Dagblað - 30.01.1926, Qupperneq 1

Laugardag |jrj\ I. árgangur,
30 janúar *7 I 303.
1926. þmr Ww(U Uwww^r töliiblað.
KONURNAR ætla ekki að
verða eftirbátar karlmann-
anna um þátttöku í opin-
berum málum og mikil verk til
almenningsheilla. Stutt er síðan
þær hlutu þá sjálfsögðu réttar-
bóta að verða jafngildar karl-
mönnum um öll afskifti af þjóð-
málunum og þátttöku til hvers-
konar starfa. Barátta þeirra fyrir
jafnréltinu var fremur stutt og
ekki harðsótt, en ekki hefði þeim
verið jafn auðunninn sigurinn
ef þær hefðu ekki staðið jafn
einhuga saman og raun var á,
og auk þess átt strax að mæta
skilningi og öflugum stuðning
margra okkar beztu manna. Enn
eru ekki liðin full 11 ár siðan
jafnrétti þeirra við karlmenn var
lögfest, og hafa þær óneitanlega
farið vel af stað um afskifti sín
af þjóðmálunum.
Einhver hin nauðsyniegasta
framkvæmd, sem hér hefir verið
stoínað til er bygging Landspít-
alans, og er því máli svo vel á
veg komið fyrir ötula framgöngu
kvennanna, að þess verður skamt
að biða að mikil og voldug
bygging rísi upp, sem telja má
víst að komi að mjög miklu
gagni. Nú, þegar þessu stórmáli
þeirra er komið svo á veg að
ugglaust er um framgang þess,
ráðast þær í að hleypa öðru
stórfyrirtæki af stokkunum, sem
erstofnun Kvennaheimilis íRvik.
Konurnar hafa lengi fundið
til þess, að þær vantaði sam-
komuhús, þar sem þær gætu
komið saman til fundarhalda og
notað sem miðstöð fyrir alla
félagsstarfsemi sítia. Einskonar
sameiginlegt heimili sem allar isl.
konur ættu greiðan aðgang að.
Og þessu öðru mesta áhugamáli
þeirra er nú hrundið af stað,
lóð er fengin og nauðsynlegur
uxxdirbúningur hafinn. Þai f ekki
að efast um framgang þessa fyr-
irtækis frexnur en annars sem
konurnar beila sér einhuga fyrir.
Það er engum vafa undirorp-
ið að þöríin á sliku heimili hér
í Reykjavik er mikil, sérstaklega
kæmi sér það vel að konur
utan af landi sem hingað koma
til lengri eða skemmri dvalar
eigi greiðan aðgang að góðum
samastað. —
Stjórnmálastarfsemi kvenna
hefir minna gætt, þótt þær hafi
látið sig þau nokkru skifta. En
óneitanlega kornu áhrif samtaka
þeirra glögglega i Ijós við sið-
ustu kosningar, þar sem þær
komu fulltrúa sinum að við lands-
kjör þar sem harðsnúin kosn-
ingabarátta fjölmennra lands-
málaflokka átti sér stað. Og nú
koma þær aftur fram við næsta
landskjör sem sérstakur flokkur
og fylkja sér utan um þá konu
sem lengst og mest hefir barist
fyrir réttindum isl. kvenna.
Mörgum þjóðþrifamálum sem
hér hafa ekki verið talin hafa
konurnar beitt sér fyrir, þenna
stutta tima sem þær hafa haft
jafnrétti við karlmenn. En eink-
um hafa þær þó látið sig ýmsa
líknarstarfsemi og uppeldismál
miklu skifta, og er hlutdeild þeirra
í þeim málum öllum kunn. —
Eftir þeirii reynslu sem fengin.
er, um afskifti kvenna í ýmsum
mikilsvarðandi þjóðmálum má
fyllilega gera sér miklar vonir um
þáttöku þeirra framvegis i mörg-
um þjóðþrifamálum. Því þær hafa
þegar sýnt, að þeim málefnum
sem þær beita sér einhuga fyrir
er sigurinn vís. —
Tangaveikin á Eyrarbakka
virðist ætla að verða mannskæð.
— Nýlega hefir héraðslæknirinn
mist dóttur sína, barn á 9. ári,
mestu efnisstúlku, og önnur
dóttir hans liggur hættulega
veik. En eins og sagt hefir verið
frá áður, dó fósturdóttir hans
! úr veikinni fyrir nokkru síðan.
Einnig er nýdáin þar ungfrú
Karen Ólafsdóttir frá Garðbæ,
stúlka á 23. áii, og varö tauga-
veikin hentii einnig að bana;
Áfengisbann á Englandi.
Frú Lloyd George á
fyrirlestraferð.
Bannvinir á Englandi og Wales
lágu eigi á liði sínu síðustu mán-
uðina f. á., nóvember og desem-
ber. Börðust þeir ósleitilega fyrir
því, að vekja almenningsálitið
til þess að heimta héraðsatkvœði
(lokalt veto) í öllum áfengis-
málum. Fjöldi beztu manna úr
frjájslynda fiokknum voru með
í lýðhvatningar-leiðangri þessum.
Lloyd Georges reið á vaðið
með ræðu i Lundúnum, og hefir
Dagbl. fyrir skömmu birt dálít-
inn kafla úr henni. Kona hans,
frú Margrét Lloyd George, ferð-
aðist einnig um og hélt fyrir-
lestra. Hún er mjög ákveðin
bindindiskona og hefir oft ferð-
ast um landið og haldið fyrir-
lestra.
Frú Margrét er mesta mynd-
arkona og kveður mikið að
henni í ræðustól. Hún hefir eld-
heitan áhuga á þessu máli, og
verður oft á tíðum svo mælsk,
að til er tekið.
Hið merka blað Breta, »Man-
chester Guardian«, segir svo frá
síðuslu fyrirleslraferð frú Mar-
gtétar, að hún sé mælskur og
sannfærandi talsmaður bindis-
samrar stjórnsemi. England hafi
eigi efni á því að eyða í áfeng-
isnautn um 300 milj. punda á
hverju ári. Héraðsbann getur
bætt úr sárustu meinunum, en
eina allsherjarráöið sé þó lands-
bann. Á meðan það er eigi lög-
boðið i Englandi, standa ame-
rísku,börnin þjóðfélagslega langt-
um betur að vígi. Þau alast upp
á betri og bjaitari heimilum,
uppeldi þeirra og fræðsla trufl-
ast eigi af illum lifnaði á göt-
um þeim, sem »skreyttar« eru
dtykkjukrám.