Dagblað

Eksemplar

Dagblað - 26.03.1925, Side 1

Dagblað - 26.03.1925, Side 1
Fimtudag 26. marz 1925. I. árgangur. 46. tölublað. HÉR í blaðinu hefir áður ver- ið minst á það að í ráði væri að láta landið taka ^ð sér rekstur kvennaskólanna, bæði Reykjavíkurskólans og Ölönduósskólans. Bar stjórnin fram frv. um að ríkið tæki að sér kvennaskól- ann í Reykjavík, en Guðmundur Ólafsson bar fram breytingar- tillögu við frv. um að ríkið tæki einnig að sér kvennaskólann á Blönduósi. Mál þetta kom fyrst fyrir Ed. °g var því vísað til mentamála- nefndar, en i henni eiga sæti Sig. Eggerz, Jónas Jónsson og íngibjörg H. Bjarnason. Nefndin klofnaði um málið. É H. B. varð í minni hluta og ^om fram með sérstakt nefndar- ®lit. Segir svo í því um kvenna- skólann í Reykjavík: »Það mæl- lr svo margt með því, að ríkið taki að sér þann skóla, sem ^efir starfað í hálfa öld, og það verður trauðla komið með þau fök, sem með réttu gætu aftrað ^vi«. Aftur á móti vill minni hl. íeHa brtt. um Blönduósskólann. Meiri hl. er sammála um það, felt verði að gera skólana að r>kisskólum, en byggir þó álit s>tt á mismunandi forsendum. S|g. Eggerz lítur svo á, að þetta Se fjárhagsmál; skólarnir verði aodinu dýrari í rekstri heldur etl með því fyrirkomulagi, sem 0,1 er. og hann telur að hafi reynzt mjög vel. Aftur á móti heldur Jónas ^Osson fram hinni sömu s °ðun og haldið hefir verið hér í blaðinu, að landinu .eri tyrst og fremst skglda til að sto/na sérskóla fyrir síc?Ur °9 þú einkum húsmœðra- ga“ q' Konur hafi nú jafnan að- kar|* skólum landsins og fyrirme,ln* en skorti sérskóla Slg. Kvennaskólarnir, sem sk'l- §etl trauð,a talist sér- fr ar t^rir konur, heldur miklu fnur Sagnfræðaskólar. umraeðum um þetta mál í þinginu í gær, benti þessi þing- maður réttilega á það, að hinir einu sérskólar sem hér eru til fyrir karlmenn, sé bændaskól- arnir, og yrði því þess vegna að gera kvennaskólana að hús- mœðraskólam ef ríkið ætti að taka þá að sér. Þessari sömu skoðun hefir Dagblaðið haldið fram, og þykir því vænt um, að fleiri skuli taka undir það mál. Að vísu er það rétt sem minni hl. segir í nál. sínu, að framtíð Reykjavíkurskólans yrði tryggari ef ríkið tæki hann að sér. En það breytir engu um aðalmerg málsins, sem er þessi: Konur hafa nú jafnan aðgang að mentastofnunum landsins og karlmenn, og til þess að ríkið haíi sérskóla fyrir þær, þarf það að vera húsmæðraskóli, eða sá skóli þar sem konur geta fengið þá sérmentun er þær þurfa til þess að gegna húsmóðurstörfum, alveg eins og bændaefni fá nú sérmentun til þess að búa sig undir húsbóndasiörf. Alþýðufræðslan. Alþýðufræðsla Stúdentafélags- ins, eða »Stúdentafræðslan«, eins og hún er oftast kölluð, var stofnuð 22. nóv. 1895 og verður þvi 30 ára á þessu ári. Styrk fékk hún fyrst árið 1902, 300 kr., er hækkaði á næsta fjárhagstfmabili upp í 500 og hélst svo lengi þangað til verð- fall peninga á stríðsárunum gerði frekari hækkun nauðsyn- lega. Hæstur var styrkurinn 2000 kr. árið 1921, enda fékk stúd- entafélagið á Akureyri af því 500 kr. Síðan nokkrum árum eftir aldamótin hafa árlega verið fluttir margir fyrirlestrar utan Reykjavíkur hingað og þangað út um land. Alls hafa verið fluttir í fræðslunni tæpir 600 fyrirlestrar, þar af um 330 í Reykjavík og um 270 á 70 til 80 stöðum út um landið. Þeir fyrirlestrar sem haldnir voru í Reykjavík hafa þó komið öllu landinu að gagni, því að allur þorri hinna merkari hefir komið út á prenti. Ur sumum þeirra hafa einnig orðið til heilar bækur, svo sem »íslenzkt þjóðerni« og »GulIöId íslendinga« eftir Jón Aðils. Mörg af ritum Bjarna frá Vogi urðu til í Stúdentafræðslunni, og fleira mætti upp telja. Sumir hafa haldið þvi fram að síðan Háskólinn kom, sé Stúdentafræðslunni ofaukið. En sannleikurinn er sá, að hún hefir aldrei blómgast betur en síðan Háskólinn kom. Enda er henni ætlað að grípa yfir enn fjölbreyttara svið og nota fjöl- breyttari krafta en Háskólinn hefir á að skipa. I*að er kunnugt, að tekjur af fyrirlestrum hafa hrokkið skamt til þess að greiða kostnaðinn, enda var aldrei til þess ætlast. Pess vegna var ekki hægt að halda uppi þessari starfsemi, nema því að eins að styrkur væri veittur til hennar af hinu opinbera. Var þvi ekki annað sýnna, en að fræðslan yrði að leggjast niður nú, vegna fjár- skorts. En margir hefði saknað þess og því er þess óskandi, að samþykt verði í þinginu tillaga minni hluta fjárveitinganefndar um það að veita styrk til fræðslunnar. í fræðslunefndinni eiga nú sæti: Bjarni Jónsson frá Vogi (form.), Halldór Jónasson kenn- ari (ritari), Ásgeir Ásgeirsson alþm. (gjaldkeri), Matthias Þórð- arson fornmv. og Kristján Al- bertsson ritstjóri.

x

Dagblað

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblað
https://timarit.is/publication/605

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.