Dagblað - 12.06.1925, Síða 1

Föstudag
12. júní
1925.
TÆPLEGA verður annað sagt
með sanni, en að flest hafi
verið skattlagt hér á landi, sem
hægt er að skattleggja. Á síðustu
árum hefir sú byrði, sem lögð
er á allan almenning með þessu,
margfaldast og er það að vísu
eðlilegt, vegna þess hvað útgjöld
rikisins hafa aukist hröðum
skrefum. Löggjafarvaldið hefir
ekki séð sér annað fært en að
hækka ýmsa tolla að miklum
mun og hæta við nýjum tollum.
En tollalöggjöf er tvíeggjað sverð,
vegna þess hve hún kemur
ranglátlega niður — vegna þess
að tollar eru yfirleitt neyzluskatt-
ur. Svo er t. d. um sykur og
kaffitollinrl, sem á fjárlögunum
fyrir næsta ár er áætlaður 975
þús. lcróna eða um 10 krónur
á hvert mannsbarn í landinn.
Nú er það vitanlegt, að í bæ-
um og þorpum landsins er kaffi
og sykurneyzla mikið meiri til-
tölulega heldur en í sveitum.
Og það er líka vi,tanlegt, að
meðal fátækari manna er neyzla
þessara vörutegunda mikið meiri
en meðal hinna efnaðri borgara.
Veldur þar um mjólkurleysið,
sam fátæklingar eiga við að húa.
Þeir verða að láta sér nægja að
fá svart kaffi í stað mjólkur og
með því verða þeir að hafa syk-
ur og eins með útálátslausum
hafragraut, sem vera mun helzti
spónamatur fátæklinga. Fimm
manna fjölskylda verður að
greiða að minsta kosti 60—65
krónur á ári í toll af sykri og
kaffi og er það eigi lítill skattur
ofan á öll önnur bein og óbein
útgjöld — og verstur vegna þess
að hann er nefskattur þar sem
þeir greiða þó mest, er verst
eru staddir.
Fleiri dæmi mætli nefna, en
af þessu sézt þó ljóst, að bráð
nauðsyn er á því, að athuga
tollalöggjöfina vandlega og skatt-
alöggjöf landsins yfirleitt. Það
þarf að reyna af ítrasta megni
að koma allri skatta og tolla-
löggjöf í það horf, að gjöldin
komi sem réttlátast niður eftir
gjaldþoli og getu manna. Tekju-
skattslögin eru rétt spor i þessa
átt. Sama gildir um skatt af
eign. En hvor tveggja skattur-
inn þarf að hækka, og tollar á
nauðsynjavöru, sem enginn má
án vera, eiga að hverfa úr sög-
unni.
Póiflugid.
I gær kl. 15 mín. yfir 5 voru
réttar 3 vikur liðnar, síðan Roald
Amundsen og félagar hans hurfu
norður 1 himinblámann yfir
hvítum ísbreiðunum á leið frá
SvalbarðatilNorðurheimsskauts-
ins. Hefir ekkert af þeim félög-
um frézt síðan. — —
Lagt á stað.
Eins og kunnugt er, hófst
pólflug þetta á Uppstigningardag
þann 21. f. m. Var þá blíðviðri
og veðurspár góðar. En eftir
því hafði verið beðið dögum
og vikum saman. Vóru þeir fé-
lagar 6 alls á tveimur flugbát-
um af likri gerð og flugbátur
sá, er Loccatelli kom á hingað
í fyrra. Vóru sett skíði undir
báða bátana, svo lenda mætti
á snjó. í öðrum bátnum vóru
þeir Amundsen, Riiser-Larsen
herforingi og flugstjóri, og vél-
stjóri þeirra. — í hinum voru
þeir Ellsworth, Dietrichson her-
foringi og flugstjóri og vélstjóri
þeirra. — Ellsworth þessi €r
auðugur verkfræðingur ameríksk-
ur, og kostar hann að miklu
ieyti för þessa.
Við ðlln búnir.
Undirbúningur undir för þessa
var allur hinn bezti. Enda munu
fáir heimsskautafarar meiri sér-
fræðingur í þeim efnum né
reyndari en Roald Amundsen.
Flugið til heimsskautsins var
áætlað um 8 klst. Og gengi alt
saman »eins og í sögu«, var
viðbúið að þeir kæmu aftur eftir
sólarhring eða svo. Én sjálfur
var Amundsen og félagar hans
við öllu búnir. [Höfðu þeir með
sér skíði og sleða, ef vélarnar
skyldu bila svo mjög í lendingu,
að eigi yrði við gert, og lá þá
næst fyrir að stefna skemstu
leið til lands, en það er til
Columbíu-höfða á Grænlandi.
Eru þangað 100 hnattmílur frá
skautinu. Mánaðar-vistir höfðu
þeir félagar með sér, en svo
ríkulegar, að nægja myndu í 6
vikur, ef spart væri með farið.
Byssur og skotfæri hafa þeir
einnig með sér, og geta því
sennilega veitt sér til matar,
þegar komið er suður yfir 85
breiddarstig.
Leiðangursskip Amundsen,
»Farm« og »Hobby«, áttu að
bíða endurkomu þeirra félaga
ákveðinn tíma norður við Dana-
ey, en hefja síðan leit að þeim,
ef þeir kæmu eigi aftur flug-
leiðis. — — (Frh.).
Skot.
t fyrradag voru drengir að
leika sér hér í fjörunni fyrir
vestan Grandagarð. Maður stend-
ur úti á garði, og er að skjóta
fugla, að líkindum sér til dægra-
styttingar, en svo óheppilega
vill til, að skot lendir í fæti
eins drengsins.
Drengurinn er fluttur til lækn-
is, og segir hann, að sárið sé
að vísu ekki stórt, en þó geti
hann átt nokkuð lengi í því. —
Ekki er mér kunnugt um,
hver unnið hefir þetta óvilja-
verk, enda mun engin rannsókn
hafa fram farið; væri réttast
af hlutaðeiganda að gefa sig
fram og borga drengnum lækn-
iskostnað og atvinnutap, þar
sem hann var nýbúinn að fá