Dagblað - 27.03.1925, Side 1
OLLUM mun koma saman um
það, að stór munur sé nú
á því hvað götur bæjarins
aé þrifalegri en þær voru fyrir
nokkrum árum. Pað er ekki
ýkja langt síðan að varla þótti
fært um aðalgötur bæjarins,
nema í sjóstígvélum eða skinn-
sokkum.
Þessari miklu breytingu, sem
orðin er á þessu, veldur að
'uiklu leyti bætt gatnagerð, og
ennfremur gatnahreinsunin. Við
\ana vinna nú nokkuð margir
menn, en eini ókosturinn við
hana er sá, hvað hún kostar
bæinn mikið fé. Er það mjög
athugunarvert hvort ekki muni
hægt að draga úr þeim kostn-
aði með einhverjum ráðum, án
þess þó að þrifnaður fari mink-
andi.
Tíðarfar veldur nokkru um
-hvað gatnaviðhaldið verður dýrt,
vegna þess að þegar hálka er,
þarf að bera á göturnar. Til
þess hefir altaf verið notaður
sandur, meira og minna mold-
borinn, sóttur langar leiðir með
tniklum kostnaði, en þegar snjó
og klaka leysir, þarf aftur að
kosta ærnu fé til þess að aka
bessum sama sandi í burtu og
hreinsa göturnar.
Nú er spurningin sú, hvort
ekki muni hægt að fá einhvern
a*>nan hálkuáburð en þennan
aaud. þar er að vísu ekki um
^argt að velja, en þó mætti t.
nota salt í staðinn. Hér er
^Hega fleygt í sjóinn óhemju
^iklu af salti, sem ekki er leng-
l,r hæft til þess að saltaður sé
hieð því tiskur. Fer salt þetta
^annig alveg förgörðum, ef hægt
skyidi vera að nota það til ein-
vers. Vildi bærinn nú nota
Sa*1 þetta sem áburð á hálku,
honum að verða það ódýrt,
i17* að útgerðarmönnum ætti að
J,era sama hvort þeir léti hann
5 ókeypis, eða þeir henda
sjóinn. Og öllu heldur ætti
að vera ánægja að því,
einhverjar yrði nytjar salts-
Því i
beim
ins og að þær kæmi bæjarfélag-
inu ,að gagni. Þetta salt ætti þvf
ekki að vera bænum dýrara en
sandurinn, en það hefir þann
kost, að gatnahreinsunin yrði
miklu ódýrari en nú er, ef það
yrði notað, því að það mundi
bráðna af sjálfu sér og skolast
burtu i leysingum.
Að vísu eru ýmsir gallar á
þessu. Munu sumir segja að úr-
salti fylgi óþrif þar sem í því
sé slor og fiskrusl. En úrsalt er
mismunandi eftir því hvort það
kemur úr skipi, eða það er úr
fiski í landi. Það sem kemur
úr fiski í landi er mörgum sinn-
um þrifalegra en hitt, eins og
öllum hlýtur að vera auðskiiið.
Þá má og drepa á það, að
ekki ætti að bera á göturnar
sjálfar, heldur aðeins á gang-
stéttir, því að sandur eða hvaða
áburður sem er, gerir göturnar
erfiðar yfirferðar fyrir sleða, en
þeir eru þó nokkuð notaðir enn.
Nú eru flestar gangstéttir hellu-
lagðar og mælir það enn meira
með því, að nota fremur salt
en sand. Einn ókostur salts —
notuðu á þenna hátt er sá, að
það bræðir undan sér klaka og
snjó og gæti því á götum orðið
þess valdandi, að auka bleytu,
en slíkt verður varla að sök ef
það er aðeins borið á gangstéttir.
því að létt er að hreinsa snjó-
krap af þeim.
Víðsjá.
Björn K. þórólfsson er að
gefa út bók um breytiagar á
íslenzkum orðmyndunum siðan
1300 og verður þar einnig getið
helztu breylinga á framburði, er
orðið hafa á sama tíma.
Ehrencron Múller, bókavörð-
ur við konunglega bókasafnið i
Kaupmannahöfn, er farinn að
gefa út rithöfundatal fyrir Dan-
mörk, Noreg og ísland fram að
1814. Hefir hann unnið að þessu
mikla verki í frístundum sfnum
um 25 ára skeið. Fyrsta bindi
er komið út, en alis mun ritið
verða 10 bindi. Höf. segir sjálf-
ur, að islenzka rithöfundatalið
sé ófullkomnast, enda hafi hann
ekki náð í sumar þær islenzkar
bækur, er hann hefði þurft á
að halda.
Fræðafélagið hefir nú gefið
út minningarútgáfu af Passíu-
sálmunum. Hefir Finnur Jóns-
son prófessor búið bókina undir
prentun.
Nýlega er komin út á norsku
þýðing á Laxdæla sögu. Útgef-
andinn er Aschehoug.
Dr. Valtýr Guðmundsson hefir
nýlega ritað á dönsku bók er
hann nefnir »lsland i Fristads-
tiden«. Er hún um þjóðskipu-
lag vort að fornu og kemst höf.
að þeirri niðurstöðu, að íslend-
ingar hafi átt þjóðkosið þing á
þeim dögum.
í Nationaltidende ritar frú
Tove Kjarval grein um þjóð-
leikhúsið íslenzka og segir frá
hinu helzta sem hafi gerzt í því
máli.
Ingibjörg Ókfsson er um
þessar mundir á ferðalagi um
Noreg, Svíþjóð og Finnland i
erindagerðum fyrir K. F. U. K.
Ný bók er komin út eftir
Friðrik Ásmundsson Brekkan
og heitir »Ulveungernes Broder«.
Efni hennar er sótt til vikinga-
aldarinnar. Áður hefir komið út
bók á dönsku eftir þennan sama