Hugur - 01.01.1996, Síða 10

Hugur - 01.01.1996, Síða 10
8 Kristján Kristjánsson bók íslendingsins að sjálfsögðu „Sögur af sérkennilegum fílum“.* 2 Ef til vill helgast hinn eldlegi áhugi íslendinga á heimspekilegri siðfræði einna helst af því að í fáum öðrum greinum fléttast betur saman vísdómurinn og sögumar. Ýmsir hafa orðið til þess að bæta röklegum skýringum við þá sögulegu sem Þorleifur gaf okkur í upphafi um gildi dæmisagna í heimspeki. Rithöfundurinn og heimspekingurinn Iris Murdoch útmálar gildi þess að læra að týna sjálfum sér í örlögum annarra til þess að byggja upp eigið siðvit og slíkt verði aðeins gert í heimi sagna;3 skáldið Shelley hafði löngu fyrr orðað skylda hugsun svo að raunveruleg siö-gæði yltu á ímyndunaraflinu: kostinum að geta sett sig til hlítar í spor annarra áður en maður styngi hendinni í eigin barm.4 Og nýlega las ég býsna sannfærandi grein þar sem þessi rök og önnur vora notuð til að hnýta að þeirri hugsun að hæfileikinn að geta sagt sjálfum sér og öðrum sögur væri nauðsynlegt skilyrði þess að teljast siðferðisvera.5 Páll Skúlason komst raunar að svipaðri niður- stöðu í snjallri ritgerð fyrir nokkrum árum, ritgerð er byrjar í nokkurri straumiðu sem andóf gegn hinu einhliða ástfóstri íslendinga við „sögur af einkennUegum fílum“, en siglir að lokum inn á þann lygna vog að heimspekinni sé „ekki einungis ókleift að leysa frásagnar- hugsunina af hólmi eða koma í hennar stað, heldur nærist hún sífellt á henni... “6 Vel mætti það verk leggjast fyrir hérlenda heimspekinga að taka upp þráðinn þar sem Páll sleppti honum og rökræða frekar um heimspekiiðkun íslendinga í Ijósi hins gjöfula bókmenntaarfs okkar og ríku sagnhefðar. Það verður ekki verkefni mitt í þessari ritgerð - c\ z Skrýtlan var þó upphaflega norsk. Var rúsínan í pylsuenda hennar þá sú að Norðmaðurinn skildi aldrei út á hvað málið gekk og skrifaði einfaldlega bók er hét Norge og vi nordmenn\ 3 Murdoch, I., The Sovereignty of the Good (London: ARK Paperbacks, 1985), bls. 84. 4 Shelley, P. B., „A Defense of Poetry“, í Criticism: The Major Statements, ritstj. Kaplan, C. (New York: St. Martin's Press, 1975), bls. 355. 3 Tirrell, L., „Storytelling and Moral Agency“, The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 48 (1990). 6 „Hugleiðingar um heimspeki og frásagnir", Pœlingar (Reykjavík: Ergo, 1987), bls. 37. Líkingin um „fílasögumar" er þó mín en ekki Páls.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Hugur

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.