Dagblað - 26.01.1926, Blaðsíða 1
Priðjudag
26 janúar
1926.
Tveir vestur-íslending-
AR hafa nýskeð »verið sæmd-
ir« heiðursmerki Fálkaorð-
unnar. Það eru þeir Thomas H.
Johnson fyrv. ráðh. og Árni Egg-
ertsson tasteignasali, báðir al-
kunnir og merkir Vestur-ísl. —
í*að er sannarlega ekki of
snemt þótt fósturjörðin mintist
loksins einhverra þeirra góðu
drengja og merkra meðal ianda
vorra vestan hafs, sem íslenzka
þjóðin á að þar vestra, og hefir
œílð átt, er á hefir þurft að halda!
En í þessu atriði erum vér
Austur-ísl. sorglega gleymnirl —
Víst er um það, að eigi myndi
þurfa lengi að leita um íslend-
inga-bygðir vestan hafs til þess
áð finna marga fleiri, er mak-
legir væru þessa heiðurs, og
langtum fremur mö.rgum af þeim
fjölda lítt kunnra manna inn-
lendra og erlendra, er þegar hafa
sæmdir verið Fálka-orðunni. —
Fyrir hvað? —
Sagt er, að Iöndum vorum
vestra þyki vænt um þessa við-
urkenningu, enda kvað þetta vera
í fyrsta sinn, að opinber viður-
kenning fósturjarðarinnar falli
þeim í skaut! — ErþaðVestur-
ísl. til hróss, að þeir Iita þann-
ig á raálið. I’arf eigi um það
að ræða, að báðir eru menn
þessir vel maklegir slíks sóma
frá ættjörðu sinni! — En hilt
mun þó vega meira í hugum
Vestur-lsl., að þeir þykjast í
þessu sjá hltjjan hug »gamla
landsins« í sinn garð, og þaö
snertir hjörtu þeirra! — Feir eru
lítt vanir þessháttar héðan að
heiman, a. m. k. ekki frá hálfu
hins opinbera.
íslenzk stjórnarvöld eru venju-
lega furðu minnissljó á tilveru
Vestur-ísl. Og eigi skyldi mig
undra, þótt það komi upp úr
kafinu, að þessi »fjörkippur«
stjórnarinnar sé á einhvern hátt
tilviljun ein í tilefni af för Ein-
ars H. Kvaran þangað vestur
fyrir skömmu. Eins og kunnugt
erf á E, H. K. sterk ítök í kujjj
og bjarla fjölda Vestur-ísl. Og
það vildi svo vel til fyrir stjórn
vora, að hann var þar vestra
og gat komið þar fram sem
fulltrúi þjóðar vorrar á minn-
ingarhátíðinni um 50 ára land-
nám íslendinga þar í landi. En
var þetta ekki tilviljun ein.
Heppni óbeppinna stjórnarvalda,
sem gjarnt er áð gleyma? — Og
ef svo er, þarf eigi að spyrja,
hvaðan hugmyndin um sæmd-
arvott þenna sé runnin.
En hvað um það. Þessi sjált-
sagða viðurkenning í garð Vest-
ur- ísl. er jafn makleg fyrir þvi,
hvernig semá henni stendur. Og
öll ísl. þjóðin mun gleðjast yfir
þessum litla votti vinsemdar og
maklegrar viðurkenningar héð-
an að heimanl — H.
Nýtt mannvirki.
Vinnubrögðunum við höfnina
hefir lengi verið ábótavant í
ýmsum greinum, en þó einkum
að því leyti hve alt hefir gengið
þar hægt og seinlega. Fjölda
manna þarf þar til vinnu yfir
lengri tíma, þar sem annarstað-
ar er unnið með vélum á skömm-
um tima. Sérstaklega er það
við hleðslu og affermingu flutn-
ingaskipa, að þessi vinnubrögð
eru tilfinnanlega dýr og seintæk,
og er þar einna mest þörf betri
vinnubragða. Nú hefir félagið
»KoI og Salta hafist handa um
að koma þessu í betra horf, og
má þar vænta breytingar sem
um munar. Hefir félagið í hyggju
að koma hér upp »ko!akrana«,
og hefir farið fram á það við
hafnarnefnd, að fá að setja hann
upp á austurbakka hafnarinnar,
og einDÍg að fá þar leigða lóð
til kolageymslu, 90 metra á
leDgd. Hafnarnefndin hefir fall-
ist á að veita umbeðið leyfi
með nánari skilyrðum sem hún
setur. Er ætlast til að kraninn
verði svo öflugur, að hann geti
lyft 10 tonnum i einu, og þótt
tvö skip liggi samsíða, þá nái
hann út i það ytra. Ætlast er
til að kraninn geti ekki á neinn
hátt hindrað aðra vinnu á hafn-
arbakkanum. Verður 10 metra
bil milli hans og bakkarbrúnar-
innar, og ætti það að vera nægi-
legt til allrar algengrar vinnu.
Auðvitað ætlar félagið fyrst
og fremst að nota þetta tæki
til eigin þarfa, en jafnframt
verður það ákvæði sett i samn-
ingana, að það sé skyldugt »til
að láta kranann vinna fyrir
aðra, þegar það notar hann
ekki sjálfs, fyrir borgun er hafn-
arnefnd samþykkir«.
— Væntanlega verður þessu
mannvirki komið upp áður en
langt um líður, og er vonandi
að þessi krani komi að meiri
notum en sá sem settur var upp
á Ingólfsgarðinum sællar minn-
ingar.
Utan úr heimi.
Khöfn FB., 24. jan. ’26.
Meroler kardínáli dáinn.
Sfmað er frá Brussel, að Mer-
cier kardínáli hafi dáið i gær
eftir þunga legu. Banamein hans
var krabbamein. Kouungshjónin
voru viðstödd, er hann gaf upp
öndina. Fánar voru dregnir í
hálfa stöng um alt rikið.
Gamlar sögnr frá ófriðar-
árannm
Simað er frá Berlin, að rann-
sóknar-nefndin upplýsi, að að-
mirálarnir hafi gegn vilja stjórn-
arinnar ætlað að sigla út öllum
flotanum og leggja til orustu við
enska flotann, en hásetar og
kyndarar gerðu mótspyrnu og
slöktu undir kötlunum, og forð-
uðu ' þar með landi sínu frá
heimskulegu glapræði, því af-
leiðingarnar hefði sennilega orð-