Dagblað - 13.03.1925, Qupperneq 1

AÐ á að fara að gera kvenna-
skólana hér og á Blöndu-
ósi að þjóðarskólum, þannig,
að landið taki þá alveg upp á
sina arma í stað þess að styrkja
þá. Þetta er nú auðvitað gott
og blessað, því að hvers vegna
ætti þjóðin ekki að sjá dætrum
sínum sem sonum fyrir sæmi-
legri mentun. En þó ber þá
jafnframt á hitt að líta, að þetta
hið mikla framfarabrutl, sem
Gröndal talar um, hefir nú kJykt
út með þvi, að ekki er lengur
fordæmt, að konur og karlar
sæki sama skóla. Þess vegna
hefir nú landið — eða ríkið,
■sem nú er svo kallað — gert
báðum kynjum jafn hátt undir
höfði með nám. Og svo eru |
kvenréttindin komin í viðbót
svo að námskonur geta neytt
hæfileika sinna aiveg eins og
karlmenn að loknu námi. Væri
þá helzt á það lítandi, sem
stundum hefir þó gleymst, að
konur þurfa aðra mentun en
karlar yfirleitt. Ber þá á það að
líta, hvort kvennaskólar þeir, sem
hér er um að ræða, veita nem-
endum sínum þá fræðslu, sem
þeim er nauðsynleg, þá er dæg-
urstrit og annir lífsins kalla að.
Vér höfum hér í landi ýmsa
sérskóla og til þeirra hljóta
kvennaskólar að teljasl. Pví að
als svo er komið, að kvenþjóð-
in á jafnan rétt móts viö karl-
menn til þess að stunda hið
æðra nám og keppa við þá á
því sviði, er það meinleg hugs-
'unarvilla að hafasérstakakvenna-
skóla, aðeins til þess að aðskilja
kynin. Kvennaskólar eiga, eins
og nú er komið, að veita nem-
endum sínum sérfræðslu í þeim
■fræðigreinum, er karlmenn hafa
ekki fengist við og munu seint
fást við. Þeir skólar eiga að
hafa það hlutverk eitt, að ala
upp húsmæðraefni handa hinni
íslenzku þjóð. Sérstakir kvenna-
skólar eiga að hafa það eitt
markmið; annars eru þeir til-
gangsiausir.
Hefir nú þetta verið svo um
þá kvennaskóla sem hér hafa
verið? I*ví munu margir, eða
flestir er til þekkja, svara neit-
andi. Skólar þessir, eða kensla
í þeim og fyrirkomulag, mun að
flestu eða öllu hafa verið sniðið
eftir gagnfræðaskólum landsins
og stúlkur þær, sem þangað
hafa sótt nám, hafa í engu verið
berti húsmæðraefni þá er þær
útskrifuðust en þá er þær komu
þangað. Reynslan bendir á það
eitt, að kvennaskólar hér hafi
aðeins verið til þess, að stía
sundur kynjum, en kensla hafi
verið nokkuð hin sama hvort
stúlkur stunduðu nám við
kvennaskóla eða gagnfræðaskóla
— eða þá almenna lýðskóla. I
í*á er þó öðru máli að gegna
um bændaskólana sem sérskóla.
Yerði það nú ofan á, að ríkið
taki skóla þessa að sér, verður
um leið að gera gagngera breyt-
ingu á fyrirkomulagi þeirra og
kenslu. En um leið ætti að fella
niður alla »kvennaskóla« og
stofna heldur »húsmæðraskóla«
þar sem ungar stúlkur geti
hlotið hagkvæma menningu, er
yrði þeim og þjóðfélaginu til
gagns þegar að því kemur að
þær verða húsmæður og mæður.
Ping-tíðindi.
Ríkisborgararéttur.
Stjórnin leggur til að eftir-
töldum mpnnum verði veiltur
ríkisborgararéttur:
Síra Friðriki Hallgrímssyni
(sem hefir verið svo lengi í
Ameríku, að hann hefir mist
borgararétt).
Almar V. Normann lýsis-
bræðslumanni, sem dvalið hefir
hér í Reykjavík aíðan 1904 og
er kvæntur islenzkri konu.
Claus Gerhard Nielsen hafn-
arverkamanni i Reykjavik. Kom
hann hingað til lands 1905 og
hefir dvalið í Rvik siðan.
Carl Johan Tanke Hjemgaard,
kaupmanni í Seyðisfirði, sem
hingað kom 1907 og hefir dvalið
í Bakkafirði og Seyðisfirði.
Lauritz Parelius Kristiansen,
verkstjóra í Krossanesi. Hefir
hann dvalið hér í 11 ár og er
kvæntur islenzkri konu.
Julius Schopka, verslunarfull-
trúa í Reykjavík, er hingað kom
1920 og er kvæntur íslenzkri
konu.
Allir þessir menn hafa sótt
um ríkisborgararétt og hafa
hlutaðeigandi lögreglustjórar og
sveitar og bæjarstjórnir lýst yfir
þvi, að ekkert sé frá þeirra hálfu
því til fyrirstöðu, að þeim sé
veittur ríkisborgararéttur.
Elrindi
send Alþingi.
Sjúkrahússnefnd ísaQarðar-
kaupstaðar sækir um aukafjár-
veitingu, alt að 3000 kr., sem
endurgjald fyrir verðtoll, er
greiddur hefir verið í rikissjóð
af efni til sjúkrahúsbyggingar-
innar.
Umsókn síra Ingvars Nikulás-
sonar uui viðbótarstyrk vegna
húsagerðar á Skeggjastöðum, að
minsta kosti 3/8 af Þv* fé, er
hann hefir lagt fram.
Reinhold Andersson klæðskeri,
sækir um 30,000 kn lán til
þess að sauma landsforða af
karlmannafötum úr íslenzkum
ullardúkum.
Áskorunarskjöl frá sóknar-
mönnum í Hólssókn um að
gera sóknina að sérstöku presta-
kalli.
Björgvin sýslumaður Vigfús-
son sækir vegna Rangárvalla-
sýslu um styrk úr ríkissjóði til
vöruflutninga á bifreiðum aust-
an úr miðri Rangárvallasýslu til
Reykjavíkur.