Dagblað - 20.12.1925, Side 1

Sunnudag Jp I. árgangur
*° æ* waghlao
SKAMT er nú að bíða jóla og
má sjá þess vott víða. Jóla-
svipurinn færist yfir bæinn
með hverjum deginum sem líð-
ur og jólaannirnar eru fyrir
nokkru byrjaðar. Alt fær annan
svip og hátíðlegri, því hvarvetna
er reynt að tjalda því bezta sem
til er. Sérstaklega er það hér í
Reykjavík að mikið ber á und-
drbúningi jólanna og verður hann
meiri með hverju árinu. Er nú
t. d. ólíkt því sem var fyrir
10—20 árum þótt ekki sé farið
lengra aftur i tímann, enda hefir
bærinn mikið stækkað og bæj-
arbragurinn breyst á þessum
tíma þótt ekki sé lengri. En
mörgum finst samt, þrátt fyrir
þennan vaxandi undbúning og
auknaerfiði að engu meiraverðiúr
sjálfri jólahátíðinni en áður var.
Alt hverfur í umróti og ysi síð-
ustu daganna fyrir jólin, og svo
eru þau liðin hjá áður en menn
vita af eða eru búnir að jafna-
sig eftir erfiði undirbúningsins.
í*vi er það, að mörgum finst að
jólin verði tilkomumeiri þar sem
fámennara er og minna sem
glepur. Mun t. d. flestum sem
alist hafa upp í sveit vera minn-
isstæðari jólin heima í héraði
en í fjölbreytni borgarlífsins.
Jólin eru eins og allir vita helzta
hátíð ársins, og er því ekki nema
eðlilegt að mjög sé til þeirra
vandað, en samt verður að gæta
þess að það verði ekki um of,
svo að jólahátíðin hverfi í um-
búðirnar. Að því stefnir nú ef
sama heldur áfram, og lítur út
fyrir að merm séu litlu ánægð-
ari en áður var, þótt minna
hafi verið í alt borið fyr rneir,
og virðist þá ofmikið fyrir
baft samanborið við árangur-
inn. — Þetta þyrfti að breyt-
ast í það horf að minna beri á
undirbúningnum en því meira á
jólnnum sjálfum, og mundi flest-
um þykja það breyting til batn-
aðar.
Reykvísk
Skemtanir.
Andlegan þroska eiustaklinga
og félagsheilda má all-skýrt
marka af þvi, hvernig tóm-
stundunum er varið, og hverjar
skemtanir menn kjósa helzt
þeirra, sem þeir eiga kost á að
veita sér. Tómstundum sínum
ver hver og einn sem næst sinni
eigin löngun, og þær einar
skemtanir verða vinsælar og
mikið stundaðar, sem hæfa
þroskastigi almennings. Full-
orðið fólk leikur sér ógjarnan
áð brúðum og barnahringlum,
og börn leita sér ekki hugsvöl-
unar í ritum Platons eða heims-
skoðun Einsteins. Nautið nærist
á grasi og einhver mesta nautn
þess er sú, að leggjast niður og
jórtra, þegar það hefir etið fylli
sína. En ljónið lítur ekki við
grasi, hversu hungrað sem það
er. Kjöt verður það að hafa.
Gras er því dýri engin fæða
fremur en grjót. Ungbarnið nær-
isl aðeins á mjólk en fullorðinn
maður á fjölbreyttri fæðu bæði
úr jurta- og dýraríki. Hvér ein
lifandi vera verður að hafa þá
fæðu, sem lífsstigi hennar hæfir.
En þroskinn er þó all-misjafn
eftir því hve kjarngóð fæðan er.
Skemtanir eru að mestu and-
leg fæða. þessvegna er all-auð-
velt að meta andlegt þroskastig
manna eftir þeim skemtunum,
sem þeir velja sér.
Hvernig inun nú reynast and-
legur þroski Reylcvíkinga, ef met-
inn er eftir þeim skemtunum,
sem mest eru iðkaðar í þessum
bæ. Hverjar eru þær? Lítum á!
Einkaskeratanir: Áfengisnautn,
kaffidrykkjur, »sigarettu«-reyk-
ingar, »gratnmofóns-músik«,
slúðursögur og daður. Opinber-
ar skemtanir: Danz, kvikmynda-
sýningar, hlutaveltúr og kaffi-
húsalif. Hvernig líst yður á,
Reykvíkingar? Glæsileg menning.
menning*.
er ekki svo? En bíðum nú við.
Ekki er alt sagt með því, sem
komið er. Hér eru einnig á boð-
stólum öðru hvoru söngskemt-
anir og hljómleikar, þar sem
góðir söngmenn og hljóðfæra-
Jeikarar flytja fram listir sínar.
Hér eru fluttir fyrirlestrar og
önnur opinber erindi um ýms
menningarmál og hér er haldið
uppi leiksýningum á vetrum þar
sem bæjarbúum gefst kostnr á
að njóta fullkomnari leiklistar,
en búast mætti við eftir aðstæð-
um. þarna er að finna kjarn-
góða andlega næringu. — göfg-
andi og þroskandi — þegar hún
er sæmilega framreidd. Mætti
því ætla, að íbúar höfuðborgar-
innar, miðstöð íslenzkrar menn-
ingar. — leituðu þar anda sín-
um svölunar og næringar. En
hver er reynslan? Hvernig eru
þessar menningar-skemtanir sótt-
ar? Herra trúr! Hálft hús eða
vel það. Stundum alls ekki
»messu(ært«. Reykvísk menning!
Nokkur dæmi:
Tveir snjallir listamenn Emil
Thoroddsen og Páll ísólfsson,
viðurkendir hljóðfæraleikarar,
buðu bæjarbúum fyrir skömmu
að hlýða á listir sínar. En svo
fór, að listamennirnir neyddust
til að fresta hljómleikunum
vegna ónógrar aðsóknar. Tveim
vikum síðar reyna þeir í annað
sinn. Gekk þá nokkru betur,
en mikið skorti þó á, að áheyr-
endur fyltu húsið. Samkvæmt
áskorun auglýstu listamennirnir,
að þeir myndu endurtaka
skemtunina. En nú fór svo, að
þeir urðu algerlega að hsetla
við þann ásetning. Reykvíking-
ar vildu alls ekki heyra meira
af góðum pianóleik að svo
komnu.
Sigurður Birkis, góður söng-
maður, boðar til söngskemtun-
ar degi síðar. f*að fór á sömu