Dagblað - 02.09.1925, Blaðsíða 2

2
ar, þótt ég hafi eigi komið yfir
hana. Ég á því eigi eftir að
finna þessi lönd, heldur að
kanna þau, ef ég ætla að kynn-
ast þeim nánar. — Eg vona, að
þessi skoðun mín sé nægilega
skýr öllum almenningi. Sam-
kvæmt henni verð ég að ætla,
að hér geti alls eigi verið um
neinn landfund að ræða, heldur
aðeins rannsókn, hafi hún verið
gerð. Réttast mun því vera að
segja, að hér sé kannað (»un-
dersögt«) áður kunnugt svæði,
en eigi fundið.
Hæstvirtur sendiherra Dana
virðist leggja allmikið kapp á
að sanna, að ummæli símskeyt-
is þess, sem liggur til grund-
vallar blaðagreina vorra, sé sönn
og rétt í alla staði. Enda er
það skiljanlegt. Maður skyldi
nfl. ætla, að allmerkar land-
fræðilegar uppgötvanir og rann-
sóknir hljóti að liggja til grund-
vallar að jafn itarlegu simskeyti
til útlanda um merka »land-
fundi«, »mikilsverða« rannsókn-
arför etc.
í?að var mikilvægi og gildi
þessara landfunda — alment —
er ég benti á í grein minni, sem
ég taldi vafasamt og á erfitt
með að viðurkenna.
Þótt hæstvirtur sendiherra
Dana hefði t. d. farið yfir þver-
an Vatnajökul, nýja slóð, gæti
tæplega talist, að hann hefði
íundið ný og ókunn lönd. Vatna-
jökull er gamall í vitund lands-
manna, þótt eigi sé öll hans
höfuðhár talin. Og eins er auð-
vitað um vesturbrún hans. Mér
er eigi persónulega kunnugt um
fótför manna á þessum slóðum,
en nægilega þó til þess, að ó-
kunnar geta þær eigi talist. Á
landabréfi Thoroddsens (og einn-
ig D. Bruuns) eru sýndar hæðir
og hryggir og yfirborðsmynd
landsiags á öilu þessu svæði,
sem sendiherrann telur sig fund-
ið hafa. Og í íerðabók Thor-
oddsens, sem sendiherrann vitn-
ar í, er einmitt öllu þessu land-
svæði og umhverfi þess lýst all-
rækilega samkvæmt hæðarsýn
úr fleiri áttum, í glaða sólskini
og ágætu skygni. Og eftir þeirri
yfirsýn eru Jandabréfin gerð.
Rað er því eigi hægt að kalla
svæði þetta — »milli Illugavers,
Vonarskarðs og Botnavers« fyrir
DAGBLAÐ
terra incognila (sjá Ferðabók Þ.
Th. II, bls. 249—260).
Hæstvirtur sendiherra Dana
hefir verið fremur óheppinn með
málafærslu sína (procedure) gegn
mér, og upplýsingar þær, er
hann tilfærir í 6 liðum. Þótt
mér þyki fyrir, skal ég leyfa
mér að gera við þær stuttar at-
hugasemdir:
1. Það var eigi Thoroddsen,
sem gaf Kerlingum nafn. Þær
voru áður vatni ausnar, og
hljóta því að vera kunnar aust-
ur þar, bæði að fornu og nýju.
2. Sendiherrann fullyrðir, að
í landfræðilegum ferðabókum og
lýsingum um ísland finnist />ekki
nokkur maður, sem hefir ferð-
ast um eða lýst óbygðunum
milli Illugavers, Vonarskarðs og
Botnavers«. — Sem alkunnugt
er, finnast allmargir ferðamenn
utan við bœkurnar. Og eins og
þegar er drepið á, hefir einmitt
Thoroddsen lýst þessu svœði og
athugað það (rannsakað) úr
nokkurri fjarlœgð i góðu skygni.
— Er nú liðinn fullur manns-
aldur siðan.
3. Fullyrðing sendiherrans um,
að áðurnefnt svæði sé ókunnugt
bæði Skaftfellingum og Rangæ-
ingum, verður að teljast fremur
hæpin, af því sem þegar er
drepið á hér að ofan. Enda
segir sendiherrann sjálfur i 5.
lið, að fjallgöngumenn leituðu
áður »svæðið meðfram Köldu-
kvísl að austanverðua, og er þá
óhjákvæmilegt, að þeir hafi
komið þangað og vitanlega séð
talsvert frá sér og kynst eitt-
hvað á þeim slóðum.
Sendiherrann skýrir frá, að
svæði þetta sé »algerlega gróð-
urlaust að kalla má, og getur
því ekki verið afréttur, og
því siður »smalaleiðir bænda«.
— í grein minni stóð »afrétti
þau og örœfi«, og liggur þvi hér
við hártogun á orðum. Með
smalaleiðum hafði ég i huga
allar þær leiðir, er fjárleitar-
menn kunna að slæðast um,
bæði í fjallgöngum, eftirleit-
um o. s. frv.
5. Renna lið hefir þegar verið
drepið á. Sendiherrann skýrir
frá, að síðan Holtamenn hættu
að leita austur yfir Köldukvísl,
séu þeir alveg ókunnugir þar
um slóðir. — »Ress vegna þekkja
£)ag6Iað.
Bæjarmálablnð. Fréttnblnð.
Ritstjóivi: G. Kr. Guðmundsson,
Lækjartorg 2. Símar 744 og 445.
Viðtalstími kl. 5—7 siðd.
Afgreiðsla: Lækjartorg2. Símí744.
Opin' alla virka daga kl. 9—7.
Blaðverð 10 au. eint. Askriftar-
gjald kr. 1,50 á mánuði.
Prentsmiðjan Gutenberg, h.f.
Duglegur drengur
getur fengið að bera Dagblaðið
um Vesturbæinn
Holtamenn engin örnefni áspild-
unni — — meira að segja ekki
fjöllin, sem Þorvfldur kallaði
Kerlingar«. Þetta er hörmuleg
frétt. Gömlum örnefnum, Kerl-
ingar, hafa þeir þá gleymt, og
bráðum þekkja þeir lfklega ekki
Vatnajökul heldur, vegna þess,
að saúðféð fer ekki svo langtl
6. Sendiherrann telur, að það
nái engri átt að kalla Guðjón
oddvita Holtamann »lítt kunnan
fylgdarmann«. Eg get verið
sendiherranum sammála um það,
enda hefir mér aldrei dottið það
í hug af þeirri ástæðu, að mér
var alls eigi kunnugt, hver var
fylgdarmaður sendiherrans, og
hefi því ekkert um það sagt.
En eg get þó eigi látið vera að
benda á, að fjölkunnugur er
oddvitinn ekki'á afrélti sínu og
um fjallasýn þaðan, er hann
ekki þekkir Kerlingarl
Mér þykir fyrir að þurfa að
benda á að lokum, aö hæstvirt-
um sendiherra Dana hefir orðið
sú skissa á, að mislesa ýmislegt
í grein minni, eins og þegar er
drepið á, og ennfrernur það, sem
miður er, að tilfæra þau um-
mæli sem min, er eg alls eigi
hefi ritað, og krefur mig svo til
reikningsskapar fyrir þau orð. í
grein minni sagði eg alls ekkert
um ferð sendiherra Dana sér-
staklega. Eg setti fram nokkrar
spurningar, og hefi því miður
eigi fengið fullnægjandi svar
við þeim. h.