Dagblað - 13.10.1925, Síða 1

Þriðjudag
13. október
1925.
I. árgangur.
211.
tölublað.
FEGURÐARSMEKKUR manna
er ærið ólíkur og misjafn
eins og mennirnir. Einum
þykir það fagurt og eftirsóknar-
Tert, sem öðrum finst ekkert
■varið í og einkisvirði. — það
er svo margt sinnið sem skinnið.
það er viðurkend staðreynd
að umhverfi og aðstaða hefir
mikil áhrif á skapgerð manna
og fegurðarsmekk, og þeirra á-
hrifa gætir í verkunum og ýmsri
háttsemi oftar en almenningur
gerir sér grein fyrir.
Flestir munu t. d. vera þann-
ig gerðir, að þeim er léttara í
í skapi og liður betur i fallegu
umhverfi eða við nýja sjón ein-
hvers, sem dregur athyglina að
sér og einhver sérkenni eru við-
hundin. Þarf slíkt hvorki að vera
mikið né merkilegt eftir venju-
legum mælikvarða, heldur aðeins I
eitthvað, sem vekur athygli eða
iaðar hugi tii sín.
Auðsén fegurð eða frumleiki
í línum og litum hafa venjulega
þau áhrif á sjáandann, sem
stefna í þessa átt. öllum er t. d.
Ijós munurinn á fögru og svip-
miklu landslagi, eða ljótu og
ömurlegu, og flestir vita hvaða
hughrifum það veldur. En það
er ekki eingöngu það stóra og
fjarlæga, sem hefir áhrif á feg-
urðarkend manna,. jafnvel ein-
földustu smámunir geta oft ver-
ið áhrifarikir. Að öðru jöfnn
mun t. d. flestum lfða betur í
hreinum og þokkalegum fötum
en ef þau eru óhrein og illa hirt.
Ytri og innri húsbúnaður hef-
fr einnig siu áhrif á þá, sem við
þau eiga að búa, og sýnir fátt
greinilegar fegurðarsmekk manna
en það, hvernig hýbýli þeirra
eru umhorfs. Smekkleysi og
ýoiÍ3iegur afkáraskapur kemur
óvíða greinilegar fram heldur
en einniitt í því, hvernig menn
velja augnaskraut innanhúss.
Nokkra- afsökun hafa menn
reyndar þar, því enginn ákveð-
inn stíll í húsbúnaði og hýbýla-
gerð er ennþá til hér á landi.
lslendingar vilja yfirleitt vera
þjóðlegir, a. m. k. í orði, en
þær tilraunir takast misjafnlega.
Hver og einn reynir eftir eigin
smekk eða smekkleysi að búa
svo um sig, að viðunandi geti
talist, en í fáu er þar farið eftir
listrænum fegurðarsmekk dóm-
bærra manna. þjóðlegur still í
byggingum eða húsbúnaði er
ekki til að fara eftir, þvi hann
er ennþá ekki til orðinn. Þar
er aðalafsökunin fyrir ósam-
ræminu og smekkleysinu, sem
alstaðar veður uppi.
Hérna er mikið verkefni fyrir
hugvitsama listamenn til að vinna
úr svo skapast geti hér þjóðleg-
ur stíll í stað þess smekkleysis
og ósamræmis, sem alstaðar er
nú rikjandi. —
-m.-n.
Utan úr heimi.
Khöfn, FB., 12. okt. ’25.
Önnnr verkfallstilrann komm-
únista í Parfg mishepnast.
Simað er frá París, að komm-
únistar hafi í dag reynt til að
koma á allsheijarverkfalli. Soci-
alistisk verkmannafélög neituðu
að taka þátt í verkfallinu.
Stríðlð í Marokkó.
Simað er frá Madrid, að her-
irSpánverja og Frakka haldi á-
fram að sigra i Marokko. Hafa
þessir nýju sigrar aukið stórum
vald og álit Rivera.
Khöfn, 15. okt. ’25. .'
Nýr landstjóri í Marokko.
Símað er frá Paris, að Steeg
dómsmálaráðherra hafi verið
útnefndur generalgovernör í Ma-
rokko.
Bandaríkjaferð Caillanx.
Caillaux skýrir stjórninni frá
árangri af vesturförinni.
Frá Locarnofundinnm. ,
Símað er frá Locarno, að
þrátt fyrir það þó öllum árangri
öryggisráðstefnunnar sé leynt,
þá þyki fullvist, að allir aðiljar
séu sammála um, að gera upp-
kast að öryggissamþykt i sam-
bandi við inngöngu Pýzkalands
i Alþjóðabandalagið.
Presiar 09 keDnimenn.
Herra ritstjóril
Gjörið svo vel og Ijáið eftir-
farandi linum rúm i blaði yðar.
Mikið hefir verið talað um
það undanfarið, að kirkjugöng-
um og yfirleitt öllu trúarlífi
íslendinga, hafi farið aftur á
siðustu árum og sé enn á
niðurleið.
Ef miðað er eingöngu við
kirkjurækni fólks, þá er hnign-
unin auðsæ, en ýmislegt annað
kemur hér til greina, sem gerir
þennan samanburð fortiðarinn-
ar og nútimans óréttmætan til
að draga af honum ályktanir
um hnignun trúarlífsins meðal
almennings.
Pað er samfæring þess sem
þetta ritar, bygð á nokkurri at-
hugun, að trúhneigð manna er
engu minni en áður var, en
hún kemur fram á annan hátt
og í fleiri myndum. Mentun
fólksins hefir aukist að miklum
mun og þekking þess á ýmsum
sviðum hefir margfaldast.
Nú er gerður gleggri greinar-
munur á kjarnafæðu og andlegu
léttmeti og um sum trúmálaat-
riði er nú komin vissa i stað
arftekinnar trúar sem fólkið að-
hiltist umhugsunarlaust öld eftir
öld.
Kennimennirnir hafa á öllum
timum haft mikil áhrif á trúar-
líf manna og þvi meiri sem
þeir hafa verið ágætari og at-
hafnasamari. Prestarnir hafa til