Dagblað - 19.03.1925, Síða 1

yEÐURATHUGANASTÖÐIN
er tiltölulega ný stofnun og
naargir hafa enn eigi gert
*ér það ljóst hverja þýðingu hún
^efir. Má þar eigi að eins telja
J>4 menn, er álíta alla nýbreytni
að eins til bölvunar, heldur og
öiarga þeirra, sem slík vísinda-
atofnun á að verða að liði. En
öllum þeim, sem bera það mál
tyrir brjósti, að íslendingar reyni
að »gá til veðurs«, hefir sjálf-
*agt þótt vænt um það, þá er
stjórnin ætlaði 30 þús. kr. á
fjárlagafrumvarpi sínu fyrir 1926
tii handa veðurathuganastöðinni.
Frá alda öðli hafa nýtustu
^enn þjóðarinnar fundið til þess
að gott væri að sjá ofurlítið fram
í tímann um það hvernig veðr-
atta muni verða. Um Vífil, leys-
'Ogja Ingólfs Arnarsonar, þann
‘er reisti fyrstur bygð á Vífils-
stöðum, er þess getið, að hann
Sekk á hverjum morgni upp á
Vífilsfell að gá til veðurs. Enda
þótt maður viti nú, að slíkt
^öuni málum blandað, þá sýnir
Sagan þó, að maðurinn hefir
^unnað að meta veðurathuganir.
þótt lengra sé seilzt aftur í
t'uiann, finnur maður í sögum
v>ða merki þess hve mikið menn
^ófðu um veðurathuganir hugsað
hvers virði þær voru taldar.
Yt *
'',U Völund er þess getið að
Qaön hafi verið »veðureygur«.
^8 slik mætti dæmi telja óend-
a°tega, alt fram á vora daga.
®-u þá kom veðurfræðin sem
vísindagrein. Er henni að
*isU enn í ýmsu ábótavant, en
erum vér nú mikið betur
aettir með það að sjá ofurlítið
raUr f tímann heldur en menn
y°ru áður meðan þeir urðu að
^uta augu sín eingöngu og
far^^3 ara at^u8an*r um
sé^8i vísindagrein — þótt ung
. þegar orðið lífgjafi
ejandi manna. Og hér á ls-
> þar sem svo má segja,
að alt
hlýt
sé undir tiðinni komið,
Ur hún að verða ómetanleg.
í>að hlýtur því hverjum rétt
hugsandi manni að verða fagn-
aðarefni, að fjárveitinganefnd
Nd. hefir lagt það til, að fram-
lag ríkissjóðs til stöðvarinnar
næsta ár verði hækkað upp i
40 þús. kr.
Um þýðingu veðurathugana-
stöðva skal ekki fjölyrt hér. En
þetta, sem nú hefir verið frá
sagt, er gleðilegur vottur þess,
að íslendingum er að fara fram
um það, að færa sér vísindi í
nyt.
Landsspitaiamálið.
(Niðurl.)
Þá flutti Guðm. próf. Thor-
oddsen glögt og ítarlegt erindi
um þá knýjandi nauðsyn sem
orðin væri á þvf, að koína upp
hið allra bráðasta fullkominni
spítalabyggingu. Kvað hann þetta
mál enga bið þola. Að því er
snerti kostnaðaráætlun hinnar
dýrari spítalahyggingar hefði
nefndin gert ráð fyrir, að bygt
yrði fyrir tvær milj. króna í byrj-
un og síðan bætt við eftir þörf-
um. Lýsti ræðumaður átakan-
lega því aumlega ástandi er nú
ríkti hér, sakir þess að full-
komna spítalastofnun vantaði.
Læknar væru á víð og dreif
með sjúklinga sína, þrengsli í
spítölum þeim sem fyrir væru
afskapleg, vistin of dýr, kenslan
við læknadeild háskólans gæti
ekki verið nærri eins nákvæm
og skyldi, vegna vöntunar á full-
kominni rannsóknarstofu. Væri
þetta háskólanum til minkunar,
sama gilti um hjúkrunarkvenna-
námið. Mælli hann á þá leið að
alla áherzluna ætti að leggja
á að spara mannslífin. Taldi
ræðumaður sjálfsagt, að á vænt-
anlegum landsspítala yrðu fastir
spítalalæknar, það væri svo
margt sem mælti með því m.
a. það, að spítalavistin yrði mun
ódýrari.
Guðm. Hannesson próf. lýsti
nánar fyrirhugaðri spítalabygg-
ingu samkv. uppdráttum og lét
því næst uppi það álit fyrir sína
hönd og spítalanefndar, að þótt
minni spítalinn væri betri en
enginn, myndi farsælast öllum
sem hlut ættu að máli og þjóð-
inni í heild, að spitalinn yrði
bygður samkvæmt fyrri upp-
drættinum. Hægur nærri siðar
að færa út kvíarnar eftir þörf-
um landsmanna og getu ríkisins.
Guðm. Björnson landlæknir
áleit sparnaðartal óviðeigandi
þegar mannslifin væri annars-
vegar. Hvert mannslif væri rík-
inu dýrmætu fjársjóður. Sér
hefði reiknast svo til fyrir strið-
ið að hver fullþroskaður maður
á íslandi væri landinu 20 þús.
króna virði. Peningar væru nú
í lægra verði og mætti því ýkja-
laust meta hvern þritugan mann
60 þús. króna virði íyrir föður-
landið, en þar sem mannslífin
væri þjóðinni svo dýrmæt eign,
yrði að telja landsspitamálið hið
mesta sparnaðarmál og ætti það
þvi sem fyrst að komast í fram-
kvæmd.
Frú Bríet Bjarnhéðinsdóltir
kvaðst treysta stjórninni til að
sjá svo um, að hægt væri fjár-
hagsins vegna að byrja á bygg-
ingu spitalans hið fyrsta, og að
stofnuð yrði í sambandi við .
hann fæðingardeild.
Áður en fundi væri slitið tók
frummælandi til máls og lýsti
því yfir fyrir hönd Landsspitala-
sjóðsnefndar, að hún væri fús
að leggja fram úr sjóðnum svo
mikið að hægt væri að hefja
verkið, ef trygging fengist fyrir
að því yrði haldið áfram.
Ennfremur studdi frummæl-
andi sterklega tillögu þá, sem
fram hafði komið í nefndinni
um fæðingardeild, sem láðst
hafði að taka með, er teikning
var gerð.
Á fundinum var borin fram
svo hljóðandi tillaga og samþ^
með öllum greiddum atkv.: