Dagblað - 22.02.1925, Síða 1

AÐ er flaggað í bænum. Fyr-
ir hverju? Hver veit það?
Sumir hafa dregið fána að
hún, aðrir í hálfa stöng. Er
flaggað fyrir sorg eða gleði?
Fað er siður út um land, að
•draga fána að hún í hvert skifti
•er kaupskip kemur í höfn. Eru
það oft mestu hátiðardagar þar.
Svo er ef til vill flaggað á af-
mæli kaupmannsins eða versl-
unarstjórans. En hér í Reykja-
vík er flaggað bæði i tíma og
•ótíma. Er svo langt komið, að
ekki er lengur neitt hátíðlegt við
það. I stað þess, að í smákaup-
túnum út um land þykja það
merkisdagar þegar flaggað er,
er hér í höfuðborginni eigi
lengur tekið mark á slíku.
Menn eru hættir að taka eftir
því hvort fáni er á stöng eða
eigi. Er jafnvel varla tekiö eftir
því þótt fáni sé dreginn að hún
á opinberum byggingum. Kemur
slíkt kæruleysi sjálfsagt af því,
að oftar er flaggað en vera
skyldi — smámunir notaðir sem
ástæða til flöggunar, en aftur
gengið alveg fram hjá sumum
merkilegum tækifærum.
Fáninn er sjálfstæðisteikn
hvers lands. Að óvirða hann á
einhvern hátt er sama sem að
óvirða sjálfan sig og sína þjóð.
Fyrir fánann hafa þúsundir
manna 1 öðrum löndum látið
iífið. Fáninn er heilagur. En nú
á engin þjóð jafn flekklausan
fána og íslendingar. Aldrei hefir
hann verið vættur heiptarblóði.
Er því enn ríkari ástæða til
þess að fara vel með hann og
leggja hann eigi við hégóma.
Fyrir nokkrum árum tók
danskt herskip fána af róðrar-
báti hér á höfninni. Reiddust
Reykvikfngar þvi, sem vön var,
því að það var árás á sjálfstæði
landsins. Og á þeim árum var
það aðalkeppikefli vort, að fá
viðurkendan islenzkan fána, sem
sýnilegt tákn þess, að til væri
island og íslendingar. Þá var
íáninn heilagur i augum þjóðar-
innar. En er hann heilagur
lengur? Er honum ekki mis-
boðið með þvi að nota hann
við hvert ómerkilegt tækifæri?
Verst er þó, að ríkið sjálft
skuli fara þannig að. Hið opin-
bera á að varðveita helgi fán-
ans. Því ber að sjá um það,
að hann verði ekki gerður að
ómerkilegri dulu. Ráðið til þess
er að hafa ákveðna fánadaga
og ófrávikjanlegar reglur um
það, hvenær á að flagga og
hvenær eigi.
Asquith og Lloyd George.
Frjálsíyndu flokkarnir í Englandi
sameinast aftur.
Eins og menn vita, hefir frjáls-
lyndi flolckurinn i Englandi
verið klofinn að undanförnu.
Hafa sumir fylgt Asquith en
aðrir Lloyd George. En í janú-
armánuði sameinuðust þessi
flokksbrot aftur og um síðustu
mánaðamót hélt flokkurinn fund
í Albert Hall í London og voru
þar um 10 þúsundir manna.
Voru þeir þar allir helztu at-
kvæðamenn flokksins, svo sem
báðir leiðtogarnir Asquith og
Lloyd George, Grey lávarður, Sir
John Simon, Sir Donald Maclean,
Mr. Runciman og Mr. Kingsley
Griffith. Féll þar alt i ljúfa löð
og viðurkendi Lloyd George
Asquith sem aðalmann flokksins.
Héldu þeir þar báðir langar
ræður og sagði Asquith það
meðal annars, að hann treysti
því fyllilega, að þessa dags
mundi lengi verða minst sem
eins hins merkasta í sögu frjáls-
lynda flokksins í Englandi. Menn
falla i valinn og hverfa, en
flokkarnir yngjast stöðugt og á
þetta ekki sízt við um frjálslynda
flokkinn. Frelsi einstaklingsins
er hætta búin og frjáls verslun
er í voða. Ef jafnaðarmenn koma
kenningum sínum í framkvæmd,
þá er frelsið farið, það frelsi er
vér berjumst fyrir, sagöi hann.
Stsersta áveita
heimsins.
Hagamnnir Breta í Sndan.
Hjá borginni Kartum koma
saman hinar tvær aðalkvíslar,
er mynda ána Níl og eru þær
nefndarBláaNíIogHvftaNíl. Milli
þeirra er breið tunga en nefnist
E1 Gezira (Eyja). Er þar frjóv-
samur jarðvegur en öll tungan
má þó heita óræktuð. Um 170
enskum milum sunnar en Kar-
tum stendur borgin Makwar hjá
Bláu Níl. Er hún 12 gráðum
norðan við Miðjarðarlínu. Árið
1921 byrjuðu Bretar á því mikla
maunvirki, að hlaða stíflugarð í
ána á þessum stað til þess að
fá vatninu veitt yfir alla tung-
unu niður að Kartum. Er búist
við því, að á landspildu þeirri
muni mega rækta 350 miljónir
punda af bómull á ári.
Hjá Makwar rennur áin í
tveim kvíslum; er hólmi í henni
miðri. Var það fyrsta verk verk-
fræðinganna að stífla vestri kvísl-
ina. Síðan varð að grafa ákaf-
lega djúpt niður í gegn um aur
og leðju þangað til komið var
niður á fasta klöpp. Var nú
hlaðinn þar garður og grjót f
hann sótt um 20 mílna veg inn
í land. Var nú undirstaðan hlað-
in upp fyrir árfarveg og siðan
háir stíflugarðar við bæði lönd,
en flóðgátt i miðju. Þá var geng-
ið að því að stifla eystri kvísl-
ina, þar sem alt vatnið var nú.
Var það ekkert áhlaupaverk, því
að vatnsmagn er mikið. Veltir
áin fram 10,500 miljónum gall-
ona af vatni á dag. Tókst þó
að stifla ána og veita henni í