Dagblað - 21.01.1926, Side 1
Fimtudag
21. janúar
1926.
I. árgangur.
297.
iölublað.
rjÆJARSTJÓRNARKOSNING
r\ á að fara fram hér í Reykja-
vík á laugardaginn eins og
kunnugt er. Um tvo lista er að
velja, en 5 menn geta náð kosn-
ingu í stað jafnmargra sem fara
frá. Af þessum 10 mönnum sem
eru á báðum listunum hafa að-
eins 2 verið áður í bæjarstjórn,
síðasta kjörtímabil. Eru það efstu
mennirnir á hvorum lista og
eiga þeir auðvitað báðir vísa
kosningu.
Val á bæjarfulltrúum er ekki
vandalaust verk, þar sem undir
þvi er að mestu leyti komið
hvern veg bæjarmálin skipast.
Bæjarfulltrúarnir eru f raun og
veru forráðamenn allra bæjar-
búa og hefir ráðsmenska þeirra
bein áhrif á hlutskifti megin-
þorra almennings. Undir yfirráð
bæjarstjórnarinnar verða allir að
beygja sig og lúta þeim lögum
sem meiri hluti hennar ákveður.
Ósjaldan hefir ýms ráðsmenska
bæjarstjórnarinnar mjög orkað
tvímælis um gagnsemi til al-
menningsheilla og jafnvel orðið
mörgum bæjarbúum til verulegs
óhagræðis. — Én ilt er að gera
svo öllum lfki, og því síður sem
verkefni eru fleiri og víðtækari.
Sízt af öllu má hlutdrægni eða
eiginhagsmunastefna koma fvam
f afstöðu bæjarfulltrúanna til
þeirra mála sem fyrir liggja.
Hagur heidarinnar á altaf að
vera takmarkið sem að er kept.
En ef bæjarfulltrúarnir nota að-
stöðu sina til meiri hlutans,
um að koma fram samþyktum
til óhagkvæmis almenningi en
hagsbóta sjálfum sér éða flokki
sfnum, þá er vá fyrir dyrum og
og sú frammistaða allra víta
verð. — Þeir sem valdir eru
forráðamenn bæjarins verða um-
fram alt að gæta velfarnaðar
almenning f öllum atrlðum.
Smámunasemi sérréttinda og
flokkfylgis má þar hvergi skjóta
upp kollinum, og ætti þeir sem
gera sig seka um slfkt, að hafa
fyrirgert rétti sínum sem for-
ráðamenn bæjarins. — Óneitan-
lega er aðstaða bæjarstjórnar oft
erfið, því fram úr mörgu vanda-
sömu verður hún að ráða. En
þess ætti að mega vænta að þar
væri altaf svo mikið mannval
samankomið að hverju máli
yrði ráðið til lykta á hagkvæm-
asta hátt. —
En þelta hefir ósjaldan farið
á annan veg, því oftast hefir
almenningur gert sér hærri von-
ir um ágæti þeirra manna, sem
valdir hafa verið í hvert skiftið
heldur en reynslan hefir orðið.
Glæsivonirnar hafa fæstar ræzt,
því framkoma margra bæjar-
fulltrúanna hefir orðið á þá
leið, að þeir hafa reynzt til lftils
nýtir nema greiða atkvæði sam-
kvæmt vilja flokks síns. — En
altaf er búist við að betur takist
til næst, og því eru gerðar tilraun-
ir lil mannaskifta þegar tækifæri
gefst. — t*ess er vænst, að hinir
nýju menn taki fram fyrirrenn-
urum sinum um það sem þeim
hefir verið helzt áfátt, en oft fer
það á annan veg. Er nú svo
komið að meira ræður flokks-
fylgi en hæfileikar manna og er
þá ekki að búast við að beztu
mennirnir einir verði fyrir valinu.
Utan úr heimi.
Khöfn, FB. 19. jan. ’26.
Verkaskifting ráðstjórnarinnar.
Simað ar frá Moskvva, að
verkaskifti hafi orðið innan
stjórnarinnar. — Brjuchanev er
orðinn forstjóri fjármálaráðu-
neytisins, Kamenov er orðinn
»Kommisær« yfir versluninni,
en Rykov formaður Verkaráðs
og Landvarnaráðs.
Peningafölsnuin nngverska.
Símað er frá Budapest, að
peningafölsunarmálið hafi veriö
tekið til umræðu og meðferðar
í þinginu
Sprenging.
Simað er frá Berlín, að kvikn-
að hafi í benzfni, er geymt var
í kjallara húss nokkurs. Húsið
hentist hátt í loft upp og tvístr-
aðist. Tíu manns biðu bana, en
80 særðust.
Benedikt Syeinsson.
Aldarafmæli þjóðskörungsins
Benedikts Sveinssonar var í gær,
svo sem Dagbl. mintist á.
Skal hér lauslega getið helztu
æfiatriða þessa merka forustu-
manns íslenzku þjóðarinnar um
langt skeið, og honum lýst að
nokkru. — Benedikt var fæddur
að Sandfelli i Öræfum fyrsta
Porradag fyrir réttum hundrað
árum, sonur Sveins Benedikts-
sonar prests og Kristfnar Jóns-
dóttur bónda að Skrauthólum
á Kjalarnesi, Örnólfssonar. Var
hann einn settur til menta af 8
systkinum. Meðal hinna voru
Ragnheiður móðir Ólafíu sál.
Jóhannsdóttur og Porbjörg ljós-
móðir. — Benedikt var mikili
athafnamaður þegar í æsku og
vinsæll. Gekk í Latinuskólann
um tvítugt og settist þá strax í
annan bekk. Varð stúdent 1852
og tók embættispróf í lögum við
Kaupnannahafnar-háskóla með
ágætum vitnisburði. Varð 2.
meðdómari og dómsmálaritari í
landsyfirréttinum árið eftir 33
ára gamali, og hélt því embætti
til 1870. Sýslumaður Þingeyinga
varð hann 1874 og gegndi þvf
embætti til 1897. — Hann and-
aðist í Reykjavík 2. ágúst 1899.
Snemma þótti Benedikt skara
fram úr öðrum að gáfum og
atorku. Fór þar saman kjarkur,
óbilandi hugrekki og viljafésta,
samfara skarplegum skilniugi á
fjölbreyttustu viðfangsefnum og
brennandi trú á sigur hins góða.
Verklegan áhuga hafði hann
þegar mikinn i æsku og náms-