Dagblað - 16.04.1925, Page 1
Fimtudag
16. apríl
1925.
I. árgangur.
62.
tölublað.
BÆRINN hefir haft þá stefnu
á undanförnum árum, að
færa út kvíarnar, ná sér í
ný lönd, svo að hann sé eigi
eins aðkreptur og áður, Hefir
hann því nú á seinni árum
keypt ýmsar jarðir hér í grend,
svo sem Ártún, Árbæ, Breiðholt
o. fl„ og nú að síðustu Gufunes.
Með auknum mannfjölda hér
í bæ hefir og aukist eftirspurn
að mjólk. Henni hafa ýmsar
sveitir reynt að fullnægja, með
ærnum kostnaði þó, og litium
ávinning eða eDgum, og Reyk-
víkingar hafa sjálfir reynt að
fjölga kúm sínum. En versti
þröskuldurinn í þeirri götu hefir
verið sá, að hagagöngu hefir
skort tilfinnanlega. Vegna þessa
hefir bærinn ráðist í það að
kaupa ný lönd, og er ekkert
athugavert við það, ef lönd þau
væri þá notuð eftir tilgangi.
Einu sinni var um það talað,
þá er mjólkurekla var hér sem
mest, að bærinn reyndi sjálfur
að koma upp kúabúi, svo að
bæjarbúar gæti aitaf fengið
mjólk. Þess vegna var farið að
hugsa um það, hvar tiltækileg-
ast mundi vera að rækta land,
svo að fóður fengist handa
þeim kúm. Var þá hvergi álit-
legra en í Fossvogi. Var nú
byrjað að rækta þar, og er það
sízt að lasta, en um leið var
tekin af einhver bezta haga-
ganga, sem hér er nálægt, fyrir
kýr á sumrin. Varð þetta því
til þess, að menn er áttu kýr
kýr hér, sáu sér þann kost
vænstan að reyna að losna við
þær, og um leið varð að sækja
meiri mjólk til bæjarins og um
lengri leið en áður var.
En — eins og áður er sagt,
^efir bærinn nú bætt við land
S1fi ýmsum jörðum, og hiýtur
Það að vera gert til þess, að
na í hagagöngu, fremur en til
hins, a5 bærinn ætli að þenja
S1g yfir allar jarðir, þótt reynsl-
an hafi nú sýnt, að hann hefir
Þanið sig yfir óþarílega stórt
svæði og minni um leið á frosk-
inn, sem vildi vera eins stór
og naut.
En hvernig hefir bærinn svo
farið með þenna landauka og
þenna hagagönguauka, sem hon-
um hefir áskotnast fyrir ærið fé?
Fáum við nú meiri mjólk en
áður af »bæjarlandinu«, og
verðum við ekki eftir sem áður
að sækja mjólk upp á Kjalar-
nes, efst upp í Mosfellssveit og
suður á Álftanes og jafnvel
austur í Ölfus. Halda menn að
flutningur á mjólkinni frá þess-
um stöðum og hingað til bæj-
arins kosti ekki neitt? Mér er
sagt, að þeir sem lengst sækja
að með mjólk sína, fái ekki
helming útsöluverðs hér fyrir
hana, þegar allur kostnaður er
frá dreginn. Með öðrum orðum,
þegar mjólk er seld hér, greiða
bæjarbúar helmig andvirðis
hennar fyrir flutningskostnað og
sölukostnað hér, eða meira.
Hér er ekki farið fram á það
í bili, að bærinn taki sjálfur að
sér kúarækt og mjólkursölu. En
með því landrými, sem hann
hefir nú, mætti auka kúarækt
hér og »innanbæjar« framleiðslu.
Og enda þótt verðlag yrði hið
sama og áður hefir verið, þá
græðir bærinn á því að fram-
leiðendur skuli vera hér. Og til
þess var þó víst leikurinn gerð-
ur, þá er hann færði út kvíarnar
á kostnað þeirra, sem nú eru
svo óheppnir að eiga hér heima.
Samkeppni
l^jóðverja og Breta.
Fyrir skemstu óskaði enska
skipafélagið Furness, Withy &
Co. eftir tilboðum í smíði á
fimm stórum Dieselvélskipum,
og kom lægsta tilboðið frá
Deutsche Werft, og var því
tekið. Tilboðið var £ 60,000
lægra heldur en hið lægsta til-
boð sem kom frá brezkum
skipasmiðastöðvum, og þó skuld-
bindur Deutsche Werft sig til
þess að hafa öll skipin full-
smiðuð á mikið skemri tíma
heldur en brezku skipasmíða-
stöðvarnar treystust til. Þess er
og gætandi, að lægsta tiiboðið
frá Bretum var miðað við það,
að þeir fengi vélarnar í skipin
keyptar í Þýzkalandi.
Deutsche Werft var stofnað
árið 1919, og er að sögn brezkra
sérfræðinga, er hafa skoðað það,
fyrirmynd í alla staði og stjórn-
að snildariega.
þykir Bretum súrt í broti,
sem von er, að Þjóðverjar skuli
geta kept þannig við þá í þeirri
grein, þar sem Bretar hafa alt-
af fram að þessu verið allra
fremstir. Hafa þeir fram að
þessu smíðað helming þeirra
skipa, sem hleypt hefir verið af
stokkunum í heiminum. Árið
1913 var hleypt af stokkunum
skipum, sem báru samtals
3.333.000 smál., og af þeim
höfðu Bretar smiðað skip, sem
báru samtals .1.932.000 smál.,
og á árunum 1922, 1923 og
1924 smíðuðu þeir 49 °/o af
öllum þeim skipastól, er þá var
I settur á flot.
Stúdentauppþot
í Paris.
Snemma í marzmánuði var
skipaður nýr kennari við lög-
fræðisdeild háskólans í París.
Heitir hann Geojges Scelle. Stú-
dentar mótmæltu honum þegar
í stað, vegna þess, sögðu þeir,
»að hann hefir fengið stöðuna
aðeins vegna politiskra skoðana
sinna«. Scelle er jafnaðarmaður.
Eitthvað viku af marz ætlaði
Scelle að halda fyrsta fyrirlestur