Dagblað - 08.12.1925, Blaðsíða 2

2
D A G B L A Ð
Ástandið í Rússlandi.
Eitt af heimsblöðum Ameríku
»Herald T ribune« hefir nýlega birt
skýrslu eftir fregnritara sinn,
hinn skarpskygna og víðförla
Arthur Ruhl, sem einnig hefir
ritað fyrir önnur stórblöð vest-
anhafs. Er skýrslan um Rúss-
land, ítarleg, merkileg og fróð-
leg lýsing á lífi og starfi þjóðar-
innar. Birtist útdráttur frásagn-
arinnar hér vegna þess að hún
virðist óhlutdrægari en flestar-
þær greinar sem við eigum
að venjast.
Stjórnaríarið.
Ruhl kveður stjórnina hafa
ótakmarkað alræðisvald, stjórn-
málafundir séu bannaðir nema
á eigin ábyrgð, málfrelsis njóti
enginn né ritfrelsis og sé þung
hegning, ef út a.f er brugðið.
Menn eru dæmdir til fangelsis-
vistar og jafnvel til Síberiuvist-
ar ef mikil brögð eru í tafli eða
menn eru grunaðir um njósnir.
Óvild Sovjetstjórnarinnar til
kirkju og kristindóms sé mögn-
uð og uppeldismálin sé falin
umboðsmönnum stjórnarinnar
og börnum æðri stéttanna, sem
áður voru, er gert erfitt fyrir
um alla mentun og kristindóms-
fræðslu.
Stofnsnir stjórnarinnar.
Rrátt fyrir alt þelta telur
Arthur Ruhl upp margt stjórn-
inni til ágætis, svo sem við1
reisn verslunar og iðnaðar. Mat-
vælaverslun er i góðu lagi og
engin skortur á vörum, jafnvel
þeim sem komi að langar leiðir
og ríkisverslun með vefnaðar-
vörur er rekin með nýtizku-
sniöi, en þó til hagsmuna fyrir
ríkið. Iðnaðarstofnauir stjórnar-
innar eiga öröugra uppdráttar
sumstaðar, sakir hrávöruskorts
og ónógs reksturfjár. Verkstjórn
við stofnanirnar er falin þeim
einum, sem verklega þekkingu
hafa til bruns að bera, en auð-
sveipir sljórnarsinnar verða þeir
menn að vera, enda þótt af
aðalsbergi séu brotnir. En þá
eru þeim góð laun vís. Ágóðan-
um af stofnunum stjórnarinnar
er varið þannig: 30% rennur í
ríkissjóð, 30°/» «1 bættra vinnu-
aðferða, 20% i \|arasjóð og 20°/«
er lagt við höfuðstólinn. Ákvæð-
isvinna er lögskipuð, en verka-
menn fá uppbót fyrir það sem
umfram er unnið. Laun yfir-
manna og verkstjóra eru ákeð-
in, en ivilnun fá þeir á ýmsan
hátt i stað peninga ef þeir eru
stjórnsamir.
Verklegar írarakvæmdir.
Samgöngur eru í góðu lagi og
gott að ferðast, Ferðalög eru
ódýr, fæði og gisting er selt
sanngjörnu verði. Ferð i strætis-
vögnum kostar 10 aura og góð-
ur málsverður 1 krónu. Blóm-
leg héruð mæta auganu hvar
sem fariö er. Nýreist hús, þar
sem áður voru rústir eða auðn
ein, og kirkjur í bezta ástandi
fyrir forgÖDgu safnaðanna.
Líkamsment.
íþróttir, einkum róðraríþrótt
og knattspyrna, eru mjög stund-
aðar af æskulýðnum, og er
stjórnin þar hlyntari verka-
mannabörnunum en æðri stéttar
erfingjunum. Samkepni uin í-
þróttir er mikil, einnig útávið,
einkum við Finna, nágranna-
þjóöina fræknu.
Skólamálin.
Umboðsmaður stjórnarinnar,
Lunacharsky, er fræðslumála-
stjóri, sem lætur mjög til sín
taka mentun barna og unglinga
af verkamannastétt, og er kenn-
ingum Marx mjög haldið að
nemendunum. Þó að börnum
verkamanna sér gert greiðar fyr-
ir, er öllum frjáls aðgangur að
skólunum. Að vísu kvarta for-
eldrar þeir sem tilheyrðu æðri
stéttunum undan ójöfnuði og
eins því, að kensla í trúarbrögð-
um sé bönnuð i skólunum.
Yfirleitl virðistþóalþýða manna
ánægð með stjórnarfarið og eng-
inn hörgull framar á neinu sem
þarf til lifsviðurhalds. Hin trú-
hneigða þjóð fer sínu fram um
guðsdýrkun, hvað sem stjórnin
segir og á stjórnin þar við svo
ramman reip að draga, að hún
fær ekki ráðið vi§ neitt.
^DagGlaé.
Bæjannálablað. Bréttablað.
Ritstjóri: G. Kr. Guðmundsson,
Lækjartorg 2. Símar 744 og 445.
Viötalstími kl. 5—7 siðd.
Afgreiðsla: Lækjartorg 2. Sími 744.
Opin alla virka daga kl. 9—7.
Blaðverð 10 au. eint. Askriftar-
gjald kr. 1,50 á mánuði.
Prentsmiðjan Gutenberg, h.f.
Borgin.
Sjávarföll. Síðdegisháflæður kl.
11,30 í kvöld. Árdegisháflæður kl.
12,5 á morgun.
Nætnrlæknir í nótt er Ólafur
Gunnarsson, Laugaveg 16. Sími 272.
Næturvörður í Laugavegs Apóteki.
Tfðarfar. Norölæg átt viðast. Of-
viðri hér í Reykjavík og Dærri jafn
hvast í Stykkishólmi og fsafirði.
Stórhríð á ísafirði i gær og í morg-
un og 4 st frost. í Stykkishólmi var
2 st. frost og á Hólsfjöllum 1 st.
Annarstaðar frostlaust, heitast á
Seyðisfirði 7 st. — í Kaupmanna-
höfn var 1 st. hiti, í Leirvík 9,
Færeyjum 8, á Jan Mayen 0 og í
Angmagsalik 12 st. frost i gær. Loft-
vægislægð við Suðausturland.
íaland er væntanlegt hingað í
fyrramálið.
Nýr botnvörpnngnr eign Geirs
Thorsteinssonar & Co er væntan-
legur hingað í dag. Heitir hann
Eiríkur rauði og er smíðaður í Eng-
landi og kvað vera mikið skip og
vandað.
Hjúskapnr. A laugardaginn voru
gefin saman í hjónaband ungfrú
Ólöf Bjarnadóttir (Jenssonar lækn-
is) og Jón Hallvarðsson lögfr.
Sápnbnðin sem lengi hefir verið á
Laugaveg 40 er nú flutt á Laugaveg
36, i hið nýja liús Guðm. Ólafsson-
ar og St. Saudholt bakarameistara.
Tóbaksverslnnin er gefin frjáls frá
næstu áramótum eins og kunnugt:
er. Munu þá ýmsir hugsa sér til
hreyfings um tóbakssölu og eru
pegar tvær verslanir stofnaðar, sem
aðallega versla með tóbaksvörur.
Fyrsti banknseðillinn af verðlauna-
seðlum Húsgagnaverslunarinnar í
Kirkjustræti 10 er kominn fram.
Hann er no 262742 og var gefinn til
baka i Nýja Bió l gærkveld. Jón
Helgason Miðstræti 8 hrepti hnossið..
En hver verður næstur?