Alþýðumaðurinn - 14.02.1969, Blaðsíða 5
AÆTLUNARBUSKAP
Örlygur Geirsson formaður SUJ:
TÖKUM UPP
GKEIN sú eftir Orlyg Geirsson, formann Sanibands ungra jafn-
aðarmanna, er hér fer á eftir, birtist í Alþýðublaðinu 28. janúar sl.
Greinin vakti athygli og 2 dagblöð stjórnarandstæðinga, Þjóðvilj-
inn og Tíminn, gerðu hana að umræðuefni. AM hefir fengið marg-
ar áskoranir um að birta hana og er ljúft að verða við því. Fer hún
hér á eftir og er birt með góðfúslegu leyfi höfundar. ’i
STAKAN
okkar i
VIÐ byrjum þáttinn í dag með
gamalli vísu, er kveðin var í
þann tíð er blöðin ísafold og
Vörður voru sameinuð.
ÞAU MÁL sem nú ber hæst í
íslenzkum þjóðmálum, svo að á
önnur skyggir, eru hinir miklu
efnahagsörðugleikar þjóðarinn-
ar og afleiðingar þeirra.
Ráðstafanir ríkisstjórnarinn-
ar eru öllum kunnar, ennfrem-
ur röksemdir stjórnarinnar og
sérfræðinga hennar fyrir hinni
árlegu gengisfellingu. Þó að
menn greini á um réttmæti
hennar svo og orsakirnar fyrir
efnahagsörðugleikunum.
Ekki tel ég mig þess umkom-
inn að setjast í það dómarasæti
er stjórnarandstaðan hreykir
sér nú í, en ekki verður þó hjá
því komizt að inna eftir hvað
valdi seinagangi við fram-
kvæmd hliðarráðstafana, er lof-
að var við gengisbreytinguna og
hver eigi að vera framtíðar-
stefna ríkisstjórnarinnar í efna-
hagsmálunum.
Einnig er hollt að minnast
þess að nú er eitt hið mesta at-
vinnuleysi, sem verið hefur um
langan aldur, þrátt fyrir ske-
leggar yfirlýsingar Alþýðu-
flokksins í ríkisstjórn um að
hann muni leggja höfuðáherzlu
á að hamla gegn slíku.
í góðæri undanganginna ára
hefur Alþýðuflokkurinn lagt
höfuðáherzlu á framgang „góð-
málanna" þ. e. a. s. félagslegar
umbætur, framþróun í húsnæð
5s- mennta- og tryggingarmál-
um o. fl., með öðrum orðum
reynt að koma á félagslegu vel-
ferðarríki á íslandi, en aðeins
að takmörkuðu leyti reynt að
hafa áhrif á efnahagskerfið
sjálft.
Félagslegt velferðarríki stenzt
ekki ef grundvöllinn vantar, ef
efnahagskerfi þjóðar byggist á
kapitaliskri eða hálfkapitaliskri
hagstjórn, vamarlaust fyrir hag
sveiflum verðbólgu og verð-
hjöðnunar. Þá er það ljóst, að
þegar að kreppir, munu íhalds-
öflin fyrst reyna að draga úr
útgjöldum þjóðarbúsins á kostn
að félagslegra umbóta. Þess
vegna er það nauðsynlegt að
þegar unnið er að umbótum og
endurreisn íslenzks efnahags-
lífs, þá leggi Alþýðuflokksmenn
höfuðáherzlu á að unnið verði
skipulega, að gerð verði áætlun
um uppbyggingu atvinnuveg-
anna sem miði að því að ríkis-
valdið nái betri tökum á efna-
hagslífinu, fjármögnun og fjár-
festingu fyrirtækjanna, og
þeirri áætlun verði fylgt.
íhaldsmenn hafa verið fljótir
að ráðast gegn „góðmálum" Al-
þýðuflokksins þegar góðærinu
sleppti. Tillögur þeirra um
sparnað ríkisins eru t. d. þess
efnis að fella niður greiðslu fjöl
skyldubóta með fyrsta bami.
Sem sagt að fella niður greiðsl-
ur til ungs fólks, sem er að
hefja búskap, stendur í húsbygg
ingum, er við nám, eða með
öðrum orðum á við að etja
ýmsa fjárhagsörðugleika fyrstu
hjúskaparára. Á kostnað þessa
fólks vill íhaldið spara! — Þó
að alltaf megi um það deila
hvort slíkar greiðslur eigi að
koma sem beinar greiðslur eða
sem frádráttur á sköttum, þá er
ekki hér um neitt slíkt að tefla,
heldur hafa íhaldsmenn alltaf
litið á fjölskyldubætur sem
ölmusu ríkissjóðs en ekki leið
til tekjuöflunar, eins og jafn-
aðarmenn gera.
