Dagblað

Tölublað

Dagblað - 25.07.1925, Blaðsíða 1

Dagblað - 25.07.1925, Blaðsíða 1
Laugardag 25 júlí 1925. I. árgangur. 144. tölublað. VIÐ heildarsýn á öllu því, sem hér er skrifað og prent- að, hlýtur maður strax að reka augun í, hve sviplíkt það er að ytra útliti, og hve fátt það er, sem að nokkru leyti sker úr í hugsun eða framsetningu. Líklega er hér meira gefið, út af blöðum, bókum og bæk- lingum en í nokkru öðru landi, miðað við fólksfjölda eða les- endafjölda málsins. En mestalt’er með sama málblæ og af svip- aðri hugargerð. það sem gerir kleifa þessa miklu útgáfu prentaðs máls, er fyrst og fremst bókhneigð og lestrarfýsn fjöldans. En mjög hefir þessi fróðleikslöngun og lestrarþrá verið misnotuð, og um leið stórspilt málsmekk, en þó einkum dómgreind almennings. Mesta sök á þessu eiga hinir sjálfkjörnu forsjármenn fólksins í bókmentum, með því oflofi og rangdæmi um flest alt, sem út er gefið, jafnvel þótt það sé af lélegustu tegund. Einhverjir, sem tillit er tekið til, verða altaf til þess að fara lofsamlegum orð- um um nýjar bækur, þótt ekk- ert sé í þær varið. Því um sum- ar er svo, að þær eru jafnvel ekki verðar pappírsins, sem í þær fer, og væru bezt fallnar til umbúða um smávörur og sjálf- dæmdar til haldgóðrar gleymsku. Hér þykjast allir vera skáld, sem geta nokkurn veginn flat- rímað almennustu hugsanir. Og þessi »smáskáld« virðast telja það fyrsta skilyrði fyrir tíman- legci og andlegri velferð sinni, að geta komið afurðum sínum út á prenti. Og altaf verða ein- hverjir til að fara lofsamlegum orðum um þessa »innlendu framleiðslu.« Alveg sama má segja um sagnagerðina og þau svonefndu skáld, sem að henni vinna. Á því sviði geta menn jafnvel orðið »stórskáld« ef þeir hafa úthald og efni til að segja sömu söguna nógu oft. Auðvitað eru hér virðingar- verðar undantekningar en þeirra gætir svo lítið í ofmergð meðal- menskunnar og vantar llka þá afburðamensku sem þarf, til að vera einir um athygli fjöldans, í þessu sambandi verður ekki komist hjá því að minnast á erlenda sagnaruslið sem alstaðar veður uppi og á mikinn þátt í þvi ástandi sem ritmenskan og bóksmekkur almennings er kom- in í. »Rómanar« af lélegustu gerð eru jafnvel meira lesnir en skáldrit viðurkendra góðhöf- unda og erlend úrvalsrit liggja óseld hjá bóksölunum þega^r »seriu«-útgáfur atvinnuhöfunda eru fyrir löngu uppseldar. Hér er vert að minnast á til- lögu Guðmundar Hagalíns um að tolleggja erlendar bækur, sem inn eru fluttar, eftir ákveðnum skattstiga, þannig að úrvalsritin séu tollfrjáls, en af þeim lélegustu sé greiddur jafn hár tollur og frumverð þeirra er. Sumar þjóð- ir hafa farið þessa leið og gefist vel, og þessi tillaga G. H. er fyllilega þess verð að henni sé gaumur gefinn. Regar andleysið og ýmislegur afstyrmisháttur skipar öndvegið, þá er illa komið og mikil þörf umbóta. Hér verða okkar beztu menn að ríða á vaðið og taka að sér þá forystu sem um mun- ar. Verður að halda áfram þótt illa horfist á um árangur í upp- hafi. Og þeirri framsókn má ekki linna fyr en öll ritmenska vor er búin að fá betri heildar- svip en nú hefir hún og að ugg- laust sé, að hann geti haldist til frambúðar með vaxandi þjóðar- þroska og skírum merkjalímjm milli lítilmensku og manndáðar. -m. -n. r Snmartími. í dag verður búðum hér i bænum lokað kl. 4, og síðan á sama tima á lfiugardögum fram til ágústloka. Síldaríréttir. Sigluíirði 24 júli. Seagull hefir komið með 256 mál sildar. »Eir« frá ísafirði er nú hæst með 900 tunnur. Töluverð síld i nótt. Kirkj nstuldnr. Fregnir hafa borist um það hingað, að stolið hafi verið dýr- gripum frá páfanum úr höll hans, Vatikan, en þetta er ekki rétt. Þjófnaðurinn var framinn í St. Péturskirkjunni, og þaðan stolið ýmsum merkilegum dýr- pripum. Lögreglan fékk þegar grun á manni nokkrum, sem hafði ver- ið þar daglegur gestur meðan pilagrímarnir voru þar, og komst lögreglan að þvi, að þessi mað- ur var skósmiður og átti heima þar í borginni. Einn lögreglu- þjónn kom sér í kynni við hann og þóttist vera Bandaríkjamað- ur, kominn til Róm í verslunar- erindum. Urðu þeir brátt góðir vinir, og trúði skósmiðurinn honum fyrii því, að hann ætti von á ýmsum dýrgripum frá París. Væri þeir að vísu stolnir, en þeir mundu fást fyrir gott verð. Nokkru síðar sýndi hann svo lögregluþjóninum gripina, og þekti hann, að það voru gripir þeir, sem stolið var úr ' kirkjunni. Var nú skóarinn gripinn, og hafðist upp á öllu, sem hann hafði stolið. Varð syo mikill fögnuður út af þessu í Róm, að lofgjörðar- messa fór fram í St. Péturs- kirkjunni næsta sunnudag út af því að allir gripirnir skyldi vera heimtir. Dýrgripir þeir, sem stolið var, voru metnir 80,000 sterlings- punda virði, og á meðal þeirra var hinn heilagi hringur, sem

x

Dagblað

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblað
https://timarit.is/publication/605

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.