Dagblað - 18.12.1925, Page 1

FLOKKASKIFTING um al-
þjóðarmál viðgengst nú al-
staðar og er talin sjálfsagt
atriði um þátttöku einstaklings-
ins í þeim málum, sem eru efst
á dagskrá í umræðum og at-
höfnum. Pað á sér stað í hverju
landi þar sem lýðfrelsiö er ekki
svo takmarkað, að mönnum sé
meinuð öll afskifti af opinberum
málum. Og jafnvel þar, sem ein-
ræðið er mest og einstaklings-
frelsið þrengstum takmörkum
bundið, skiftast menn samt sem
áður i flokka um áhugamál sin
og meginstefnur í þjóðskipulags-
atriðum, þótt leynt fari.
Petta þykir sjálfsagt, að af-
skiftaieysið um þjóðmálin er af
flestum talið ósamboðið hugs-
andi mönnum og bera vott um
andlega örbyrgð og áberandi
vesalmensku.
Það er nú einu sinni svo, að
engir tveir einstaklingar eru í
öllu eins, og þeir líta misjöfn-
um augum á menn og málefni.
Afstaða þeirra er því mismun-
andi, bæði innbyrðis og út á við.
Fiokkaskiftingin er sjálfgefin
afleiðing eðiismunar einstakling-
anna og hlýtur alstaðar að koma
fram í skipulagsbundnu þjóðfé-
lagi þar sem hagsmunaatriði, en
þó fyrst og fremst hugsjónamáli
eru á dagskrá. Þessi eðlismunnr
einstaklinganna lýsir sér einkum í
tveim meginstefnum um hin sam-
eiginlegu þjóðfélagsmál, íhaldi
og framsókn, sem hvortveggja
kemur fram í mörgum mynd-
um. Einkum er framsóknar-
hneigð manna rajög mismunandi
og þær eigindir, sem þar koma
fram ærið óskyldar og sundur-
leitar. — Þessi flokkaskifting á
sér einnig stað hér á landi eins
og annarstaðar og andstæðurn-
ar koma þar greinilega í ljós. —
Sumir hafa haldið þvi fram,
að öll flokkaskifting um þjóð-
®álin væri hér óþörf og ó-
eðlileg, þvi allir ættu að vera
sammála um meginatriðin i þjóð-
^lagsmálum. En slikt er fjar-
stæða, sem ómögulega getur sam-
rýmst eðlilegum staðreyndum.
Við höfum þar enga sérstöðu
meðal heimsþjóðanna, og því
hlýtur flokkaskiftingin að koma
hér fram eins og annarstaðar,
Annað mál er það, að framburð-
ur deilumáianna er hér nokkuð
á annan veg en vera ætti og
eiga þarj flestir að svara til
sameiginlegrar sakar.
+
Páll Jónsson,
bóndi i Einarsnesí,
lézt að heimili sínu í fyrri nótt
eftir langvarandi veikindi. Hann
var kandidat i búvisindum og
lengi kennari á Hvanneyri. Páll
var mjög vel gefinn maður og
prýðilega ritfær og lét sér jafn-
an öll þjóðfélagsmál miklu varða,
en þó einkum búnaðarmálin.
Er mikil eftirsjón að Páli, því
slíkir menn eru altof fáir vor á
meðal. Hann var drengur góð-
ur og vinsæll.
Utan úr heimi.
Khöfn 18. des. 1925.
Eanaráð hrnggað Stresemann.
Símað er frá Berlín, að lög-
reglan hafi handsamað 2 þýzka
þjóðernissinna, er höfðu brugg-
að ráð um að myrða Stresemann.
Nýr {jármálaráðherra.
Símað er frá París, að for-
maður fjármáianefndar Öldunga-
ráðsins, Poul Dourmer, hafi ver-
ið útnefndur fjármálaráðherra.
Hann er sjöundi maður í stöð^
unni á hálfu öðru ári.
Alþjóðabandal. og Hosnlmálið.
Simað, er frá Genf, að fram-
kvæmdarráð Alþjóðabandalags-
ins hafi í gær felt úrskurð í
Mosulmálinu: Mosul sameinast
Irak gegn því, að England hafi
umboðsvald yfir Irak á næstu
25 árum. Úrskurðurinn þannig
andstæður óskum Tyrkja. Þeir
eru afskaplega reiðir. Mótmæla.
Fundi framkvæmdarráðs Alþj,-
bandalagsins lokið.
Bretar og Tyrkir.
Simað er frá London, aðstjórn-
in hafi tilkynt, að hún ætli að
gera alt sem í hennár vaidi
stendur til þess, að samkomu-
lagið við Tyrki fari batnandi:
Álifið er, að styrjöld sé útilokuð.
„Gneistar“
beitir safn af fyrirlestrum og
kvæðum eftir hinn góðkunna
rithöfund Sig. Kristófer Pétursson,
Nú þegar þessi þroskaði og
ágæti maður er látinu, er gott
fyrir þá menn, er ekki áttu því
láni að fagna, að þekkja hann
persónulega, eða ekki fengu
tækifæri að hlýða á fyrirlestra
hans, að geta nú kynst honum
gegnum ritgerðir þær, er eftir
hann liggja.
Sumt af því bezta og göfug-
asta, sem Sig. Kr. hefir ritað,
er í bók þessari, t. d. fyrirlest-
urinn »Pögna.
Bók þessi er, eins og alt það
er Sig. Kr. heitinn ritaði, frá-
bær að stílfegurð, og á bak við
liggur hugsun óvenjulega göfugs
og þroskaðs manns. X.
Eggert StefinsBon söng í Nýja
Bíó i gærkvöld fyrir troðfullu húsi
áheyrenda. Var honum svo vel tek-
ið, að sliks munu fá eða engin dæmi
hér i Reykjavík. Pótti söngur hans
með afbrigum góður, enda lét fólk-
ið pað óspart i Ijós. Sérstaklega
þótti mikið koma til söngs hans i
Ave Maria, sem var siðasta lagið á
söngskránni. Aftur og ártur var
hann kallaður fram, og varð að
endurtaka sum lögin og gefa auka-
lög. Ogað lokiuni söngskrá gaf hann
enn 3 lög, sem tekið var með óskift-
um fögnuði.