Hræddur er ég um að ýmis
„góðmál“ Alþýðuflokksins fari
að rýrna ef ekki verður vel á
haldið að hálfu flokksins og
forystumenn hans séu vel á
verði.
Hins vegar er það ekki nægj-
anlegt að standa vörð um það
sem áunnizt hefur, heldur verð
ur að stíga skref fram á við.
Það skref verður ekki stigið
með því að hjakka í sama far-
inu, það verður að leita nýrra
úrræða og fara nýjar leiðir við
lausn vandamála efnahagslífs-
ins.
Á þingi Sambands ungra jafn
aðarmanna voru atvinnu- og
efnahagsmál mjög til umræðu
og ályktuðu ungir jafnaðar-
menn m. a. sem hér segir:
„Efla verður þær atvinnu-
greinar, sem fyrir eru og leggja
grundvöll að nýjum og í því
sambandi verður að stór auka
(Framhald af blaðsíðu 1).
selja til Reykjavíkur. Er það
Kr. Kristjánsson h.f., sem kaup
ir vélarnar, en nýtt fyrirtæki,
Samverk h.f., kaupir húsið og
er ætlunin að koma þar á fót
prjónaverksmiðju til fram-
leiðslu á sokkabuxum o. fl. Mun
hún taka til starfa innan tiltölu
lega skamms tíma, því að vél-
arnar eru fullbúnar til niður-
setningar. Þeir er standa að
hinu nýja fyrirtæki eru Pálmi
Jónsson forstjóri Hagkaups,
Reynir Þorgrímsson verzlunar-
stjóri o. fl. Þá hafa þeir félagar
áform á prjónunum um meiri
umsvif í iðnaði á Sauðárkróki,
hverskonar rannsóknir á auð-
lindum landsins og sjávarins og
hagnýtingu þeirra. Ríkisvaldið
kemst ekki hjá því að hafa
frumkvæðið í þessum málum
og marka heildarstefnuna, þar
eð fengin reynsla af svokölluðu
„frjálsu framtaki" sýnir, að það
leiðir til óarðbærrar og skipu-
lagslausrar fjárfestingar, óhag-
kvæms reksturs og þar með lak
ai'i lífskjara.“
Með þessari ályktun má segja
að ungir jafnaðarmenn hafi
hafnað þeirri stefnu, sem ríkt
hefur í efnahagsmálunum und-
anfarið og hvetji til nýrrar
stefnu, þar sem rikisvaldinu er
ættað að marka heildarstefnu í
atvinnu- og efnahagsmálum.
Skipan atvinnumálanefndar
ríkisins, þar sem rikisvald,
verkalýðshreyfing og atvinnu-
rekendur vinna saman að út-
rýmingu atvinnuleysis er spoi'
í rétta átt, en lítið spor. Upp-
bygging nýrra atvinnuvega,
jafnframt því sem hinir gömlu
eru treystir, er þjóðinni lífs-
nauðsyn, því ef ekki verður
tryggður efnahagslegur grund-
völlur lýðveldisins er sjálfstæði
þjóðarinnar í hættu. Það verð-
ur því að vera hlutverk Al-
þýðuflokksins í ríkisstjórn nú,
að knýja fram nýja stefnu í
stjórn efnahagsmála, takist það
ekki verður flokkurinn að end-
urskoða afstöðu sína til setu í
ríkisstjórn.
en það er að koma upp sútunar
verksmiðju. (Þegar þessi fyrir-
tæki eru bæði komin upp,
munu þau að öllum líkindum
veita 60—70 manns vinnu). Er
ætlunin að súta þar 150 þús.
gærur á ári — og er markaður
fyrir þær í Bandaríkjunum.
Bæjarstjórn hefir þegar veitt
ákveðna fyrirgreiðslu til þess-
arra fyrirtækja, en það skilyrði
var að sjálfsögðu sett að þau
yrðu starfrækt hér.
Sjónvarp í Skagafjörð.
Sjónvarpið hélt innreið sína í
Skagafjörð skömmu fyrir jól —
og eru nú sjónvarpstæki komin
á mörg heimili, bæði í sveit og
bæ. En sá galli er á gjöf Njarð-
ar að útsendingar hingað eru
slæmar. Eru að jafnaði eitt til
tvö kvöld í viku, sem sézt alls
ekki eða mjög illa. Er nú komið
í ljós, að það er fyrir ólag á
tækjum endurvarpsstöðvarinn-
ar í Skagafirði er veldur þessu
— og vonum við að úr þessu
verði bætt hið fyrsta.
