Dagblað - 26.05.1925, Qupperneq 1
Þriðjudag
26. maí
1925.
I. árgangur.
94.
tölublað.
JARÐHITINN í Laugunum hér
hefir verið umtalsefni oft og
tíðum á hinum siðari árum
og hafa margir framtakssamir
menn viljað nota hann á ein-
hvern hátt. Hafa sumir viljað
leiða heita vatnið hingað til
bæjarins og nota það til upp-
hitunar í húsum. Og nú síðast
hefir komið til orða, að veita
heitu vatni að Iíleppi til hitunar
þar. ;
það er í sjálfu sér virðingar-
vert, að menn skuli hafa áhuga
fyrir því að nota þau gæði, sem
náttúran hefir að bjóða, en hér
er um alveg sérstök gæði að
ræða, sem við getum vist hæg-
lega ónýtt eða gert lílilsvirði
fyrir klaufaskap og vanþekkingu.
Hvaðan kemur þessi jarðhiti?
Sumir hafa haldið því fram, að
hann komi úr »iðrum jarðar-
innar«. Aðrir halda því aftur á
móti fram, að hann myndist af
sérstökum efnasamböndum í
jarðlögum þeim, er vatnið síast
í gegn um og er slik kenning
miklu sennilegri. Eða hvað halda
menn, að vatn það, sem kemur
upp í Laugunum, komi djúpt
úr jörð? Það heflr aldrei verið
rannsakað. Hitt vita menn, að
jarðrask, svo sem það, er jarð-
skjálftar valda, hefir oft orðið
til þess, að laugar og hverir
hafa kólnað, og ætti nú að gera
eitthvert jarðrask hjá Laugunum
gæti farið svo að þeim yrði
stórspilt. Spurningin er þá sú,
hvort hægt muni að ná hita
þarna til notkunar, án þess að
átt sé á hættu, að skemma
Laugarnar. Og svo er önnur
spurning: Mun ekki hægt að
nota heita Laugavatnið betur á
annan hátt en þann að hafa
það til hitunar í húsum? Það
hefir heldur eigi verið rannsak-
að, en einn góðan veðurdag
getur að því kornið, að Laug-
arnar verði Reykjavík mesti
hýrgripur og þá notaðar á alt
at>nan hátt, en mönnum hefir
enn hugkvæmst. Framfarir í
vísindum eru svo hraðfara, að
maður veit aldrei á hverju er
von. Reykjavík ætti því að fara
varlega með Laugarnar — gæta
þess vandlega að gera ekkert
er orðið gæti til að skemma
þær eða komið í veg fyrir hag-
kvæma notkun þeirra í fram-
tíðinni.
ítalir munu nú manna lengst
á veg komnir með það, að hag-
nýta sér jarðhita. Og þeir ná
honum víðar en þar sem upp-
sprettur vatns eru. Bandarikja-
menn hafa og á seinni árum
gert einhverjar tilraunir í þessa
átt. En sú reynsla sem þessar
þjóðir hafa aflað sér í þessu efni,
er íslendingum ókunn, að mestu
eður öllu. Væri þó síst úr vegi,
að það mál yrði rannsakað
grandgæflega, því að nóg eig-
um við af jarðhitanum og er
efamál hvort hann getur ekki
með tímanum orðið okkur eins
mikils virði og fossarnir.
Dómur
var kveðinn upp í gærmorgun
yfir skipstjóranum á þýzka botn-
vörpungnum Trawemunde frá
Lubeck og var hann dæmdur
til að greiða 15000 fslenzkar
krónur í sekt, og afli og veiðar-
færi gert upptækt.
Botnvörpung þennan tók Þór
að veiðum í landhelgi skamt
frá Eldey og kom með hann
hingað á föstudagskvöld. Rétt-
arhöld byrjuðu á laugardags-
morgun og neitaði skipstjóri
harðlega að hann hefði verið i
landhelgi, en þó var hann eitt-
hvað farinn að linast er á leið.
í gærmorgun hafði hann sótt í
sig nýjan kraft og bauðst til að
sverja það byenær sem væri,
að hann hefði verið utan land-
helgi, en dómarinn tók ekki
mark á því. Ekki vildi skip-
stjóri áfrýja dómnum.
t
Stefán Stefánsson
fyrv. alþingismaður frá Fagra-
skógi, lézt í fyrrinótt. Banamein
hans var lungnabólga.
Stefán var maður þjóðkunnur
og sat lengi á þingi. Hafði hann
þar mörgum og margvíslegum
nefndarstörfum að gegna og
þótti hinn nýtasti maður. Ræðu-
skörungur var hann þó ekki,
en þaö mun flestra mál að fæst-
ir þingmenn hafi barist jafn
einlæglega fyrir áhugamálum
kjósenda sinna og hann. Við
siðustu kosningar féll hann fyrir
Bernharð Stefánssyni og mátti
þó vart á milli sjá.
Stefán var gildur bóndi og
hinn mælasti rnaður. Hann átti
fnörg börn; meðal þeirra eru
Davíð skáld, Stefán fulltrúi bæj-
arfógeta hér og Valgarður versl-
unarmaður.
Útsala Spánarvína.
Svo sem mÖDnum er kunnugt
ömuðust flestir kaupstaðirnir við
því, að fá til sín útsölu frá vín-
versluninni, eða allir nema
Vestmannaeyjar. Útsölur hafa
ekki verið settar á fót víðar en
i kaupstöðunum.
Þess hefir áður verið getið
hér í blaðinu, að þingmaður
Vestmannaeyja bar fram fyrir-
spurn til stjórnarinnar um það
hvað hún hygðist tyrir um út-
söluna i Vestmannaeyjum. Kvaðst
hann hafa erindi frá allmörgum
borgurum þar, þess efnis að
þeir vildu vera lausir við út-
söluna og væri hún til stórtjóns,
einkum meðan á vertíð stendur.
Vildi fyrirspyrjandi fá vitn-
eskju um, hvort það stæði í
samningnum við Spán, hve