Dagblað - 17.09.1925, Qupperneq 1

Fimtndag
17. september
1925.
I. árgangur.
m.
lölublað.
VESTURBÆRINN er líklega
einkver hreinlegasli bæjar-
hlutinn, þegar litið er til
alls, og vlst er um það, að þar
er hver bleltur bezt notaður.
Að vísu er gatnaskipunin þar
mjög ruglingsleg og alveg stíl-
laus, og er það að sumu leyti
eölilegt, þvi hann hefir bygst
út frá miðbænum á löngum
tíma. Flest gömlu húsin voru
bygð meðfram götum sein lagð-
ar voru hægustu leið til ein-
stakra húsa, sem voru löngu
áður bygð, og auðvitað sett þar
sem hægast var, eftir þáverandi
aðstöðu. Síðan hefir það verið
látið ráðast sem komið var, og
■virðist lítil rækt hafa verið lögð
við að gera framtíðarskipulag
hans betra en verið hefir. Hefði
þar þó mátt breyta um til betra
viðhorfs jafnóðum og nýbygg-
ingar voru reislar, og bæta
þannig smámsaman úr mestu
lýtunum, sem eru á þessum
bæjarhluta vegna gatnaskipun-
arinnar. þannig hefði verið inn-
an handar að láta Stýrimanna-
stíg halda áfram beina leið
niður að sjó, ef ekki hefði ver-
ið leyft að þvergirða væntanlegt
framhald hans með byggingum
þeim, sem reistar hafa þar ver-
ið, neðan við Vesturgötu, núna
síðastl. ár. Var mjög hæfileg
breidd milli Ægisgötu og Stýri-
mannastígs, og má telja það
mjög illa farið, að nú er ekki
hægt að lengja Stýrimannastíg
alla leið til sjávar. Fetta eina
dæmi sýnir hve lítillar fyrir-
hyggju er gætt bæði þarna og
annarstaðar, og er aldrei of oft
að því fundið, meðan ekki er
breytt um til batnaðar.
Um húsagerðina sjálfa er að
oiiklu leyti sama að segja. þetta
bæjarhverfi er bygt á mjög löng-
um tima, og húsin auðvitað
mjög mismunandi að útliti og
allri gerð. |>au eru fyrst og
fremst bygð við hæfi mismun-
andi einstaklinga og lengst af
eftirlitslaust eða eftirlitslítið af
forráðamönnum bæjarins. Reynd-
ar er vafamál hvort orðið hefði
nokkur breyting til batnaðar,
þótt meiri afskiftasemi hefði
gætt frá stjórnarvöldum bæjar-
ins, eftir sumum allra síðustu
ráðstöfunum þeirra að dæma.
En eitt er víst, að margt hefði
þar mátt betur fara.
En Vesturbærinn hefir samt
sem áður eitlhvað aðlaðandi við
sig fram yfir suma aðra bæjar-
hluta. t*að er sagt um Vest-
niannaeyjinga, að þeir uni hvergi
vel nema þar. Og sama má
segja um flesta þá sem fæddir
eru og uppaldir í Vesturbæn-
um, að þeir kunna þar altaf
bezt við sig. Rað er einskonar
átlhagatrygð, sem er meiri meðal
almennings þar en annarstaðar.
Útsýni og umhverfi hefir sín
áhrif á fólkið, og e. t. v. er það
eitt af því sem heldur fólkinu
stöðugu í Vesturbænum, að út-
sýnið þar er víða mjög fallegt,
og er því verra, að ekki skuli
séð fyrir því að það geti hald-
ist til frambúðar.
Áður var minst á að Vestur-
urbærinn væri yfirleitt hrein-
legri en önnur bæjarhverfi og
mun þar um mestu valda að
hver landreitur er fullnýltur.
Þar skiftast á matjurtagarðar og
fiskreitar og eru garðarnir i
Vesturbænum sérstaklega vel
yrktir. Fiskreitarnir gefa líka
mörgum góðan arð og eru ótalin
til verðs þau hlunnindi sem að
þeim eru. Nokkuð er samt farið
að þrengja að þessum aflareit-
um, því nýbyggingarnar þurfa
sitt rúm og þær eru auðvitað helzt
bygðar þar sem landrýmið er.
Margt fleira mætti segja um
þenna bæjarhluta þótt ekki sé
gert að þessu sinni. En víst er
um það, að Vesturbærinn mun
lengi búa að þvi sem hann hefir
fram yfir aðra bæjarhluta og
einnig gjalda þess, að þar hefir
ekki verið að öllu farið eins að
og vera þyrfti.
Bann og bindindi.
i.
Inngangur.
Áfengisbannið hefir lítið verið
rökrætt nú um alllangt skeið.
Mikið hefir verið um það rifist.
Það er satt. Og allsnarpur
»stormur« hefir staðið um það
undanfarin missiri, svo mold-
rokið hefir fylt* öll skilningarvit.
En annars hefir farið sem áður
fyrri, að önnur kerlingin sagði
klipt, en hin skorið. Og því-
líkar kerlingar eru lil í báðum
ílokkum. f*ess vegna verða deil-
urnar æði oft fremur einsýnt
kapp með lítilli forsjá. Nú orð-
ið virðasl báðir partar hafa
gleymt, hvað áfengisbannið í
raun og veru er, og hvers vegna
það er komið á. Bindismenn
allmargir virðast hafa gleymt
því, og fylgja banninu aðeins
sem »dogme«, og telja það nauð-
synlegt, án þess að gera sér
frekari grein fyrir því, en sum-
ir þeirra eru jafnvel á móti
banni nú orðið — eða hikandi
— þar eð þeir hafa hælt að
hugsa sjálfstælt og hlusta ein-
göngu á aðra. Og andstæðing-
um þeirra liggur hæst rómur.
Andbanningar eru á móti
banninu af eðlishvöt, án þess
að hafa gert sér fulla grein fyr-
ir, hvað það er, sem þeir berj-
ast á móti, eða hvað þeir í raun-
inni meina með vígorði sínu
ófrelsi, sem þeir hrópa svo hátt
um. Allir segjast þeir — eða a.
m. k. aliflestir — unna bindindi
ogallri »sannri bindindisfræðslu«
— en þeir vilja auðvitað hvorki
njóta þeirrar fræðslu sjálfir, né
ganga í bindindi. Að því leyti
svipar þeim mikið til Péturs
sál. Gauts:
»Að hugsa pað, óska þess,
já enda vilja það,
en gera pað sjálfar, — nei,
skrattinn má skilja það!«
Jæja, góðir hálsar, sleppum
nú því. Nú ætla ég í fáeinum