Dagblað - 12.01.1926, Blaðsíða 1
Priðjudag
12. janúar
1926.
I. árgangur.
289.
tölublað.
IÞagBlaé
SYNDIR ANNARA eru tíðasta
hugðarefnið góðgjarnra ná-
unga vorra hér í fásinninu
á norðurhjara veraldar. Það er
svo ofurauðvelt að taka til þess
sem hendi er næst, ef segja skal
fréttir. Og það þykir meiri tið-
indum sæta ef kálfur er borinn
á Búrfelli, en þótt ríkiserfingi
hefði fæðst í Hollandi. Sé stol-
ið úr opinni* hirzlu í illa læstu
húsi í Reykjavík, þykir það
meiri býsn, en þólt upp komist
ódæma seðlafölsun í Ungverja-
landi. Falli grunur á Magnús
makráða um ólöglega vinsölu, er
méir af þvi látið en þótt eyland
hafi sokkið í sjó. Brjóti einhver
i bág við alment velsæmi, er því
á lofti haldið, svo sem væri það
stórglæpur, og hinn agnarminsti
fluguflótur, sem einhver þykist
hafa séð að morgni, er orðinn
að griðarstórri maðkaflugu að
kvöldi. Þessar undrafréttir eru
oftast sagðar »undir fjögur augu«
og »í trúnaði«, en eru þó furðu
fljótar að berast.
Þær tegundir »annara synda«
eða ávirðinga, sem bera með
sér pólitískan blæ, eru sömu lög-
um háðar hér, eru þær auð-
virðilegustu og gómsætastar. En
þessar syndir fara ekki króka-
leiðir munnmælanna. Á þeim er
enginn venjulegur kviksögublær.
Þær eru skráðar í blöðum stjórn-
málaflokkanna, og auðvitað í
allra óeigingjarnasta tilgangi
notaðar í þarfir fósturjarðai innar.
Pólitískar syndir, drýgðar og
ódrýgðar, eru skráðar með feitu
letri og fylla margar siður í
blöðum stjórninálaflokkanna.
Syndaselirnir eru hengdir upp
á gálga vandlætarans og negld-
ir þar í allra augsýn við hlið
þeirra, sem taumlausar ástríður
°g lægstu hvatir hafa leitt til
stórglæpa. Lengra verður elcki
til jafnað. — Taka veiður þó
frara tii skýi ingar, uð þetta eru
S(Jeins syndaselir andstæðing-
aQoa, i þessu blaðinu í dsg og
itiuu á morgun. — Oghér skift-
ir ekki nema í tvö horn: Ann-
aðhvort eru þessir syndugu
menn hvítir eða svartir. En
þannig, að þeir sem eru svartir
í einum herbúðunum eru hvítir
í hinum og öfugt. Ófagurt er
orðavalið um pólitisku andstæð-
ingana, og öllum hugsanlegum
vopnum beitttilþess að meiðaþá
og mannskemma í hverri blaða-
greininni á fætur annari, og jafn-
vel mörgum i sama blaðinu.
En alt er þetta gert af ein-
skærri föðurlandsást og með það
fyrir augum. að vinna fóstur-
jörðunni alt það gagn, sem verða
má. Eða haldið þið kannske að
þetta sé sprottið af blindu flokks-
fylgi eða af eigingjörnum hvöt-
um? Eða getið þið svo sem
hugsað ykkur, að burgeisahjal-
ið, bolsastaglið, samábyrgðar-
japlið og Krossaneshneykslið, sé
með öðrum huga iðkað en hrein-
um og heilum, i þarfir ættjarð-
arinnar? — Nei, sussu nei?
Én þreyttir getum við orðið
á þessum »stóru stefnumálum«.
Og í árslok 1925 kvöddum við
þessa kunningja okkar og báð-
um öllum óvinum blessunar,
eins og sannkristnum mönnum
sæmir. — Pegar birta tók af
degi hins nýja árs og búast
mátti við, að þessi gömlu ást-
fóstur ræki aftur upp kollinn,
veður fram á vígvöllinn gamall
herforingi úr liði hinnar gömlu
hersveitar Magnúsar landshöfð-
ingja, brýnir röddina — kveður
sér hljóðs og hrópar hástöfum:
Ég er rödd hins nýja sáttmála.
Gerið beinan veg réttlætisins, svo
sem Jóns Sigurðsson, Arnljótur
Ólafsson, Benedikt Sveinsson,
Grímur Thomsen og Pórhallur
Bjarnarson hafa sagt.
Norðlendingnmót ver öur haldið hér
í bænum á fimludagskvöldiö. Til-
gangur mótsins erað styr|ija heilsu-
hælið norðanlands, og er þess vænst
að Norðlendingar ijölmenni.
Nýí Sáttmáli.
II. Frh.
Grænlandsmálið.
í síðasta tbl. gerði ég grein
fyrir þeirri skoðun minni, að
það standi alls eigi á sama
íyrir oss íslendinga, hvernig
Grænlandsmálið verði til lykta
leitt. Og eins hitt, að þeir sem fyrst
fá ítök og atvinnuréttindi þar
vestra, muni eðlilega sitja við
þann eldinn sem bezt brennur.
Mun ég nú leitast við að færa
nokkur rök að þessu tvennu.
Nú er Grænland þegar opið í
hálfa gátt — Austur-Grænland.
Auk samninga þeirra, er Danir
og Norðmenn hafa gert með
sér, gerði Danmörk á siðastl.
sumri samninga við tvö stór-
veldi um »beztu kjör« á Austur-
Grænlandi, bæði á sjó og landi.
Stórveldi þessi eru England og
Frakkland. Og munu fleiri koma
á eftir, því að nú opnast óðum
augu alheims fyrir mikilvægi
Grænlands og margvíslegri hag-
nýtingu. — Setjum nú svo, að
nokkur stórveldi tæki að kapp-
hlaupa um Grænland, og ekk-
ert er líklegra en að svo verði
innan skamms. Er alkunnugt,
að bæði Bretar og Ameríku-
menn hafa góðan augastað á
Grænlandi. Og færi önnurhver
þjóðin að færa sig upp á skaft-
ið, mun hin eigi sitja hlutlaus
hjá og horfa á. — Er ekkert
líklegra heldur en það, að t. d.
Bretar, og ef til vill Frakkar,
fari nú — að Ioknum samning-
um — að leita hófanna með
ítök þar nyrðra, og þá fyrst og
fremst á friðsamlegan hátt: setji
upp verstöðvar með stórum
botnvörpungaflota og ýmsum
ítökum á landi. Er þá hætt við
að þiöngt kunni að verða fyrir
dyrum, jafnvel á vorum fiski-
miðum, er veiðar bregðast þar
vestra. Parf ég eigi að fjölyrða
um það atriði. Er það öllum