Dagblað - 04.03.1925, Page 1

Miðuikudag
4. marz
1925.
I. árgangur.
27.
tölublað.
DAGBLAÐÍÐ gat þess í gær,
að samgöngumálaráðherra
Breta hefði lagt fyrir þingið
það nýmæli, að gera reynslu-
brautir í landinu til þess að fá
sönnur á því, hver vegagerð sé
heppilegust á hverjum stað.
Betta er athugunarvert, eigi
sfzt fyrir oss íslendinga, vegna
þess, að vér erum þann veg
settir, að bæði Jéleg efni til
vegagerðar og óblíð náttúra
haldast í hendur um það að
gera vegabætur dýrar og viðhald
þeirra þó enn dýrara. Nú er það
og vitanlegt, að fáum þjóðum
er meiri þörf á samgöngubótum
en einmitt oss. Veldur því nátt-
úra laudsins og slrjálbýli. Enda
hafa víst fáar þjóðir lagt meira
fram til vegabóta hlutfallslega
við fólksfjölda, heldur en ein-
mitt íslendingar. Og þó skortir
oss enn tilfinnanlega nýja vegi.
Fjárhagur landsins er nú svo,
að ekki er hægt að leggja fram
neitt fé að ráði til vegabóta.
En maður vonar, að ekki verði
altaf svo þröngt í búi, og að
innan fárra ára verði aftur tekið
til óspiltra málanna þar sem fyr
var frá horfið. En þann »dauða
tíma« sem þangað til er, ættum
vér að nota einmitt til þess, að
ar, til þess að sjá hver vega-
gerðarefni sé bezt og hallkvæm-
ust á hverjum stað, hverjar
brautir endist bezt og hverjar
brautir sé ódýrastar í byrjun
og hverjar brautir þoli bezt slit
og verði því ódýrastar um við-
haldskostnað. Þetta kostar að
vísu nokkurt fé í byrjun, en það
ber þó að athuga, að þessum
reynslubrautum má koma þannig
fyrir, að þær komist inn í vega-
kerfi landsins, svo að peningum
þeim, er til þeirra ganga, er ekki
á glæ, kastað. En hitt getur
orðið til stórsparnaðar í fram-
tíðinni að reynsla fáist um það
hvað bezt sé í þessu efni.
Þannig hagar nú til hér í
landi, að hin sama vegagerð á
ekki við í öllum sýslum. Veðr-
átta og staðhættir er svo ólíkt í
hinum ýmsu landshlutum og
efni til veganna mjög mismun-
andi i hverjum stað. Það sem '
hæfir bezt hér sunnanlands á
alls ekki við norðan, austan og
vestanlands. Þyrfti þvf, ef vel
væri, að gera slíkar reynslu-
brautir og hér er stungið upp
á, í ýmsum héruðum landsins,
og þá auðvjtað helzt á þeim
stöðum þar sem nýir vegir eru
fyrirhugaðir, svo að þessar braut-
ir geti orðið til frambúðar.
Þetta mál þyrfti að takast til
athugunar bæði af landstjórn,.
sýslunefndum og sveitastjórnum,
helzt í sameiningu. Og um leið
þarf lika að lita á hitt, með
hvaða áhöldum og aðferðum
muni hægt að gera vegabætur
með sem minstum kostnaði.
Þetta er svo mikið þjóðþrifa-
mál, að ekki má salta það. Það
á nú að reyna betur en áður
befir verið gert, að rétta við
landbúnaðinn. En bændum og
búalýð eru bættar samgöngur
fyrir öllu.
Erindi
send ^AJþing-i.
Gísli Þorvarðsson sækir um
að fá einhverja opinbera viður-
kenningu fyrir að hafa tvívegis
bjargað lífi margra manna, öðru
sinni á landi en hitt sinnið á
sjó.
H.f. Hvítárbakki sækir um
stofnstyrk til Alþýðuskólans á
Hvítárbakka, í sama hlutfalli og
veitt var í fjárlögum 1924 til
byggingar Alþýðuskólans í Þing-
eyjarsýslu, alt að 36 þús. kr.,
en til vara um eftirgjöf á kr.
18,666,66, er félagið skuldar í
viðlagasjóði.
Ólafur Pálsson, sundkennari,
fer þess á leit, að styrkur sá,
sem hann hefir notið til sund-
kenslu, verði hækkaður upp í
2,400 kr. úr 1000 kr.
Elín Sigurðardóttir sækir um
1200 kr. árlegan styrk til fram-
færslu meðan hún er ekki vinnu-
fær.
Erindi Björns Árnasonar um
3000 kr. styrk til Jóns Ásgeirs-
sonar, til náms í píanóleik og
hljómfræði
Lúðvik Jónsson, búfr., sækir
um 10,000 kr. styrk til umbóta
og smíða á nýtízku jarðyrkju-
verkfærum.
Stjórn Bókmentaféiagsins fer
fram á að keypt verði safn dr.
Jóns Þorkelssonar af afritun
skjala er hann hefir ætlað til
framhalds útgáfu Fornbréfa-
safnsins. Kaupverðið 5000 kr.,
greiðist með 1000 kr. á ári í
5 ár.
Skólastjóri Alþýðuskóla Þing-
eyinga sækir um 4000 kr. til
heimilisiðnaðar-kenslu, af fé því,
sem heimilað er á fjárlögum
1926 til Alþýðuskóla utan Rvíkur.
Ársæll Árnason sækir um 3000
kr. styrk til handa Magnúsi
Árnasyni, bróður sinum til lista-
náms.
Friðjón Kristjánsson sækir um
90,000 kr. lán til að koma upp
kembingar og lopunarverksmiðju
í Reykjavík.
Stjórn Rauða kross íslands
sækir um 3000 kr. fjárveitingu
á fjáraukalögum 1925 og sömu
upphæð á fjárlögum 1926.
Benedikt Sigvaldason sækir
um 1000 kr. styrk til að .safna
alþýðufróðleik.
Borgfirðingar sækja um 2000
kr. styrk til læknisbústaðar og
sjúkraskýlis.
Stúdentagarðsnefnd stúdenta-
ráðsins sækir um 100,000 kr.
til byggingar stúdentagarðs, en
til vara um 100,000 kr. lán gegn
2. veðrétti í húsinu.
Berklavarnafélag íslands sækir
um 20,000 kr. fjárveitingu.
Jón Leifs endurtekur ávarp
það, er hann sendi Alþingi í