Dagblað - 29.08.1925, Side 1

Laugardag
29. dgúst
1925.
I. árgangur.
173.
tölublað.
WagBíað
EINHVER dýrmætasta eign
Reykjavíkur er landrýmið
umhverfis bæinn og það
verðmæti sem í því er fólgið.
Til skams tíma hefiir það ýmist
verið ónotað eða illa yrkt, því
rányrkja hefir lengst af farið
fram á mestum hluta þess. Á
allra síðustu árum hefir þetta
uokkuð þokast um til betra við-
horfs, því töluvert af bæjarland-
inu hefir verið tekið til ræktun-
ar, en sama og ekkert getur þó
talist fullræktað ennþá.
Vel hirtir gróðurblettir svo
sem í Gróðrastöðinni og örfáura
stöðum öðrum, sýna best hvaða
f'jómögn eru hér fólgin í jörðu,
€f fullnægt er þeim gróðurskil-
yrðum sem jarðvegurinn krefst
ng aðstaðan skapar. I allri jarð-
yrkju, á fullræktun landsins að
vera takmarkið sem kept er að.
Ræktaða landið er ennþá alt of
lítið og auk þess er umhverfi
bæjanna svo verðmikið að hver
yrkjanlegur blettur ætti að vera
í svo góðri rækt sem framast er
unt, svo nokkrir vextir fáist af
þeim höfuðstól sem þar er fast-
bundinn.
Eins og aðsta bæjarins er til
uflunar nauðsynlegs viðurværis
S€m landræktunin ein getur fram-
teitt, þá ætti áhugi manna fyrir
uukinni jarðyrkju að vara óskift-
ur, og þær athafnir að fylgja, að
fullræktun bæjarlandsins yrði
framkvæmd á fáum árum.
Ekki er það svo að menn
hafi ekki opin augu fyrir rækt-
uninni, það sýna bezt þær fram-
farir, sem stefnt hefir verið í þá
átt, á siðustu árum, og einni ger
stofnun télagsins »Landnám«
sönnun þess, að menn álíta rækt-
Unina nokkurs virði og brýna
Þörf á að auka hana sem mest
^eð samhuga átaki á skömmum
^*Ua. Ef félaginu »Landnám«
tekst ag framfylgja til hlýtar
^*uui upphaflegu ætlun sinni,
ln® mikils góðs vænta af þeim
te*3gsskap viðvíkjandi ræktun
hæjarlaudsins. Vonandi tekst því
félagi betur að komast áleiðis
að takmarki sínu, heldur en
mörgum öðrum félögum sem
stofnuð hafa verið í góðum til-
gangi, og nokkurra átaka gætt í
fyrstu, en lagst síðan á svæfil
athafnaleysis og áhugaskorts.
Ræjaifélaginu sjálfu er mestur
hagnaður að fullræktun bæjar-
landsins og því verður það að
hafa frumkvæðiðj, að yrkingu
landsins og leggja fram fé til
framkvæmdanna, a. m. k. að
nokkrum hluta móti einstak-
lingunum sem'í því vilja brjótast.
þegar einstaka menn brestur
þrótt, til að koma einhverju nauð-
synjamáli áleiðis, verða samtök
heildarinnar að koma til hjálp-
ar, og hér er þaö einmitt bæjar-
félagið sem á að hafa frum-
kvæðið og það framtak sem
dugar — einmitt vegna hagsbóta
þess sjálfs.
Þessu máli þarf að halda^vel
vakandi og linna ekki fyr en
ræktunarmál Reykjavíkur eru
komin svo vel á veg að ugglaust
sé um framhaldandi ræktun og
fullnaðarnýtingu á verðmæti jarð-
vegsins. Ræktunarmálið er stór-
mál og mjög viðkomandi hags-
munum bæjarbúa og verður því
að fylgja því fram með festu og
einurð. Fullræktun bæjarlands-
ins á hér að vera takmarkið
sem kept er að, og því takmarki
þurfum við að ná sem allra fyrst.
Grengið.
íslenzka krónan hækkar i dag
og það ekki alllítið. Sterlings-
pundið er nú skráð á kr. 25,00.
í gær neituðu báðir bankarnir
að kaupa erlendan galdeyri á
því verði sem skráð hefir verið
fyrirfarandi daga, og þóttust
menn þá vita að ekki mundi
langt að biða gengishækkunar.
Atvinnurekendur og útflytjendur
vinna mjög að því, að gengið
sé stöðvað. En væntanlega hefir
Gengisnefndin og bankarnir eng-
in ráð í hendi til þess, nema
þing og stjórn fyrirskipi það og
geri viðeigandi tryggingarráðstaf-
anir, sem losi bankana við á-
hættu af gjaldeyriskaupum á
núverandi háa verði. — Ef
danska og norska krónan halda
þeirri miklu hækkun sem þær
nú hafa náð, eða tekst að stöðva
sig í sínu upprunalegu gullgildi,
þá mun það styrkja mjög mál
þeirra sem vilja fara sömu leið
með íslenzku krónuna, þótt stýf-
ingarmenn hafi reyndar mikið
lil síns máls.
G rænland.
i.
Það mun sæmilega Ijóst öll-
um þeim.ær fylgjast með f Græn-
landsmálum upp á síðkastið, að
eigi muni langt að bíða gagn-
gerðrar breytingar á stjórnar-
fari þar vestra. Augu Dana opn-
ast æ meir og meir fyrir því, að
það muni að likindum vera
»something rotten« í hinni 150
ára gömlu einokunar-stjórn
»Hinnar konunglegu Grænlands-
verslunar«. Enda er eigi ólík-
legt, að farnir sjeu að fúna sum-
ir máttarviðirnir í þeim hjalli.
Og víst er um það, að danska
stjórnin lætur sér eigi framar
nægja hinar venjulegu »Indbe-
retninger« frá Grænlandsstjórn-
inni. í fyrra fór heill hópur
rikisþingmanna þangað vestur,
og meðal þeirra voru allmargir
andstæðingar einokunarinnar. Og
í sumar fór Hauge innanrikis-
ráðherra til Grænlands með
»Hans Egede«. Kvaðst hann af
sjálfsýn ætla að kynna sér kring-
umstæður allar og framtiðar-
skilyrði þar vestra.
Öllum hugsandi mönnum i
Danmörku er nú að verða það