Dagblað - 16.10.1925, Page 1

Föstudag ## ^ úr9an9ur
lú. október T/J/7^/l //í/í 214
1925. Nmr Hlf UWWW^r tölublað.
1 UÐSÖFNUN einstaklinga eða
/1 félaga í líkingu við ríkidæmi
erlendra auðkýfinga eða stór-
gróðafélaga, er.ennþá óþekt hér
á landi, og einnig flestar afleið-
ingar stórgróðans á- einstakar
hendur. Hér eru flestir réttnefnd-
ir bjargálnamenn af þeim betur
stæðu, en engir auðmenn sam-
anberandi vi§ erlenda auðsafn-
ara. Og eins er það að sú fátækt,
sem fyrir finst í öllum stórborg-
uin heimsins, er ennþá óþekt
iiér á landi, sem betur fer. Sízt
er því að neita, að margir eiga
hér að búa við erfið kjör og
jafnvel mikla fátækt, Qftir okkar
mælikvarða, en þó ekki í lík-
ingu við örbyrgð bins erlenda
ðreigalýðs.
t*að mega því teljast stað-
lausar fullyrðingar, þegar talað
er um íslenzka örbyrgð hiið-
stæða allsleysi erlendra fátæk-
linga og þær ályktanir, sem
dregnar eru af þeim saman-
burði, hafa ýmist við lítil eða
engin rök að styðjast.
Eitthvert mesta mein hins
eignaminsta hluta þjóðarinnar
eru húsnæðisvandræðin, sem-
þeir eiga við að búa, og þó
einkum þeir, sem heima eiga
bér í Reykjavík. Húsnæðið, sem
margir eiga við að búa, er ým-
ist algerlega óhæfir mannabú-
staðir, eða svo mikil þrengsli,
að til verulegra vandræða er.
í>að er ekki aðeins fátækasta
fólkið, sem verður að notast við
léleg og þröng húsakynni, held-
ur einnigsumir þeirra beturstæðu,
þótt þeir hafi ekki bolmagn til
að koma sér upp íbúðarhúsum
af eigin ramleik, og þó helzt
vegna þess, að nærri ómögulegt
er að fá lán til slíkra fram-
kvaemda hjá peningastofnunum
bæjarins, og lánskjörin auk þess
svo óhagstæð sem mest má ,verða.
Húsnæðisvandræðin setja öðru
frerifor fátæktarstimpil á bæjar-
búa, jafnvel um skör fram, og
ef að tækist að ráða fram úr.
þeim á viðunandi hált, yrði það
, til þeirra hagsbóta fyrir almenn-
ing, sem flestum mundi koma
að beztu gagni.
Retta ár hefir yfirleitt verið
hér nægileg atvinna, svo afkoma
almennings er mun betri keldur
en oft hefir áður verið. Ef eng-
inn afturkippur kemur í at-
vinnuvegina og aðstreými fólks
eykst ekki um of, má búast við
að ástandið fari fremur batn-
andi en versnandi. Og ef takast
mætti að ráða bót *á húsnæðis-
yandræðunum, svo viðunandi
yrði til frambúðar, mættu flestir
vel una við hlutskifti sitt og
hafa von um batnandi afkomu,
ef þeirra skilyrða er gætt, sem
þar geta mestu um ráðið.
Utan úr heimi.
Khöfn, FB., 15. okt. ’25.
8amkomulag ura landaraæri.
Símað er frá Locarno, að
Chamberlain hafi sagt við blaða-
menn, að bráðabirgðasamkomu-
lag hafi náðst um vesturlanda-
mæri álfunnar á svo æskilegum
grundvelii, að engin stjórn mundi
þora að taka á sig þá ábyrgð,
að reyna til að spilla því. Er
nú aðeins eftir að ræða til fulln-
ustu ráðstafanir um tryggingu
austurlandamæranna.
Öryggisráðstafanir Bandaríkj-
annn í fjármálum.
Síraað er frá Washington, að
stjórnin hafi hannað að veita
lán. þeim Evrópuríkjum, sem
ekki vilja semja um skuldir
sínar við Bandaríkin.
Khöfn. FB., 16. okt. ’25.
Mosul-deilan.
Símað er frá Konstantinópel,
að er sú fregn barst þangað, að
gerð yrði tilraun til þess að
koma á beinum samningsgerð-
um milli Tyrkja og Breta út af
Mosulmálinu, hafi tyrkneskir
þjóðernissinnar ráðist á brezka
sendiherrabústaðinn og brotið í
honum hverja rúðu. Einnig mis-
þyrmdu þeir fjölda brezkra þegna
og varð úr þessu afskaplegt
uppþot. Lögreglan skarst í leik-
inn með skotvopnum, og voru
nokkrir menn drepnir, en fimm
hundruð handsamaðir.
Frá kjarstjérnarfoBdi.
Bæjarstjórnarfundur var hald-
inn í gærkvöld og var hann
bæði langur og skemtilegur á
köflum. Aðalumræðurnar urðu
um húsnæði'slögin og varð þeim
ekki lokið fvr en laust eftir
miðnætti.
HúsnseðisreglugerOin var síð-
asta mál á dagskrá, en er hér
f$rst talið vegna þess, að það
var aðalmálið, sem um var rætt.
— Stefán Jóh. Stefánsson hélt
langa og snjalla framsöguræðu
fyrir frumvarpi sínu til nýrrar
húsnæðisreglugerðar, sem birt
hefir verið hér í blaðinu, og
lagt var fram á næst siðasta
bæjarstjórnarfundi, en komst þar
ekki til umræðu. Hélt hann fast
á máli sínu og lagði eindregið
til að frumvarp sitt yrði sam-
þykt, því það mundi vera það
eina, sem nokkurs mætti vænta
af, til að ráða fram úr húsnæð-
isvandræðunum. — Er fram-
sögumaður hafði lokið ræðu sinni
var kl. langt gengin 8 og var
þá ákveðið fundarhlé til kl. 9.
Þórður Barnason lagðist^ein-
dregið á móti þessu nýja frum-
varpi og sagði það eitt ætti að
gera, að afnema húsaleigulögin
með öllu. Það væri fyrst og
fremst þeim að kenna þau hús-
næðisvandræði, sem hér væri
og færði því til sönnunar m. a.
að annarstaðar sem engin húsa-
leigulög hefði verið, væri miklu