Dagblað - 26.08.1925, Blaðsíða 1

Miðvikudag
26 rigúst
1925.
LAUGARNAR hér við Reykja-
vík eru eitt af þeim fáu
náttúrugæðum sem um-
hverfið hefir að bjóða, en frem-
ur lítið höfum við ennþá gert
til að færa okkur gagnsemi
þeirri verulega í nyt. Mætti þó
virðast, að í jafn köldu landi og
fátæku að landkostum, væri slíkt
verðmæti ekki látið liggja illa
notað eða óhreyft öldum saman
rétt við bæjarvegginn.
Er stutt síðan menn fóru að
gefa jarðhitanum verulegan gaum
og athuga á hvern hátt mætti
helzt notfæra sér það verðmæti
sem í honum er fólgið. Hafa nú
á síðustu árum verið gerðar
ýmsar uppgötvanir og fram-
kvæmdir því viðvíkjandi, víðs-
vegar um heim, og eru ítalir
komnir þar lengst áleiðis.
Ennþá er það að mestu ó-
rannsakað á hvað margvíslegan
hátt má nota hann og má altaf
búast við nýjum uppgötvunum
á því sviði, eins og öllum öðrum.
Ýmsir framtakssamir menn
hafa nú á síðustu árum tekið
jarðhitan hér á landi í þjónustu
sina, einkum til herbergjahitun-
ar og annara heimilisafnota.
Hefir sú reynsla sem fengin er
verið vonum fremri og er það
nú jafnvel álitinn höfuðkostur
þar sem hægt er að ná heitu
vatni til heimilisnota. Fjölgar
þeim bæjum árlega sem verða
aðnjótandi þessara hlunninda.
það sannar greinilega hvers
virði menn álíta jarðhitann nú
orðið, að við val á stað fyrir
Heilsuhæli Norðurlands, var að-
aláherzlan lögð á góða aðstöðu
tit upphitunnar með vatni. Einn
aðal útgjaldaliður sjúkrahúsanna
hefir hingað til verið kolaeyðsl-
an en tækist að spara hana
verða húsin auðvitað miklum
mun ódýrari í rekstri. Svo mun
verða um Heilsuhæli Norður-
lands og svo er um Alþýðuskóla
Þingeyinga, svo nefnd séu ein-
hver dæmi. Ætti nú að mega
gera ráð fyrir að framvegis verði
aðaláherzlan lögð á góða að-
stöðu til upphitunar, þegar um
heilsuhæli eða aðrar opinberar
byggingar er að ræða. Verður
ekki metið til verðs hvaða
hagsbætur það hefði í för með
sér, auk ýmsra annara kosta sem
hér eru ekki taldir.
Nú er f ráði að byggja hér
Landsspitala á næstu árum og
hefir honum verið valinn staður
þótt ekki sé byrjað þar á nein-
um undirbúningi. Virðist nú
ekki vera úr vegi að athuga ná-
kvæmlega hvort ekki mætti nota
laugavatnið þar til upphitunnar.
Eða ef það reyndist ókleyft aö
byggja hann þá á öðrum stað
sem aðstaóa væri betri. Auðvit-
að þarf spitalinn að vera sem
næst aðalbænum og þótt lauga-
vatnið yrði notað til hitunar
þyrfti hann ekki að standa inn
við Laugar, því vatninu má
veita langa leið, án þess það
kólni að nokkrum mun.
Þetta er svo mikið fjárhags-
atriði að sjálfsagt virðist að
rannsaka það gaumgæfilega, því
ef þetta mætti takast gæti það
orðið til þvess hagnaðar sem
ekki yrði með tölum talinn.
+
Jón Jóimtansson,
íyrv. iilþin^ismaður
lézt hér í bænum í gærmorgun
eftir langvarandi lasleika og
þunga legu núna siðast. Jón var
fæddur 14. maí 1874, lærði bú-
fræði og var um eitt skeið starfs-
maður Búnaðarfélags íslands og
síðar Búnaðarsambands Suður-
lands. Bjó fyrst nokkur ár i
Brautaiholti, en siðar á Ásgauts-
stöðum hjá Stokkseyri. Var um
tima ritstjóri Suðurlands og
þingmaður Árnesinga. Síðustu
árin var hann búsettur hér 1
Reykjavik.
Jón var ötull starfsmaður,
ágætlega gefinn og vel látinn
af öllum sem kyntust honum.
Bannid í Ameríku
L. Oftedal ráðherra segir frá.
Andstæðingablöð bannmanna
flytja þráfaldlega fréttir af »hrak-
förum bannsins í Atneriku«.
Eru þó fréttir þessar venjulega
fremur léleg sannanagögn, þar
eð þær annaðhvort eru hafðar
eftir ákveðnum andbanningum
og Ieiguliðum þeirra, eða þá —
og það sem tiðast er — eftir ó-
nefndum mönnum, t. d. blaða-
manni einum, »sem nýlega fór
til Ameriku til þess að athuga
vínbannið þar« elc.
Dagblaðið hefir nokkrum sinn-
um flutt fréttir um sama efni,
sem það hefir haft eftir nafn-
kunnum mönnum, bæði bann-
mönnum og andbanningum. —
Ætlar það nú að bæta við frá-
sögn merks manns, sem ný-
kotninn er að vestan, frá 100
ára minningarhátíð Norðmanna
i Bandarikjunum. Maðurinn er
L. Oftedal, ritstjóri »Stavanger
Aftenblad’s« og »socialminister«
í norska ráðuneytinu, merkur
maður og landskunnur sem
blaðamaður og stjórnmálamað-
ur í senn. Hann segir svo frá f
blaði sínu 1. þ. m.:
»Margir hafa spurt mig: —
Hvernig var nú annars útlitið
með bannið þar vestra?
— Það má víst segja, að á
margan hátt sé likt á komið
um það og hér heima. Það
fellur margt spaugsyrðið og
glensið i garð bannsins, bæði
opinberlega og manna á milli.
Ég heyrði t. d. ókunnan ræðu-
mann byrja ræðu sina á þenna
hátt: — »Ef yður skyldi virð-
ast athugasemdir minar fremur
purrar, bið ég yður að taka