Dagblað - 18.03.1925, Blaðsíða 1

M iðuikudag
18. marz
1925.
I. árgangur.
39.
tölublað.
SKIPULAGSNEFNDIN brezka
(The Technical committee
of the National Housing
and Town Planning counsil),
sem skipuð er eintómum sér-
íræðingum, hefir nýlega látið
uppi álit sitt um hús þau, sem
hygð eru þannig, að grindin er
úr timbri, en klædd utan með
stálplötum l/s—8/i6" þykkum.
Segir nefndin að það hafi verið
úlit manna, að slíkar plötur
öiundu endast í 40 ár, ef þær
■vaeru málaðar beggja vegna í
npphafi og siðan málaðar að
ntan við og við. Petta sé ekki
Tétt. Ryð komist altaf í plötur
ú samskeytum og éti sig lengra
og lengra inh í plöturnar. Eina
fáðið til þess að verja þær
skemdum sé það, að mála þær
staðaldri bæði utan og inn-
an. Leggur nefndin til að hús
sá reist úr steinsteypu eða múr-
steini. Pau verði endingarbezt
°g heilnæmust og ekkert dýrari
en timburhús í fyrstu. Stafi
ÞeHa mest af loftslaginu í land-
iöu. _
Þetta er athugunarvert fyrir
fSs íslendinga, því að fáar þjóð-
3r eiga við jafn slæmt loftslag
búa sem vér, að því leyti
Sem það hefir áhrif á byggingar-
e[öi 0g húsagerð. Pað var um
e'^ skeið almennasta byggingar-
gio í kaupstöðum hér, að reisa
I rnvarin timburhús. Reynslan
^11- sýnt oss hið st ma og
rezka skipulagsnefndin heldur
ram, ag shk jj,js sg dýr> en(j_
^ögarlítii og óholl. Og svo er
ailk þess brunahættan. Stein-
steypuhúsin, sem reist hafa verið
e á siðari árum, eru einnig
svo ilia gerð, að þau eru
°‘l sem mannabústaðir vegna
raka * -................. ,
. • Að reisa hus hér ur mur-
ADl getur varla komið til
a» "Vegna þess að hann verð-
r °ss altaf of dýr, meðan vér
ge utrx ekki framleitt hann sjálf-
ö ein er SJj byggingaraðferð
01 ekki hefir verið nægilegur
a**mur gefinn. Pað eru timbur-
hús, »múruð í bindingcc eins og
það er kallað á Reykjavikur-
máli. Slík hús ætti ekki að verða
mjög dýr, en þau ættu að geta
sameinað kosti timburhúsa og
steinsteypuhúsa, en vera laus
við aðal galla þeirra. Hafa nokk-
ur slík hús verið reist hér og
gefist vel, en þó er enginn efi á
því, að bæta mætti það bygg-
ingarlag frá því sem áður hefir
verið.
Landsspitalamálið.
Hér skal drapið á það helzta,
sem gerðist á fundinum um
það mál á sunnud. 15. þ. m.
Frú Katrín Magnússon setti
fundinn og tilnefndi fundarstjóra
frú Kristínu Jacobson. Fundar-
skrifarar voru tilnefndir ungfrú
Inga Lára Lárusdóttir og frú
Jóna Sigurjónsdóttir.
Ingibjörg H. Bjarnason al-
þingisfulltrúi var frummælandi
og gerði grein fyrir landsspítala-
málinu frá byrjun, er Kvenrétt-
indafélagið og kvenfélög lands-
ins tóku málið að sér 1915,
eftir að konur fengu jafnrétti
við karlmenn í stjórnmálum.
Árið 1917 skipaði stjórnin 7
manna nefnd til að undirbúa
landsspítalamálið. Samkvæmt á-
litsskjali nefndarinnar var kveð-
ið á um tilhögun spítalans og
hvar hann skyldi standa (í suð-
austur af Kennaraskólanum). —
Á fjárlögunum 1918—19 eru
veittar 1000 kr. hvort árið til
undirbúnings landsspítalabygg-
ingar. Árið 1921 skipar ríkis-
stjórnin — samkv. till. stjórn-
ar Iandsspftalasjóðsins — nefnd
til að undirbúa landsspitalamál-
ið. Lauk sú nefnd störfum fyrir
þing 1923, og var þar bygging-
arkostnaður áætlaður 31/* milj.
króna.
Á Alþingi 1923 ber I. H. B.
fram till. til þ.ál. þess efnis, að
Ed. Alþ. skoraði á landsstjórn-
ina, að láta byggja landsspítala
svo fljótt sem unt væri, og »að
það væri látið sitja fyrir öllum
meiri háttar framkvæmdum rík-
isinscc. Meiri hluti deildarinnar
gerði till. gagnslausa með þvf,
að fella siðari hluta hennar
burt. Og málið svaf áfram.
1. nóv. 1923 ritar stjórn lands-
spitalasjóðsins stjórninni bréf,
og býðst til að lána ríkinu
helming sjóðsins, gegn því að
rikið leggi fram þá upphæð
tvöfalda og verkið tafarlaust
hafið og lokið við það, sem
nauðsynlegast væri.
Ríkisstjórn hafnaði boðinu.
Á þingí 1924 skoraði Ed.
samkv. þ.ál. á stjórnina, að láta
undirbúa landsspitalamálið á
öðrum grundvelli, og að gerður
yrði uppdráttur af byggingu, er
ekki kostaði meir en nál. 700
þús. kr. — Nú hefir húsameist-
ari ríkisins gert uppdrátt að
spitala, sem áætlað er að kosti
780 þús. kr. Er þar gert ráð
fyrir nauðsynlegustu lækninga-
stofum og nál. 100 sjúkrastofum.
Fjárveitinganefndir þess þings,
sem nú starfar, hafa ekki, að
því er séð verður, gert ráð fyrir
útgjöldum til landsspítala á fjárl.
fyrir næsta ár.
Pess vegna hafði stjórn lands-
spítalasjóðsins ákveðið, að halda
þennan fund, og skoraði nú >
frummælandi á fjárveitinga-
nefndir og ríkisstjórn, að lýsa
yfir afstöðu sinni til lands-
spítalamálsins.
Jón Porláksson ráðherra tók
því uæst til máls, og kvað fjár-
veitinganefnd Nd. enn ekki hafa
skilað áliti sínu, játaði að fram-
kvæmdir í þessu máli hefði
verið og væri nauðsynlegar, en
ríkisstjórn hefði að undanförnu
ekki haft fé fyrir hendi til þess
að ráðast í slíkt stórvirki sem
landsspítali væri, samkv. fyrri
kostnaðaráætluninni, alt hefði
þurft að spara. Spitalabygging
væri að vísu viðráðanlegri sam-