr. Chopin (1810—1849) var sérstakur hrautryðjandi
fyrir nákvæmni, fínleika og listræna einangrun og sjálfs-
vitund. Telur C. Scott hann Iiafa haft mikil áhrif út fyrir
sjálfa tönlistina i þá átt að menn stofnuðu félög um á-
kveðnar listastefnur og listamenn. Sérstakan aðgang hafi
tónlist Chopins haft að tilfinningum kvenfólksins. llún
hafi vakið konur til sjálfsvitundar og sáð fyrstu fræjum