Dagblað - 14.07.1925, Síða 1

Priðjudag
14. júlí
1925.
I. árgangur.
135.
tölublað.
SUNNAN frá Sikiley sendir
Kalldór Iviljan Laxness oss
lslendingum »tóninn« og
birtast skrif hans í »Verði«. Er
þar margt rétt hugsað, en ann-
að rniður, og sumt má alls eigi
standa ómótmælt, eins og t. d.
þessi klausa í síðasta blaði
Varðar: »Hins vegar get eg trautt
hugsað mér menn, er sé jafn-
gersneiddir því að hafa hug-
mynd um list sinnar eigin starfs-
greinar, eins og íslenzkir klæð-
skerar og islenzkir iðnaðarmenn
yfirleitt (leturbreyt. hér) eða láti
sig minna skifta hvað uppi er á
teningnum í iðju þeirra, í hin-
um útlenda menningarheimi«.
Eg veit satt að segja ekki
hvaðan höf. kemur vald til þess
að fella þennan þunga dóm. Er
það auðséð, að hann er þarna
að tala um mál, sem hann er
með öllu ókunnugur, og fer því
með staðlausar fullyrðingar. Eg
veit ekki betur, en að íslenzkir
iðnaðarmenn sé yfirleitt þjóð
sinni til sóma. Margir þeirra eru
snillingar á sínu sviði og fylgj-
ast vel með tímanum. Og um
klæðskera er það rangt að þeir
fylgist ekki með tízkunni er-
lendis. Eru það sennilega fæstir,
sem hafa jafn vakandi auga
með því er erlendis gerist í iðn-
grein sinni. —
Annars er fróðlegt að sjá hvern-
ig Kiljan lýsir íslendingum yfir-
leitt:
Ȓslendingurinn er haldinn
þokukendri villukenningarmein-
Joku(I) um að það vitni um
einhvern skort á siðferðislegri
heilbrigði að vera glæsilega til
fara.--------Daglegt látæði ís-
lendingsins er venjulega dauft,
stirt og óákveðið. — Þó fer
sjaldan ver en þegar íslending-
ar ætla að dylja hið eðlislæga
uppburðarleysi sitt, því þá verða
þeir venjulega uppivöðslusamir,
harkalegir og framir. — — ís-
lendingurinn er að náttúrufari
seinn að hugsa — hann er
málstirður, jafnvel þegar hann
talar sitt eigið mál. Þetta kem-
ur ljóst fram er almennur ís-
lenzkur borgari ritar sendibréf
eða blaðagrein.----------Maður
finnur hvernig íslendingurinn
hnoðar saman sitt bréf með
höndum og fótum(!) og verður
þó ekki annað en draflakirn-
ingur.------«,
Varla hefði Kiljan þurft að
fara suður til Sikileyjar til þess
að »hnoða þar saman með
höndum og fótum« þessari lýs-
ingu á íslendingum. Hefði mörg-
um þótt eðlilegra að hann hefði
sent oss fræðandi greinir þaðan
um landsháttu og þjóðlif Sikil-
eyjarbúa, og kunnað honum
þakkir fyrir það. —
t*ar sem Kiljan talar um
klæðaburð íslendinga, þá kenn-
ir þar nokkurs uppskafnings-
háttar. Erum vér komnir alveg
nógu langt á leið í því að apa
eftir klæðaburð útlendinga, án
tillits til þess hvað hér á bezt
við. Mætti helzt segja oss það
til hnjóðs, að vér séum svo
skyni skroppnir að ætla, að hér
út við íshaf eigi við samskon-
ar klæðaburður og suður við
Miðjarðarhaf. Fæ eg ekki séð
hvers vegna íslendingar ætti að
fyrirverða sig fyrir það að ganga
í ullarsokkum eða vaðmálsföt-
um. '
Kiljan kveðst eigi dirfast »að
bera íslendinga saman við Suð-
urlandabúa, til dæmis ítali, sem
yndisþokkinn er meðfæddur og
glæsileikinn liggur í blóðinu«.
Eg þekki ekki ítali sem þjóð,
en heyrt hefi eg marga, sem til
þekkja, segja það, að ítalskir
verkamenn taki öllum öðrum
fram um sóðaskap og sé allra
manna ræfilslegastir til fara. Og
af mörgum ferðalýsingum má
sjá, að læplega geta ítalskir
bændur heldur verið oss til
fyrirmyndar. —
Það er annars leiðinlegt, að
Kiljan Laxness skyldi eigi vera
staddur hérna um daginn með-
an Ameríkanarnir voru hér, svo
að hann gæti »stúderað« klæða-
burð þeirra og borið saman við
klæðaburð fslendinga.
Leiðrétting.
Herra ritstjóri;
í Dagblaðinu, fimtudaginn 9. þ.
m. stóð undir yfirskriftinni
»Tíðarfar«: »Veðurspáin í gær
brást, var komin sunnan og
austlæg átt í morgun þar sem
ekki var logn, og rigning alls-
staðar hjer sunnanlands«.
1 þessari umsögn blaðsins um
veðurspána virðist mér hljóta
að koma fram nokkur misskiln-
ingur á þeim tímamörkum, sem
veðurspánni eru sett, og vegna
þess að hætt er við að fleiri en
Dagblaðið gæti eigi ávalt að því,
að veðurspáin, sem gefin er út
að morgninum kl. rúmlega 9,
nær aðeíns til næstu 12 klukku-
stundanna eða yfir þann sama
dag til kvölds, finst mjer ástæða
til að benda á það, að eigi má
búast við því, að veðrið morg-
uninn eftir sé í samræmi við
veðurspána, sem gefin er út 20
til 24 klukkustundum áður.
En Veðurstofan gefur út aðra
veðurspá að kveldinu kl. 7, (kl.
19) og á hún að ná yfir veðrið
um nóttina (næstu 12 stundir).
Veðurspá þessi að kveldinu er
birt á sama hátt og á sömu
stöðum og veðurspáin um morg-
uninn, nema hún er ekki borin
út til áskrifenda hér í Reykjavík.
Veðarspá sú, sem átti helst að
bera saman við veðrið að morgni
þess 9. var send út að kveldi
þess 8. og var á þessa leið:
»Suðaustlæg átt á Suður- og
Vesturlandi, breytileg vindstaða
á Austurlandi. Rigning með
morgninum á Suðvesturlandi«.
Ef þessi veðurspá er borin sam-
an við veðurlýsingu Dagblaðsins,
mun það koma í ljós, að hún
var eigi svo fjarri réttu lagi, að