Árshátíðir fallar niður.
Inflúensufaraldur geisar hér
enn og drepur úr mönnum alla
dáð til skemmtanalífs. M. a.
féllu niður árvissar árshátíðir
verkalýðsfélaganna, og þorra-
blót ungmennafélagsins og má
það óefað kenna flensunni að
miklu leyti um.
;' Eru komin í eina sæng,
;; ekki þurfti að lýsa.
'■ Undir dönskum verndarvæng,
; Vörður og gamla ísa.
;! Sem kunnugt er hefir nú
;; gamla ísafold sagt skilið við
!; Vörð, en hefir tekið saman við
;; Norðlending, sem íslendingur
;;heitir. Af því tilefni kveður
;; góðkunningi blaðsins eftir-
;; farandi.
;j Hjón við vígslu hjala hátt.
!; Hrjáður Vörður segir fátt.
;! íslendingi orðið brátt.
!; ísa gamla syngur dátt.
;j Ja, margir eru nú dálítið
! I hissa á þvi að hún ísafold
;! skyldi fara að breyta til svona
;; á gamalsaldri.
Næstu vísu fundum við í
; j vísnaskúffu AM Hver er höf-
!;undur hennar fylgdi ekki, eða
j: til hvers þessi ástarvísa er
;; orkt.
; Alltaf vakti ærsl og lilátur.
!; Oftast nær í markið liitti ’ann.
;: Hann var alltaf kampakátur,
;; karl lielvítis fyllibyttann.
!; Næsta vísa er eftir S. B.
!; Mörgum mun eflaust finnast
;! höfundur nokkuð beinskyrtur
I; — en munu þó ekki margir
j: finna sannleik í þessarri vel
;; gerðu vísu.
;! Margri kjaftakerling óx,
; [ kaffisystra hylli,
j! við að bera bakka rógs,
i; bæjarliúsa milli.
;j I. G. kveður þessa vísu.
j: Þótt við sjáum kaldan klett
;j kola svartan.
i; Ávallt finnum yndis blett 1
;j undra bjartan.
j: Munið þið svo stökuþátt
! j AM. Vel kveðnar grínvísur
i: eru vel þegnar. Þátturinn
;! treystir á liðveizlu ykkar góð-
!; ir lesendur. — Verið sæl að
j: sinni.
- Ekkert nema eymd
(Framhald af blaðsíðu 8).
hreppi, og má segja að næstum
hver fjölskylda í þessum hrepp
um hafi lagt fram hlutafé. Ef
okkur tekst að eignast frysti-
húsið er okkur brýn nauðsyn
að eignast eigin skip til hráefna
öflunar. Hér er fyrir aðeins
einn bátur fyrir utan trillur, er
það Frosti sem er 52 tonn að
stærð.
En þótt skuggi atvinnuleysis-
ins grúfi yfir Hofsósi erum við
ekki búnii' að missa vonina um
það, að aftur birti yfir.
Flensan er nú að 'hrjá okkur
um þessar mundir og hefir hún
færzt í aukana síðustu daga.
| - Góðar horfur með
I (Framhald af blaðsíðu 1).
= ríkisstjórnarinnar og fjárfest
i ingarsjóða um fyrirgreiðslu
| í lánamálum til fyrirtækja
i sem veitt geti aukna atvinnu
1 þess vegna, og að úthluta til
i sömu aðila hluta af þeim 300
i millj. kr. sem varið skal til
j atvinnuaukningar í landinu.
i Ég tel því ástæðu til bjart-
i sýni fyrir félagsins hönd,
= þótt eðlilega verði að bíða
i eftir að aðgerðir fari rétta
i og nauðsynlega boðleið, þá
i er það von okkar í U. A. að
i þeim verði hraðað svo sem
'"4MMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMII
framkvæmdafé j
framast eru tök á.
Þá vil ég að lokum minn- i
ast á, að áhugi og velvild í i
garð U. A. er nú meiri og i
almennari en oft áður, og i
„ kann það að valda að mörg- j
um er nú Ijósara en áður, i
hve styrk stoð félagið er í j
atvinnulífi bæjarins, þeir i
skilja nú að miklu meira at- i
vinnuleysi væri hér í bæn- =
um, ef rekstur félagsins i
stöðvaðist eða hyrfi úr bæn- j
um með öllu.
AM þakkar fyrir svarið. j
IMMMMMMMMMMIMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMI*
Örlygur Géirsson formaður Sambands ungra jafnaðarmamia.
\Vvv
s
MikiS atvinnuleysi á S.-króki